Geçirgen bağırsak sendromu nedir, belirtileri ve nedenleri nelerdir? Geçirgen bağırsak sendromuna hangi besinler iyi gelir?
Geçirgen bağırsak sendromu, bağırsak hastalıkları arasında sık rastlanan hastalıklardan biri. Sürekli kullanılan alkol, aspirin ve ibuprofen gibi bazı ağrı kesiciler bağırsaklarımızdaki koruyucu bariyeri bozabileceği gibi, aşırı şeker, özellikle meyve şekeri olan fruktoz, karbonhidrat kullanımı ile bağırsaktaki normal yaşayan bakteri florası ve ortamı bozularak geçirgen bağırsak sendromuna sebep olabilmektedir. Peki, geçirgen bağırsak sendromu nedir? Geçirgen bağırsak sendromu belirtileri nelerdir?
Geçirgen bağırsak sendromu nedir? Geçirgen bağırsak sendromu hastalığı fark nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabiliyor. Hastalığa yakalananlar ise detaylar hakkında bilgiye ulaşmaya çalışıyor. Sık rastlanan bağırsak hastalıklarından biri olan ve sürekli halsizlik, yorgunluk olarak ortaya çıkan geçirgen bağırsak sendromu detayları…
Geçirgen Bağırsak Sendorumu nedir?
İnce bağırsak villusundaki epitel iltihaplanır ve tahriş olur, bu da ince bağırsağın metabolik ve mikrobiyal toksinlerinin kan akışına geçmesine neden olur. Bu olay karaciğeri, lenfatik sistemi ve endokrin sistemi içeren bağışıklık tepkisini tehlikeye atar. Tedavi edilemeyen hastalıkların bazıları, vücudun kendi dokularına saldırdığı bu kesin mekanizmadan kaynaklanır.
Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Murat Keskin, "Sürekli kullanılan alkol, aspirin gibi bazı ağrı kesiciler bağırsaklarımızdaki koruyucu bariyeri bozabilir. Ayrıca aşırı şeker, özellikle meyve şekeri olan fruktoz, karbonhidrat kullanımı ile bağırsaktaki normal yaşayan bakteri florası ve ortamı bozularak geçirgen bağırsak sendromuna sebep olabilir" dedi.
Bağırsakların sindirim sisteminin ve dolayısıyla vücudun en önemli kısımlarından biri olduğunu ifade eden Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Murat Keskin, "Bağırsak, yüzeyini kaplayan özelleşmiş hücreleri sayesinde hem gıdaların sindirilmesini hem de sindirilen gıdaların emilmesini sağlar. Bunun dışında vücudumuzun en önemli savunma mekanizmalarından birini de oluşturur. Vücudumuzun ikinci beyni olarak da bilinen bağırsaklarda, birbirlerine komşu bir şekilde sıralanan hücreler arasında sıkı bağlantılar (tight junction) bulunur. Geçirgen bağırsak sendromunda işte bu sıkı bağlantıların bozulması sonucunda, bakterilerin, bakteriyel toksinlerin, sindirilen gıdalardaki toksik-vücuda zararlı maddelerin bağırsaktan kana karışması ve bu şekilde vücudumuzda bazı uygunsuz cevapların ve hastalıkların oluştuğu iddia edilmektedir" dedi.
Geçirgen Bağırsak Sendorumu nedenleri
Astım, gıda alerjileri, kronik sinüzit, egzama, ürtiker, migren, irritabl bağırsak, mantar hastalıkları, fibromiyalji ve romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları, sızdıran bağırsaktan kaynaklanır.
Öncelikle antibiyotikler, ikincil olarak steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar (NSAID'ler, Motrin, Aleve ve Advil), sızdıran bağırsakların ana nedenidir, çünkü hücreler ve hücreler arasındaki boşlukların genişlemesine neden olurlar. Diğer yaygın nedenler kemoterapi, alkol, yeni bir halının solunan formaldehit, gıda alerjenleri, stres, laktaz eksikliği, glüten / gliaden alerjisi, anormal bağırsak florasıdır (bakteri, parazitler, mayalar).
Antibiyotikler hasarlarını iki şekilde oluştururlar. Birincisi faydalı bakterileri yok ederek. İnce bağırsak ve kalın bağırsak, beş yüz farklı türde faydalı bakteri barındırmaktadır. Bu bakteriler sağlıklı metabolizma ve bağışıklık tepkisi için gereken yüzlerce işlevi yerine getirir. İkinci yol antibiyotiklerin bağırsaklara zarar vermesi, Candida albicans ve diğer patojenik mantar ve mayaların büyümesini teşvik etmektir. Bu olay, diğerlerinden daha fazla, sızdıran bağırsak Sendromu'nu hızlandırır. Sağlıklı bir durumda ince bağırsak epiteli, bağırsak emilimine dahil olan fiziksel bariyere katkıda bulunan sıkı hücre bağlantılarını korur. Fiziksel bariyere ek olarak, mukus içerisinde, temas eden toksinleri nötralize eden immün ajanları içeren önemli bir kimyasal bariyer vardır. Candida, ince bağırsak epitel hücrelerinin küçülmesine neden olan bir aldehit salgısı yaymaktadır. Bu, bağırsak toksinlerinin epitelden ve kana sızmasına izin verir.
Sızdıran bağırsaklarla besinler tamamen sindirilmeden önce emilebilir. Vücudun bağışıklık tepkisi, spesifik antijen-antikor belirteçleri yoluyla, bu yiyeceklerin bazılarını yabancı tahriş edici olarak etiketler. Belirli yiyecekler epitel ile temas ettiğinde, epitelyal astara daha fazla zarar veren iltihaplı bir bağışıklık tepkisi oluşturulur. Kandida olarak başlayan ve hücrelerin küçülmesine bağlı tahriş, belirli bir yiyeceği her yenildiğinde aktif inflamasyonla tetiklenir. En yaygın gıda alerjileri, süt, yumurta, glüten taneleri (buğday, yulaf, çavdar), mısır, fasulye (özellikle soya) ve fındıktır.
Bağırsak zemininin iltihaplanması durumunda, bağırsak antikorlarının koruyucu kaplaması kaybolabilir. Salgılayıcı immünoglobülin A'nın (SigA) kaybı ile vücut, bakteri, virüs, parazit ve mayadaki bağırsaklardaki enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelir ve tedaviye dirençli olur.
Sızdıran bağırsaktan kana giren metabolik ve mikrobiyal toksinler, zehirleri detoksifiye etme ve boşaltma işine sahip olan karaciğere ulaşır. Normal koşullar altında, karaciğer sadece hücre ve organ aktivitesi tarafından oluşturulan günlük metabolik atıkların işlenmesiyle görevlidir. Düzenli olarak ciddi bağırsak toksinleri dökerek oluşturulan daha fazla yük düşünün. Karaciğer belirli bir seviyeye kadar detoks yapabilir, sınırı aşınca toksinleri kan dolaşımına geri gönderir.
Lupus, multipl skleroz, romatoid artrit, miyokardit, iritis ve tiroid problemleri gibi hastalıların zemininde de bu mekanizmalar yatar.
Geçirgen Bağırsak Sendromu hastalığına iyi gelen besinler
İlk iş olarak bağırsağa zarar veren gıdalardan uzak durulmalıdır. Sızıntılı bağırsakların bu dört besin ve takviyeyle iyileşmesi mümkündür.
Kemik suyu: Kolajen ve hasarlı hücre duvarlarını iyileştirmeye yardımcı olabilecek amino asit, proline, glisin ve glutamine içermektedir. Sızdıran bağırsakları ve otoimmün hastalıkları iyileştirmeye yardımcı olmaktadır.
Fermente süt ürünleri: Bağırsakların iyileşmesine yardımcı olabilecek hem probiyotikleri hem de kısa zincirli yağ asitlerini barındırmaktadır. Kefir, ev yoğurdu, ekşi krema, ghee (tereyağından saf yağ yapılması işlemi) en iyileridir.
Fermente sebzeler: Bağırsak pH'sını ve bağırsağı destekleyen probiyotikleri dengeleyen organik asitler içermektedir. Sauerkraut ( alman lahana turşusu) , kimchi (mayalanmış kırmızıbiber ve sebzelerden özellikle Çin lahanasından yapılan, geleneksel bir Kore yemeği) ve kvass (sebzelerle yapılan bir içecek) zengin kaynaklardır. Floranın “Lactobacillus acidofillus” kısmını üretmektedir.
Tüm hindistan cevizi ürünleri: Hindistan cevizinde bulunan MCFA’lar (orta zincirli yağ asitleri) diğer yağ asitlerinden daha kolay sindirilebilmekte, böylelikle sızdıran bağırsağı en iyi şekilde onarmaktadır. Ayrıca, hindistan cevizi kefiri, sindirim sistemini destekleyen probiyotikleri içermektedir.
Tüm bunların dışında omega-3 yağlı gıdaları tüketmek faydalıdır. Çim beslemeli sığır eti, kuzu ve somon gibi vahşi yakalanmış balıklar gibi anti-inflamatuar (iltihapla savaşan) gıdalar da sızıntılı bağırsağı tamir etmek için en yararlı gıdalardır.