F-35 özellikleri nelerdir? F-35 savaş uçağı hangi ülkelerde var? (F-35 son durum)

Pentagon, Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 füzelerine ait parçaların teslimatının 12 Temmuz 2019’da başlamasından beş gün sonra Türkiye’nin F-35 programına katılımının askıya alındığını açıklamış, ardından da ABD Kongresi’nde 2020 yılı bütçesine ilişkin yetkilendirme yasasına Türkiye’nin F-35 programına geri dönüşü için S-400 füzelerinin Türkiye dışına çıkartılmasını şart koşan bir hüküm getirmişti. Ayrıca ABD Kongresi’nde görüşülmeyi bekleyen 2021 yılı savunma bütçesinde, Türkiye’nin mülkiyetinde olan ancak teslim edilmeyen 6 adet F-35 savaş uçağının ABD Hava Kuvvetleri tarafından kullanılabilmesi için gerekli düzenlemelere yetki veriliyor. Ancak ABD, Türkiye’nin mülkiyetindeki F-35’leri satın alacağına dair resmi bir açıklama yapmadı. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir SETA’nın Washington şubesinin düzenlediği bir panelde Türkiye ile ABD arasındaki savunma iş birliği konusunda değerlendirmelerde bulundu. Bakan, Türk şirketlerinin F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasının programa 600 milyon dolar maliyetin yanı sıra uçak başına 7 ile 9 milyon dolar ek maliyet çıkaracağını söyledi. İşte F-35 özellikleri ve son durum…

F-35 TEKNİK ÖZELLİKLER

F-35 Lightning II (Şimşek II), savaştaki her amaç için farklı uçak geliştirmenin masraflı olmasından dolayı tek bir uçağın tüm görevleri yerine getirmesi amacıyla tasarlanan bir savaş uçağıdır.

ABD deniz ve hava kuvvetlerindeki F-16, A-10, F/A-18 (yeni olan E/F "Super Hornet" varyantları hariç), AV-8B'leri İngiltere ise Harrier'ları bu uçak ile değiştirecektir. Uçak F-22'de kullanılan teknolojilerden faydalanılarak üretilmiştir. Radardaki izi F-22 kadar küçük olamasa bile günümüz uçaklarından düşüktür. Bunu sağlamak için silah istasyonları gövdenin içine saklanmış, daha keskin geometriye sahip bir gövde tasarımı yapılmış, kompozit malzemelerin kullanım oranı artmış ve özel RAM (Radar Absorbing Material) boyama yapılmıştır. . Dikine inip kalkabilmesi için bir modeli de vardır, bu sayede uçak gemilerine ve elverişsiz yerlere rahatlıkla inebilecektir. Uçak gemisine inip kalkarken mancınık ile fırlatılabilmesi ve kanca ile yakalanabilmesi için gövde altı sağlamlaştırılmıştır. Tek kişilik ve tek motorludur.

F-35 2040'lı yıllarda dünyanın en önde gelen avcı uçağı olması için tasarlanmıştır. Ayrıca havadan-havaya yeteneği olarak F-22'den sonra gelen tek uçak olarak da planlanmıştır. F-35 tasarlanırken istenilen özellikler ise şunlar olmuştur: Geçmişteki avcılardan dört kat daha fazla etkili havadan havaya mücadele, sekiz kat daha etkili karaya saldırı, üç kat daha etkili stratejik keşif ve hava savunması. Manalı olarak bu yetenekleri geçmişte kalan uçaklardan daha küçük ayak izi (radar izi) ve daha uzun menzille yerine getirmelidir. Ayrıca NATO ülkelerindeki F-16'ların yerini doldurabilecek yeni bir ticari savaş uçağına ihtiyaç vardı. Diğer ülkelere F-22 satışı olmadığından doğal olarak talep bu uçağa yönlenecektir.

F-35 SAVAŞ UÇAĞI HANGİ ÜLKELERDE VAR?

ABD’nin Türkiye’yi F-35 programından çıkartma kararına karşın F-35’in resmi internet sitesi olan “f35.com”un “Küresel Katılım” başlıklı bölümünde Türkiye, ABD, Avustralya, Kanada, Danimarka, İtalya, Hollanda, Norveç ve İngiltere ile birlikte “F-35 programının ilk dokuz ortak ülkesi” olarak sayılıyordu. “Küresel Katılım” bölümü güncellendi ve Türkiye, ilk dokuz ortak ülke listesinden silindi. Sekiz ülke “F35 programının ilk sekiz ortak ülkesi” olarak anılmaya başlandı.

“TÜRKİYE’NİN ÇIKARILMASI TÜM F-35 ORTAKLARINA VERİLEN BİR CEZA”

Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Türk şirketlerinin F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasının programa 600 milyon dolar maliyetin yanı sıra uçak başına 7 ile 9 milyon dolar ek maliyet çıkaracağını söyledi.

Demir, SETA’nın Washington şubesinin düzenlediği bir panelde Türkiye ile ABD arasındaki savunma iş birliği konusunda değerlendirmelerde bulundu.

ABD’nin S-400'ler konusunda kaygılarını eleştiren İsmail Demir, "Türkiye'nin başından beri bırakın F-35 programını, kendi silah sistemlerini de korumak adına bu sistemleri (S-400) tek başına çalıştıracağını anlattık.” dedi.

ABD’ye her türlü kaygılarını gündeme getirmesini ve Türkiye’nin bu kaygıları gidermek için gerekli ortak çalışmaya hazır olduğunu söylediklerini kaydeden Demir, Rusya’nın de kendi S-400 sistemlerinin verilerine ilişkin kaygılarını dile getirdiğini ve Türkiye’nin bu sistemleri korumayı vaat ettiğini belirtti.

Demir, şunları kaydetti:

“Bilgi hırsızlığı veya adına her ne diyorsanız gelin oturup bunu konuşalım, F-35 veya diğer herhangi bir şeye yönelik risk veye bilgi sızıntısı konuları üzerine çalışalım dedik. Bunu defalarca teklif ettik. Onların (ABD'liler) yaklaşımı ise ‘riski biliyoruz, bu konuda yüzde yüz eminiz, bu konuda ikna olmuşuz’ şeklindedir. Ancak bizi ikna etmeye çalışmıyorlar. Buna ihtiyaç da duymuyorlar. Bizi ikna etmek için bizimle çalışmak da istemiyorlar.”

Türkiye’nin F-35 ortağı olarak F-35’e zarar gelmesini istemesini varsaymanın mantıksız olduğunu belirten Demir, ABD ile Türkiye’nin birlikte çalışması konusunda halen geç olmadığını ancak herhangi bir diyalogun bulunmadığını, Washington’un konuşmaya kapalı olduğunu söyledi.

Türk savunma sanayisinin F-35 programı kapsamında tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini anlatan Demir, Türk şirketlerinin F-35 programından çıkarılmasının sadece bu şirketlere değil aynı zamanda tüm program ortaklarına bir ceza olduğunu ifade etti.

Türk şirketlerinin çıkarılması ile yaşanacak gecikmenin yanı sıra bunun programa 600 milyon dolara mal olacağını belirten Demir, "Kendi hesaplamalarımıza göre şirketlerimizin çıkarılması ile her bir uçağın maliyetinde 7 ile 9 milyon dolar civarında bir artış olacak. Bunun nedeni nedir? Türkiye’yi cezalandırmak mı? Tamam ama tüm program bunun bedelini ödüyor. Bunun arkasında nasıl bir mantık var anlamadık." değerlendirmesinde bulundu.

ABD'nin Türk şirketlerinden bir yıl içinde üretimden çıkaracağını açıkladığı halde Türkiye’nin üretimi durdurmadığını ve siparişler geldikçe tedariğe katkı sağladığını vurgulayan Demir, üçünü taraf ülkelerin bile Türkiye ile bu parçalar için Türk şirketleri ile iletişime geçtiğini ifade etti.

Türkiye, F-35 programı için bin civarında parça üretiyor ve Pentagon geçen haftalarda Türk şirketlerinin 2022 boyunca da program için parça tedarik etmeye devam edeceğini açıklamıştı.

Aynı panelde değerlendirmelerde bulunan ABD’nin Eski Avrupa Kuvvetleri Komutanı James Stavridis ise "Türkiye’nin coğrafi konumu NATO ittifakı için kritiktir, bu yüzden Türkiye’nin ABD için de oldukça önemlidir." dedi.

Türkiye’nin silah sanayisinin özellikle de insansız araçlar başta olmak üzere güçlü savaş sistemlerini üretme konusunda büyük başarı gösterdiğini anlatan Stavridis, "Türkiye, bugün eriştiği askeri güç ve kapasitesi ile de NATO’nun savaş gücü açısından son derece önemlidir." diye konuştu.

Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin iyileşmesi konusunda umutlu olduğunu belirten Stavridis, iki ülke arasında bazı taktiksel farklılıkların olduğunu ancak stratejik ilişkiler konusunda iki tarafın da birbirinin önemini anlaması gerektiğini dile getirdi.