EYT'de emeklilik başvuruları nasıl yapılacak? Vatandaşa 'bekleyin' uyarısı yapıldı
EYT ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Böylece emekli olmak isteyenler için başvuru süreci de başladı. Sosyal Güvenlik Uzmanı Dilek Ete, Bağ-Kur'lu olup emeklilik başvurusu yapacaklar için uyarılarda bulunarak, "Meclis'e gelmesi beklenen bir yasa tasarısı daha var. O Bağ-Kur borçlarının taksitlendirilerek ödenmesi şartlarını içeriyor. Dolayısıyla Bağ-Kur'lular emeklilik başvurusu yapacaklarsa ve borçları da varsa beklemelerini öneririm." dedi.
ALİCAN YILDIRIM / alican.yildirim@gazetevatan.com
Salı günü Meclis'te kabul edilen Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili kanun, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Emeklilik işlemlerinin nasıl yapılacağı ise milyonlarca vatandaş tarafından merak konusu oldu. Sosyal Güvenlik Uzmanı Dilek Ete, başvuru süreciyle ilgili merak edilen tüm ayrıntıları anlattı.
"EMEKLİ OLABİLİR YAZISINA GEREK YOK"
EYT başvurularında büyük bir yoğunluk yaşandığının altını çizen Ete, "EYT başvurusu yapılmak için ofislerin önü inanılmaz kalabalık durumda. Herkes elinde doldurduğu formları elden vermeye çalışıyorlar. Fakat emeklilik işlemleri e-Devlet üzerinden de yapılabiliyor. Bu uygulamalar içerisinde bir tanesi de e-Çalışma Hayatım. Buradan barkodlu hizmet dökümü alıp iş yerine 'emekli olabilir' yazısını götürmeden çalışanlar işlem yapabilecekler. SGK tescil ve Hizmet Dökümü, 'Normal Şartlarda Ne zaman Emekli Olurum ve 'Çalışma Hayatım' diye e-Devlet'e girip baktığımızda o dökümleri alıp iş yerine verdiğimiz zaman emeklilik için çıkışımız yapılabilecek. Ayrıca emeklilik için çıkış yapılmadan dahi 'EYT tahsis', EYT emeklilik' diye e-Devlet'teki arama motoruna yazdığımız zaman vatandaşlar emeklilik başvurusunda bulunabilecek." şeklinde konuştu.
"İADELİ TAAHHÜTLÜ GÖNDERMELİ ŞART"
Vatandaşların artık emekli olabilir yazısı almasına gerek kalmadığını ifade eden Ete, "Önceden SGK'ya gidip emekli olabilir yazısı alıyorduk. Şimdi SGK diyor ki; emekli olabilir yazısı almana gerek yok. 'Tescil Hizmet Dökümünü' al ya da 'Normal Şartlarda Ne Zaman Emekli Olurum' ekran görüntüsünü al ya da 'Çalışma Hayatım'ı al bana bunlarla gelirsen senin işten çıkışını yaparım. O yüzden EYT için başvuracaklar gidip önce SGK'dan 'emekli olabilir' yazısı almasına gerek yok. Bunlar işverenlerine başvuracaklar onlar da çıkışını yapacaklar. Diyelim ki işverenler çıkışını yapmadı. Yine emeklilik başvurusunu e-Devlet'ten, direkt kuruma giderek ya da iadeli taahhütlü göndermeleri yeterli olacaktır. İadeli taahhütlü postaya verdikleri tarih emeklilik başvuru tarihidir. Ama normal posta ile gönderilirse başvuru tarihi olarak alınmaz. O yüzden iadeli taahhütlü göndermeleri şart." dedi.
"BORCU OLAN ÇIKACAK YASAYI BEKLESİN"
Borcu olan vatandaşlara uyarılarda bulunan Ete, "Çalışma hayatında olmayanlar yani aktif çalışma hayatına dahil olmayıp yaşı dışarıdan bekleyenlerin yapacağı hiçbir işlem yok direkt kuruma başvuru yapmaları yeterli olacaktır. Bağ-Kurlular içinde böyle bir şeye gerek yok. Bağ-Kurlular'da sadece borcunun olup olmadığına borç ekranına girip bakacaklar. Eğer borçları varsa onu ödeyip ondan sonra emeklilik başvurusuna başvuracaklar. Burada Bağ-Kurlulara söyle bir uyarıda bulunmak lazım. Şuanda Meclis'e gelmesi beklenen bir yasa tasarısı daha var. O Bağ-Kur borçlarının ihyası, taksitlendirilerek ödenmesi şartlarını içeriyor. Dolayısıyla Bağ-Kur'lular emeklilik başvurusu yapacaklarsa ve borçları da varsa beklemelerini öneririm. Şimdi gidip bankaya bu borçları ödeyip emeklilik başvurusu yaparlarsa bir mağduriyet doğabilir. Birkaç gün daha beklemelerini öneririz." ifadelerini kullandı.
BU ADRESE BAŞVURMALARI GEREKİYOR
Sözlerine şu şekilde devam eden Ete, "Emekli sandığına başvuracaklar. Şuan sistemde devam ediyorlarsa bulundukları yere, öğretmense Milli Eğitim Müdürlüklerine, eğer sağlık personeliyse Sağlık Bakanlığı'na bununla ilgili başvuruda bulunacaklar. Dışarıdan Emekli Sandığı'ndan emeklilik bekleyenler Ankara Kamu Hizmetleri Daire Başkanlığı, Mithat Paşa Caddesi No-7 Kızılay/Ankara adresine başvuracaklar. Yine SGK'nın form ve dilekçeler bölümünden form alıp doldurup yine bu adrese gönderebilirler." dedi.
TOPLU EMEKLİ MAAŞI ALACAKLAR
Ete, EYT'lilerin ilk maaşlarını ne zaman alacağıyla ilgili önemli bir açıklamada bulunarak, "Tabi bu bir süreç olarak devam edecek. Yapılan başvurular sırasıyla birlikte gerçekleşecek. Ben hemen 2.2 milyon kişinin emeklilik hakkına kazanacağını düşünmüyorum. Başvurularını mart ayında yapsalar bile ilk aylıklarını nisan ayında alamayacaklar. Bunun yanında emeklilik başvurusunu mart ayı içerisinde yapan vatandaşlar nisan ayından itibaren emekli aylığına hak kazanacak. İlk maaş haziran ayında bile yatsa vatandaş nisan-mayıs-haziran ayı maaşlarını alabilecek." şeklinde konuştu.
"EMEKLİLİK İÇİN KOD 8 İLE ÇIKIŞ YAPILMALI"
SGK Uzmanı Emin Yılmaz da, EYT'lilerin emekli olabilmeleri için mutlaka işten çıkışlarının verilmesi gerektiğine dikkati çekerek, “İşten çıkışın da kod 8 dediğimiz emeklilik çıkışı ile yapması lazım. SGK'ya da bu kod ile bildirim yapılması gerekiyor. Daha sonra da EYT üzerinden emeklilik talebinde bulunabiliyor. Çalışırken emeklilik başvurusunu yapamazsınız. Buna mevzuatımız ve içinde bulunduğumuz sistem müsaade etmiyor. Bu sebepten dolayı önce kod 8 ile çıkış olacak, sonrasında da çalışan personel emekli olabilmek için SGK’ya ilgili yazısı işveren tarafından iletilecek” bilgisini verdi.
"KIDEM TAZMİNATI YANABİLİR"
İşveren kıdem tazminatını bir yıl çalışmak kaydı ile çalışılan yıl itibarıyla her yıla bir brüt maaş şeklinde eklentileri de mevcutsa bunları ekleyerek emekli olacak kişiye vereceğini belirten Yılmaz, “Maaş artı, nakit olarak verilen yemek parası, yol parası, primler şeklinde hepsi toplanıyor. Çalışan kaç yıl çalıştıysa bununla çarpıp kıdem tazminatını alabiliyor. Bu nedenle kod 8 önemli. Eğer kod 8 yerine farklı bir kod ile çıkış verilirse buradaki kıdem tazminatının yolunu kapatmış olabilirsiniz. Fakat emeklilik ile ilgili farklı bir kod ile çıkışı verseler bile her şekilde yine de emekli olunabilir ve kıdem tazminatı alınabilir. Burada önemli olan süre ve minimum prim günüdür. SSK’lılar için 5 bin ile 5 bin 975, Bağ-Kur'da zaten kıdem tazminatı yok, emekli sandığında da ikramiye adı altında kıdem tazminatına benzer bir ödenek veriliyor” dedi.
BAŞVURU SÜRESİ 30 GÜNE ÇIKARILDI
Öte yandan Genel Kurul’daki görüşmeler sırasında teklifte son dakika değişikliği yapılarak; EYT’den yararlanan özel sektör çalışanlarının yeniden eski işyerlerine dönüş için öngörülen 10 günlük başvuru yapma süresi 30 güne çıkarıldı.