Felaket kapıda!
Göller ve Nehirler kuruyor
Küresel ısınmanın etkisiyle son iki yılda yağışların azalmasına, bilinçsiz sulama da eklenince akarsular neredeyse kurudu. Göllerin durumu da içler acısı. İşte bir kaç örnek...
* Tuz Gölü: 7 bin 200 kilometrekare ile Türkiye’nin ikinci büyük gölü. Ama göle gelen akarsular kuruduğu için göl tamamen kurumak üzere. Konya, Şereflikoçhisar, Aksaray, Kulu, Cihanbeyli, Eskil bir çok il ve ilçelerden gelen atıkların çok doğal seyri ile bırakıldığını göle deşarj ediliyor. Yani kuruyan göl bataklık haline geliyor. Gölde araştırmalar yapan Doç.Dr. Semih Ekercin’e göre “Çocuklarımızın Tuz Gölü’nü görme olasılığı çok az.”
* Akşehir Gölü: Yağış azlığı ve bilinçsiz sulama nedeniyle tamamen kurudu. Gölün bulunduğu Konya Gölçayır Beldesininin Belediye Başkanı Hüseyin Cavit Kılınç şöyle diyor: “Gölün tabelası ’Akşehir Çölü’ olarak değiştirilmeli. 2003’ten itibaren göl kurumaya başladı, oysa 20 yıl önce gölün yüzölçümü 350 kilometrekareydi, derinliği 9 metreyi buluyor ve balık avlanıyordu. Şimdi gölün ortasında hayvanlar otluyor. Çevresindeki köylerde de hayat bitiyor.“
* Eber Gölü: Afyonkarahisar’daki göl Türkiye’nin 12. büyük gölü durumundaydı. 62 kilometre karelik bir alana sahipken şu anda DSİ verilerine göre, su bulunmuyor. 1992 yılında birinci derece SİT alanı ilan edilen Eber gölünde, sazan, turna, aynalı sazan gibi balık çeşitlerinin yanı sıra 200’ün üzerinde kuş çeşidi barındırıyordu. Eber gölünü besleyen bazı dere yataklarının önüne göletler yapılarak, su kaynakları kapatıldı, göl kurudu.
* Gökırmak nehri: Kızılırmak’ın en büyük kollarından olan ve Kastamonu’nun Taşköprü
ilçesinden geçen Gökırmak Deresi kurudu. Kastamonu’nun Daday ilçesinden doğan ve geçtiği Taşköprü, Hanönü, Boyabat ilçelerine hayat veren Gökırmak’ın suları, yaşanan kuraklıkla birlikte çekildi. Suların çekilmesiyle içinde hayvanların otladığı alana dönüşen dere yatağı, Gökırmak’ı sulama amaçlı kullanan ilçedeki sarımsak üreticilerini de olumsuz etkiledi.
* Porsuk Çayı: Sakarya nehrinin en büyük kolu olan Porsuk’un Ankara’nın Polatlı ilcesinden geçen bölümü kurudu. Çocuklar, bir zamanlar suyla dolu olan çay yatağına giderek kuru zeminde bisiklet sürüyor, top oynuyor.
* Kirmir Çayı: Ankara’nın Beypazarı ilçesinden geçen Kirmir Çayı da kuruyan akarsulara eklendi. Kızılcahamam, Güdül, Beypazarı ve Çayırhan hattında akan Kirmir Çayı’nın deltasında Akdeniz iklimine özgü incir ve zeytin ağaçları yetişiyor. Delta aynı çok sayıda kuş cinsine ev sahipliği yapıyor. Beypazarı’nda sulamalı tarım yapıldığını belirten çiftçiler, “sSu bizim can damarımız. Zor durumdayız ne yapacağımızı şaşırdık” diyor.
* Akyatan Lagünü: 75 bin dönümlük Adana Akyatan Lagünü’nün her yıl biraz daha kuruması ile toplam 40 bin dönümlük bölümü çöle dönüştü. Uluslararası Ramsar Sözleşmesi’yle 36 yıl önce koruma altına alınan Karataş İlçesi’ndeki Akyatan Lagünü’nde Devlet Su İşleri’nin (DSİ) başlattığı Aşağı Seyhan Projesi, Orman Mühendisleri Odası’nın iddiasına göre çölleşme sürecini hızlandırdı.
