Esad'ın kartı 'Batı Kürdistan'
Ankara, Suriye'nin kuzeyinde Esad'ın, kasten kontrolü PKK ile bağlantılı PYD'ye bıraktığı sonucuna vardı. Ankara kaosa karşı harekete geçti
Şiddetli çatışmaların yaşandığı Humus taki Curet el Şaya mahallesindeki binalar ağır hasar aldı.
Suriye’nin kuzeyinde Kürtlerin yönetimi ele geçirmesini değerlendiren Ankara , bölgenin Beşar Esad tarafından özellikle PKK ’ya yakın Demokratik Birlik Partisi’ne (PYD) teslim edildiği sonucunu çıkardı. Genelkurmay ve MİT’in bilgilerine göre Kürtlerin silahlarının kaynağı da Esad. Diplomatik gözlemciler, Esad’ın böylece hem sırtını sağlam bir yere dayadığı, hem kendisini hedef aldığına inandığı Türkiye ’yle arasına PKK ’yı yerleştirdiği yorumunu yapıyor.
Ankara ’ya göre Esad gidici
Ankara ’daki toplantılarda sunulan brifinglere göre Esad’ın gidiş süreci son bir haftada hızlandı. Şam yönetiminde ciddi sarsılmalar yaşanmaya başladı. Şam ve Halep’teki durum Esad aleyhine ciddi bir hal aldı. Hükümet güçleri ile muhaliflerin çatıştığı Halep’te birkaç güne kadar yeni gelişmeler bekleniyor. Halep’in düşmesi, Esad’ın alanını da daraltacağından kimyasal silah kullanma gibi ‘çılgınlıklar’ yapma riskini arttırıyor.
Batı’nın ‘sonrası’ planı yok
Son bir haftada çöküş sürecinin hızlanması Ankara ’da “Suriyeli muhalifler yeni döneme hazır mı” kaygısını artırdı. “Şimdiden geçiş dönemini planlamak lazım” diyen üst düzey bir yetkili, Esad çekildiği andan itibaren sürecin yeni bir kaosa yol açmadan, muhalefet içinde çekişmeler yaratmasına izin vermeyecek şekilde planlanması gerektiğini belirtip ekledi: “Önümüzde 2 süreç var: Birincisi geçiş süreci, ikincisi siyasi oluşum süreci. Geçiş sürecinde halkın zaferini kutlarken bunu yeni bir sıkıntıya, kaosa sokmaması önemli. Siyasi sürecin de ülkenin tüm kesimlerini kucaklayacak şekilde planlanması doğru olur.” Buna karşın, diplomatik kaynaklara göre ne Suriye muhalefetinin ne de kendilerine destek veren Batılı ülkelerin sağlam bir ‘Esad sonrası yol haritası’ var.
‘Rusya aynı safa gelecek’
Yetkiliye göre en başından bu yana Suriye konusunda 3 farklı grup var: “ Türkiye ’nin de yer aldığı ‘Suriye’de yaşananlar doğru değil’ diyen ve aktif çaba harcayan grup; Rusya-Çin ve İran gibi bu sürece karşı olan ülkelerin bulunduğu grup; İsrail gibi gelişmeleri temkinle izleyen gelişebilecek duruma göre pozisyon almayı planlayanların grubu.” Değerlendirmeye göre Rusya gibi ülkeler Esad’ın gidişatını görüp saf değiştirebilir. Putin’in ‘Esad çekilmeli’ şeklinde yorumlanan sözleri de bu yöndeki hazırlığın ilk sinyalleri olabilir.
Bir taşla iki kuş
Ankara ’daki değerlendirmeye göre Suriye’de Kürt grupları yönlendirebilen 2 ayrı güç var. İlki Suriye Ulusal Konseyi Başkanı Abdülbasit Seyda’nın temsil ettiği grup. Türkiye ve Batı bu grubu ‘evrensel değerleri ve dünyayı gören tanıyan Kürtler’ olarak görüyor. Diğer grup ise PYD çatısı altında bulunanlar. Diplomatik kaynaklara göre ‘Batı Kürdistan’ tanımını PYD kullanıyor ve Esad ayrı bir cephe açılmasın diye 3 kasabayı kendi eliyle PYD’ye teslim etti. Böylece hem Türkiye ’nin ‘sigortalarını attıracak’ bir adım atmış oldu, hem de silahlı Kürt muhalefetinden kurtuldu.