Edat Nedir, Ne Ä°ÅŸe Yarar? Edat Örnekleri Ve ÇeÅŸitleri Nelerdir?

Edat Nedir, Ne Ä°ÅŸe Yarar?

Edat, dil bilgisi kapsamında ele alınan bir konudur ve diğer adı da ilgeç olarak bilinmektedir. Edatların tek başlarına bir anlamı yoktur, cümlede kullanıldıkları sözcük ile beraber bir anlam kazanırlar. Cümlenin içinde öge olmak için zamir ya da sıfatlar ile de edat grubu oluştururlar. Eğer edat grubu oluşturulursa edatlar yardımcı kelime olurlar, diğer öge de ana kelime olur.

 Dilimizde edat olarak kullanılan çok fazla sözcük olmadığı için cümle içinde edatları bulmak oldukça kolaydır. Genelde ile, için, diye, gibi, yalnız, ancak, karşı, den başka ya da kadar kelimeleri cümle içinde edat olarak kullanılır.

 Edat Örnekleri ve Çeşitleri Nelerdir?

 Edatlar genelde cümleye kattıkları anlama göre gruplandırılırlar. Bu bağlamda edat çeşitleri de yönelme hal eki alanlar, ayrılma hal eki alanlar, eşitlik ve benzetme bildirenler, karşılaştırma, koşul neden ve beraberlik - zaman olarak karşımıza çıkar. Yalnız ve ancak edatları cümleye tek, bir anlamı katar. Eğer yerine sadece kelimesi geldiği zaman anlam bozulmazsa edat olarak kullanılmışlar demektir. Üzere, için ve diye edatları da cümlelerde neden, şart ve amaç anlamları ile kullanılır.

 İle edatı en fazla kullanılan edatlardandır ve cümleye neden ile araç anlamı verir. İle bağlaç olarak da kullanıldığı için cümledeki ile kelimesinin edat olduğunu anlamak için anlamın bozulup bozulmadığına bakmak gerekir. Eğer ile olan cümlede ve sözcüğü getirildiğinde anlam bozuluyorsa burada edat olarak kullanılmıştır. Gibi edatı cümleye eşitlik ya da benzetme anlamı kadar ve yalnızca edat görevine sahip bir kelimedir. 

 Edatların Özellikleri Nelerdir?

Genelde kendilerinden önceli kelime ile bir bağ kurarlar.

 

Edatların kurdukları anlam ilgisi genelde yön, amaç ya da neden ile ilgili olur.

 

Eğer kelimeler ile ilgi kurarlarsa o cümle içinde yardımcı kelime olarak kabul edilirler.

 

Farklı sözcükler ile bir araya gelerek zarf ya da sıfat görevini de üstlenebilirler.

 

Edatlar cümle içinden çıkarılırsa o cümlenin anlamında daralma ya da bozulma olur.

 

Edat, isim tamlamasında isim olarak kullanılırken ek-fiil aldığında yüklem olabilir.

 

Bazı edatlar sadece hal eki alırken bazılarına diğer eklerin de ilave edilmesi mümkündür.

 

 Cümle İçinde Edat Örnekleri Nasıldır?

 

Kalbimin yalnızca senin için çarptığını sen de biliyorsun.

 

Burnundaki bozukluktan dolayı ameliyat olmak istiyor fakat ailesi buna izin vermiyor.

 

Para kazanabilmek için okulunu yarıda bıraktı fakat aylardır iş bulamıyor.

 

Sinirlenince elindeki telefonu hiç düşünmeden duvara doğru fırlattı.

 

Yağmur sesiyle bir an kendinden geçti ve çok mutlu olduğunu söylemeye başladı.

 

Babası gibi o da büyüyünce asker olmak istediğini söylüyor.