Filiki Eterya örgütü nedir, Filiki Eterya kimdir? Filiki Eterya nerede kuruldu?
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Rusya ile savaş devam ederken online olarak Yunan Parlamentosu'na bağlandı. Burada bir konuşma yapan Zelenski, 19. yüzyılda Osmanlı'ya isyan eden ve Mora'da on binlerce Türk'ü katleden Filiki Eterya örgütünü övdü. Peki, Filiki Eterya örgütü nedir, Filiki Eterya kimdir? Filiki Eterya nerede kuruldu?
Rus işgali altındaki Ukrayna'da çatışmalar tüm şiddetiyle sürerken Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, telekonferans yoluyla Yunan Parlamentosu'na konuştu. Ukrayna lideri, 19. yüzyılda Osmanlı'ya isyan eden ve Mora'da on binlerce Türk'ü katleden, Ukrayna'nın Odessa şehrinde kurulan Filiki Eterya örgütünü övdü. Vladimir Zelenski, "Bugün Helenizmin bir başka büyük merkezi Odessa da tehdit altında. Tarihteki Dostluk Cemiyeti (Filiki Eterya) burada kuruldu. Yunanistan'da yeni bir Dostluk Cemiyeti'nin oluşturulabileceğine ve hem Ukrayna'yı hem de Helenizmi kurtarmak için savaşabileceğine inanıyorum. Yunan devrimcileri, dün ya bağımsızlık ya da ölüm diyorlardı. Biz de bugün aynısını söylüyoruz." ifadelerini kullandı. Yunan Parlamentosu ise Zelenski'yi ayakta alkışladı. İşte Filiki Eterya örgütü nedir, Filiki Eterya kimdir?
FİLİKİ ETERYA KİMDİR, FİLİKİ ETERYA ÖRGÜTÜ NEDİR?
Filiki Eterya 1814 yılında Emmanouil Ksantos, Nikolaos Skoufas ve Athanasios Tsakalof adlı üç Yunan tarafından, günümüzde Ukrayna sınırları içinde kalan Odessa (Hocabey) kentinde kuruldu. Örgütün amacı "Megali İdea" yani "Büyük Yunanistan" fikrini hayata geçirmekti. Filiki Eterya önderliğinde örgütlenen Yunan güçleri, 1821'de Osmanlı'ya isyan etti. Bunun sonucu olarak Mora Yarımadası'nda olaylar çıktı ve Filiki Eterya örgüt eliyle binlerce Türk vahşice katledildi.
İskoç tarihçi George Finlay, Filiki Eterya'nın katliamını şu sözlerle anlattı; "Yaralanan kadınlar, kollarında bebeklerle denize koştu. Yunan güçleri, kadınların üzerine ateş açtı. Bebekler kayalara vurularak öldürüldü. Üç-dört yaşındaki çocuklar denizde boğularak katledildi."
Mora Yarımadası'ndaki Tripoliçe şehri, 23 Eylül 1821'de Yunan güçlerinin eline geçti. Şehirdeki 20 bin Türk ve binlerce Arnavut kökenli Müslüman katledildi.
Mora Yarımadası nerede, neresi?
Mora Yarımadası, bugünkü Yunanistan'ın en güney ucu. Mora Yarımadası veya Peloponez, bugünkü Yunanistan'ın güneyinde, ülkenin bir kısmını oluşturan, Avrupa kıtasına bağlı olan ve Ege Denizi'nde bulunan yarımadadır (1893'ten beridir teknik olarak ada). Adanın ismi Yunanca'da Peloponnesos'tur. Bu isim Yunanca'da Pelops'un Adası anlamına gelmektedir. Günümüzde Mora'nın kuzeybatı kesimi Batı Yunanistan bölgesine dahil edilmiştir. Resmi yüzölçümü toplam 15,511 m², bütün yarımada ise toplamda 21,550 m²'dir. Buna göre Mora, Yunanistan'ın Orta Makedonya (19,166 m²) ve Orta Yunanistan (15,561 m²) bölgelerinden sonra en geniş arazi yapısına sahip üçüncü bölgesidir.