Faktör 5 hastalığı nedir, belirtileri nelerdir? Faktör 5 Hastalığının tedavisi var mı?
YouTube'da yayınlanan bir programa konuk olan Sofuoğlu, havale geçirdikten sonra kalbi duran ve beyin kanaması geçiren oğlunun 3 ay yaşadığını daha sonra faktör5 denilen bir hastalıktan hayatını kaybettiğini dile getirmesinin ardından hastalık hakkında merak edilenler arttı ve faktör 5 hastalı ile ilgili araştırma yapılmaya başladı. Peki, Faktör 5 hastalığı nedir?
AK Parti Sakarya Milletvekili Kenan Sofuoğlu, Armağan Çağlayan’ın YouTube'da yayınlanan programına konuk oldu. Programda hayatıyla ilgili açıklamalarda bulunan Sofuoğlu oğlunun kaybıyla ilgili de konuştu. Oğlunun Faktör 5 hastalığı nedeniyle öldüğünü açıklayınca, hastalık gündem oldu. Peki,
Faktör 5 hastalığı nedir, nasıl ortaya çıkar?
Faktör V Leiden trombofilisi kalıtsal bir kan pıhtılaşması bozukluğudur. Trombofiliye ya da kan damarlarında anormal kan pıhtısı oluşma eğiliminde artışa neden olan Faktör V Leiden mutasyonu, kişilerin bacaklardaki büyük toplardamarlarda oluşan bir pıhtının kan dolaşımı ile taşınarak akciğere yerleşmesiyle ortaya çıkar.
En yaygın görülen kalıtsal trombofili biçimi olan Faktör V Leiden, ABD ve Avrupa popülasyonunda Beyazlar arasında yüzde 3-8 oranında görünür.
Faktör V Leiden Trombofili belirtileri nelerdir?
Faktör V Leiden semptomları kişiler arasında değişiklik gösterse de F5 geni olan ve hiç tromboz gelişmeyen kişiler olduğu gibi 30 yaşından önce tekrarlayan trombozlar da görülür. Bu değişkenlik kişinin sahip olduğu F5 mutasyon sayısından, kan pıhtılaşması ile ilgili diğer gen değişikliklerin varlığından ve ameliyat, oral kontraseptif kullanımı ve gebelik gibi çevresel faktörlerden etkilenir.
Faktör V Leiden Semptomları
-50 yaşından önce ilk DVT ya da PE geçirilmesi.
-Tekrarlayan DVT ya da PE geçirilmesi.
-Beyin ya da karaciğer gibi sıra dışı yerlerde venöz tromboz gelişmesi.
-Gebelik sırasında ya da hemen sonrasında DVT ya da PE geçirilmesi.
-İkinci ya da üçüncü trimesterde açıklanamayan gebelik kaybı öyküsüne sahip olunması.
-DVT ya da PE geçirilmesi ve güçlü bir aile venöz tromboembolizm öyküsü.
Faktör V Leiden Trombofili nasıl tedavi edilir?
Faktör V Leiden kişilerinin tedavisi klinik koşullara bağlıdır. DVT ya da PE geçiren Faktör V Leiden kişileri genellikle kan sulandırıcılar ya da antikoagülanlarla tedavi edilir. Heparin gibi antikoagülanlar kişinin durumuna bağlı olarak değişik sürelerde verilir.
Faktör V Leiden kişilerinin ek risk faktörleri olmaması halinde, yalnızca bir DVT ya da PE geçirdiklerinde yaşam boyu antikoagülanlar ile tedavi edilmesi genellikle önerilmez. Geçmişte bir DVT ya da PE geçirmek kişinin gelecekte bir başkasını geçirme riskini artırır fakat Faktör V Leiden mutasyonuna sahip olmak ikinci bir pıhtı riskini ek olarak artırmamaktadır.
Genel olarak, Faktör V Leiden mutasyonu olan fakat kan pıhtısı durumu geliştirmemiş kişiler rutin olarak bir antikoagülan ile tedavi edilmez. Bunun yerine bu kişilere gelecekte bir pıhtı geliştirme riskine eklenebilecek diğer faktörlerin azaltılması ya da yok edilmesi için danışmanlık verilir. Ek olarak, bu kişilerin büyük ameliyat gibi özellikle yüksek riskli dönemlerde bir antikoagülan ile geçici olarak tedavi edilmeleri gerekebilir.
Faktör V Leiden gebelik sırasında bir DVT gelişme riskini yaklaşık yedi kat artırır. Faktör V Leiden mutasyonu olan ve gebelik planlayan kadınlar bunu kadın ve doğum hastalıkları uzmanları ve/veya hematologları ile görüşmelidir. Faktör V Leiden mutasyonu olan kadınların çoğu normal gebelik geçirirler ve yalnızca gebelik sırasında yakından izlenmeleri gerekir. DVT ya da PE öyküsü olanlar için, sonraki gebelik sırasında bir antikoagülan ile uygulanan tedavi tekrarlayan sorunları önleyebilir.