Hangi ülke vekilleri ne kadar alıyor?

Dünya parlamentolarında parlamenterlerin aldığı maaşlar ve milletvekillerine sağlanan haklar konusunda dünyadaki uygulamalarla Türk parlementerlerin aldıkları ücreti ve yararlandıkları hakları sizin için araştıralım istedik. Dünyadaki uygulamalarla Türkiye'deki uygulamalar arasındaki farklar dikkat çekici. Sanırım demokrasinin gelişmesiyle birlikte haklar da değişebiliyor. Milletvekillerinin dokunulmazlığından tutun da maaşlarına ve emeklilik haklarına varana kadar dünyadaki uygulamalar şu şekilde. Gerisine siz karar verin.

Almanya
Temsilciler Meclisi üyelerinin temel aylığı 5780 dolardı. Bu miktar vergiye tabi olup, ayrıca ödenen gider tazminatları vergiden muaftı. Üyeler için bir emeklilik düzenlemesi vardı.

Üyelere diplomatik pasaport verilir. Ayrıca sekretarya, danışmanlar, güvenlik önlemleri, resmi araçları Bonn bölgesinde ücretsiz kullanım hakkı, posta ve telefon ile seyahat ve taşıma hizmetleri sağlanır.

Avusturya
Parlamento üyelerinin ücretleriyle ilgili olarak 1997'de yürürlüğe giren düzenlemeye göre Temsilciler Meclisi üyelerinin aylıkları 7000 dolar civarında olup bunu yılda on dört defa alırlar. Bu miktar vergiye tabidir ve üyeler için özel bir emeklik düzenlemesi bulunmamaktadır. Bundesrat üyeleri (Üst Meclis) bu miktarı yarısını almaktadılar. Milletvekillerine sekretarya, danışmanlar, posta ve telefon ile seyahat ve taşma hizmetleri, Meclis Başkanlarıca makam aracı sağlanır.

Belçika
Temsilciler Meclisi üyelerinin aylıkları Devlet Konseyi (En yüksek idari mahkeme hâkiminin ücreti üzerinden hesaplanır). Halen ayda vergiye tabi 5084 dolar'a karşı gelmektedir. Giderler için ayda vergiden muaf 1423 dolar tazminat ödenir. Parlamento üyeleri kendi dönemlerinde grevden ya da seçimlere katıdığı halde yeniden seçilmediğinde kendilerine vergiye tabi olarak, kıdemine, yani üye olarak görev yaptığı 12 ay bir yıl hesaplanarak karşlık gelen ücrete göre hesaplanan ve maksimum 2 yılı ücret karşlığı olmak üzere bir miktar ödenir. Meclis başkanı ile birinci başkan vekili ve eski Meclis başkanlarına diplomatik pasaport, diğer milletvekillerine koruma düzenlemesi yapımı pasaport verilir. Milletvekillerine sekretarya, danışmanlar, posta ve telefon, seyahat ve taşma hizmetleri sağlanır.

Çek Cumhuriyeti
Parlamento üyesi 1900 dolar civarında aylığı da on üç defa alı. Milletvekillerine ait özel bir emeklilik sistemi bulunmamaktadır. Milletvekillerine sekretarya, danışmanlar, resmi konut, kanunla düzenlenen hallerde koruma görevlilileri, posta ve telefon ile seyahat ve taşıma hizmetleri sağanır. Meclis Başkanı ve vekilleri ile komisyon başkanlarına ve parlamento grup başkanlarına makam aracı verilir.

Danimarka
Parlamentoda yeni çıkan yasa uyarınca parlamento üyelerine vergiye tabi olarak yılda 66 bin dolar ödenmektedir. Milletvekillerine resmi pasaport verilir. Belli görevlerdeki milletvekilleri diplomatik pasaport alabilir. Milletvekillerine sekretarya, danışmanlar, posta ve telefon ile seyahat ve taşıma hizmetleri sağanır.

Ermenistan
Parlamento üyelerinin net aylığı 195 dolar civarıdadır. Üyeler için özel bir emeklilik sistemi bulunmamaktadır. Parlamento üyelerine diplomatik pasaport verilir. Posta ve telefon hizmetleri ile seyahat ve taşıma hizmetleri sağanır.

Estonya
Milletvekillerinin ücretleriyle ilgili düzenlemeler 1992 yılında yapılmış ve 1999 yılında gözden geçirilmişir. Milletvekillerinin emekli aylıları ile ilgili olmak üzere üç tür emekli aylığı vardır. Parlamento üyelerine diplomatik pasaport, sekretarya, danışmanlar, ikametleri başkent dışıda ise resmi konut, posta ve telefon hizmetleri ile seyahat ve taşıma hizmetleri sağanır.

Finlandiya

Parlamento üyelerinin ücretleri 1947 yılıda çıkarılan yasaya dayalı olup devlet memurlarının ücretleriyle bağantılıdır. Göreve başadığı tarihten itibaren ücretler değişklik göstermektedir. Maaşlar 3000-5000 dolar arasında değişmektedir. Milletvekillerine hizmet sürelerinin uzunluğuna göre tatil ödeneği ödenir. Her milletvekilinin evinde ve ofisinde bir bilgisayar vardır ve bunlar devlete aittir. Ücretsiz seyahat, seyahat sigortası görev sırasında sağlık hizmetleri hakları bulunmaktadır. Tam emekli maaşına milletvekili olarak 15 ay geçtikten sonra hak kazanır. Eski milletvekili olanlar parlamentoya seçildiklerinde o dönem sadece milletvekili maaşı alabilirler.

Fransa
Cetvel denilen kategoride sınırlandırılmış devlet görevlileriyle uğaşan memurları aylıklarına göre temel aylık hesaplanmaktadır. Net 4648 dolardır. Sekretarya ve vekillik giderleri için kendilerine tahsis edilen bir krediye sahiptirler. Çünkü milletvekili işveren niteliğine sahip olup aylık istihdam için 6193 dolar kredileri bulunmaktadır ve istihdam olmaması durumunda bu miktar meclis bütçesine katılır. Milletvekillerine seçim bölgeleri ve Paris arasında 40 gidiş dönüş uçak bileti sağlanır. Milletvekillerine seçim bölgelerinde büro hizmetlerinde kullanılmak üzere bir lokal veya lojman satın alınması amacıyla ödünç para verilir. Şehir içi görüşmelerinin tamamı meclis tarafından ödenir. Ücretleri milletvekillerine ait olan iki restoran bulunmaktadır. Milletvekili emekli ödeneği 2099 dolar olup milletvekilleri bu emekliliğe 55 yaşında hak kazanır.

Hollanda

Milletvekillerinin bürüt aylıkları 5659 dolar civarındadır. Milletvekilleri için bir emeklilik sistemi mevcuttur. Meclis başkanı dış ilişiler komitesi başkanı ve bazı milletvekillerine diplomatik pasaport verilir. Milletvekillerine görevleriyle ilgili giderler için yılda 1826 dolar gider tazminatı ödenir. Emeklilik düzenlemeleri vergiden muaftır. Parlamento guruplarına sekretarya hizmeti, her milletvekili için bir yardımcı resmi konut, posta ve telefon hizmetleri, seyahat ve taşıma hizmetleri sağlanır.

İngiltere

Avam Kamarası üyelerinin yıllık ücreti 75.819 dolardı. Lordlar Kamarası üyelerinin de toplantılara katıldıkları her gün için yapılan ödemeler de dahil çeştli ödenekleri söz konusudur.. Emekli aylıkları milletvekillerinin parlamentodan ayrlımadan önceki yıl aylıkları üzerinden hesaplanır. Milletvekillerine ofis giderleri için yıllık 50 bin sterlin ödenmektedir. Parlamenterlerin ücretsiz posta ve şehir içi telefon görüşe hakları vardır. Avam Kamarası Başkanına resmi konut, Başkan, başkanvekilleri ve muhalefet liderlerine makam aracı sağlanır. Milletvekilinin çalıştırdığı personelin milletvekilinin seçim bölgesi ile parlamento arasında yılda 9 kez ücretsiz gidiş dönüş seyahat hakkı vardır.

İspanya
Temsilciler Meclisi üyelerinin temel aylıı2312 dolar civarındadır. Ayrıca giderler için ayda 1500 dolar ek ödenek alılar. Temel aylı vergiye dâhil olup ek ödenek vergiden muaftı. Üyeler için bir emeklilik düzenlemesi vardı. Milletvekillerine sekretarya ve danışmanlık hizmetleri Parlamento guruplarınca, posta ve telefon ile seyahat ve taşma hizmetleri meclis tarafından sağlanır.

İsveç
Üyeler aylı 4387 dolar alılar ve yılı her ayı ödenen bu miktar gelir vergisine tabidir. Emekli aylığı parlamentodan ayrılmadan önceki son beş yıl süresince yapılan ödemeden oluşan, emekli kesintisi yapılabilen gelire dayalıdır. Emekli Aylığa hak kazanamayan ancak 65 yaşına ulaşamadan en az 3 yıl görev yapmış üyelere de her yıl belirli miktarda ödeme yapılır. Meclis başkanı başkan vekilleri, dış ilişiler komitesi üyelerine diplomatik pasaport verilir. Diğer milletvekilleri hizmet pasaportu alılar. Milletvekillerine sekretarya, asistan, resmi konut, başkan ve başkan vekillerine makam aracı posta ve telefon hizmetleri sağanı.

İsviçre
Meclis üyesi yılda 48192 dolar ücret almaktadır. Temel ücretin 7228 doları vergiye tabi, 10843 doları ise vergiden muaftı. İsviçre’de parlamento üyeliği profesyonel bir meslek olarak görülmemekte, yarı zamanlı bir iş olarak değerlendirilmektedir. Parlamento üyeleri için özel bir emeklilik sistemi bulunmamaktadır. Üyelere sekretarya, kişisel bilgisayar, posta ve telefon ile seyahat ve taşma hizmetleri, meclis başkanına makam aracı verilir.

İtalya

Üyelerin temel aylıları9147 dolardı. Meclis başkanına, başkan vekiline, dış işeri komitesi başkanına diplomatik pasaport, diğer milletvekillerine resmi pasaport verilir. Milletvekilleri için emeklilik düzenlemesi vardı. Üyelere sekretarya, danışmanlar, posta ve telefon ile seyahat ve taşma hizmetleri sağanı.

Litvanya

Milletvekilleri her ay İstatistik Dairesi'nce yayınlanan ortalama Aylı ücretin üç misli tutarında aylık alırlar. Ortalama aylı 814 dolar civarındadır. Bu miktar vergiye tabidir. Milletvekillerine çalıma odaları ikamet kolaylıları araç sağanı. Parlamento faaliyetleriyle ilgili olarak ofis, posta, telefon, telgraf ve taşma ile diğer masrafları kısmen karşılanır. Milletvekilleri iki asistan- sekreter çalıştırabilir.

Lüksemburg

Üyelerin temel aylıı3907 dolar civarındadır. Ayrıca aile ödeneği altıda aylı 307 dolar ödenir. Uluslar arası parlamenter asamble üyelerine diplomatik pasaport verilir. Üyelere bilgisayar faks dâhil sekretarya hizmeti, danışmanlar, posta ve telefon hizmeti ile Temsilciler Meclisinin resmi görevlerinde seyahat ve taşma hizmetleri sağanı. Yalnız meclis başkanının makam aracı vardır.

Macaristan
Üyelerin tüm gelir ve ücret dışındaki ödenekleri temel ücret oranına göre belirlenir. Bürüt ücret 523 dolardı. Taşradan gelen milletvekillerine Budapeşe2de bir daire sağanı. Seçim bölgelerinin merkezinde konutu olmayan milletvekillerine de aynısı uygulanır. Bedava toplu taşma, sağı hizmetleri parlamentoca sağanı. Milletvekilleri için özel bir emeklilik sistemi bulunmamaktadır.

Norveç
Üyelerinin temel ücreti yılı 90212 dolardı. Eski bir parlamento üyesi 65 yaşına geldiğinde emekli aylığına hak kazanır. Başkanlık divanı üyelerine diplomatik pasaport, diğer milletvekillerine özel pasaport verilir. Siyasi parti gruplarına sekretarya ve asistan, üyelere resmi konut, posta ve telefon ile seyahat ve taşma sağanı.

Milletvekillerine ödenen temel aylılar brüt olarak (dolar)


İsviçre 18072



İtalya 9147



Avusturya 8100



Norveç 7500



İngiltere 6200



Almanya 5780



Hollanda 5659



Türkiye 5600



Belçika 5084



Danimarka 5000



Fransa 4648



İsveç 4387



Lüksemburg 3907



Finlandiya 3700



İspanya 2312



Polonya 1893



Çek Cumhuriyeti 1042



Estonya 978



Litvanya 814



Macaristan 523



Ermenistan 195