Deprem hocalara ‘niye bilmedin’ cezası!

İtalya’da 2009’da L’Aquila kentinde 309 kişinin ölümüne yol açan depremi önceden tahmin edemeyen 7 deprembilimci için 4’er yıl hapis istendi. Davayı değerlendiren Türk deprembilimciler, “Böyle olursa dışarda deprembilimci kalmaz” diye tepki gösterdi.

İTALYA’nın L’Aquila kentinde 2009 Nisan’da meydana gelen 6.3 büyüklüğündeki depremde 309 kişi ölmüştü. Depremden 6 gün önce öncü sarsıntılar hakkında rapor hazırlayan ve deprem riskinde bir artış olmadığı belirterek depremi önceden tahmin edemeyen 7 deprembilimci için savcılık “ihmal sonucu ölüme sebebiyet vermekten” 4’er yıl hapis cezası istedi. Aralarında dönemin Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü Başkanı Enzo Boschi’nin de bulunduğu 7 uzmanın hazırladığı raporu değerlendirerek esas hakkındaki görüşlerini açıklayan savcılar Fabio Picuti ve Roberta D’Avolio, raporun hatalı ve yüzeysel olduğunu belirtti. Savcılar deprem riskini küçümseyen uzmanların, halkı riske karşı hazırlamak yerine, inşaatlarda deprem güvenliği gibi bilindik açıklamalar yapmayı tercih ettikleri için hatalı olduklarını söyledi. Savcılığın görüşünde, “Yeterince uyarılmış olsalardı, L’Aquila halkı belki de evlerinde kalmazlardı” sözleri de yer aldı. Ancak savcıların görüşü Türk deprem uzmanlarının tepkisini çekti.

Türk uzmanlar ne dedi?

- Prof. Dr. Ahmet Ercan: “Hiçbir deprembilimcinin depremi önceden tahmin etme sorumluluğu yoktur. Hepimizin yaptığı şu zamanda deprem olabilir gibi açıklamalar sorumluluk dışıdır. Çin’de belirtileri değerlendiren deprem kurulu 4 gün önce Haicheng şehrini boşalttırdı ve deprem oldu. Aynı bilimadamları Tangshang’da deprem için gerçekleşen belirtilerde risk görmedi. Deprem oldu, 240 bin kişi öldü.”

- Yrd. Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu: “Depremden önce başka bir bilim adamı davul, zurna çalarak uyarmıştı. Savcı bu kişiyi niye dinlemediniz ve insanların ölümüne yol açtınız diye dava açtı. Bu kişiler biz depremin önceden belirleneceğine inanmıyoruz dediler. O zaman o komitede neden görev alıyorsun? Ölüme sebebiyet vermek ağır bir suç. Gereğini yapıp bu belirtiler yetmez deselerdi dava açılamazdı.”

- Prof. Dr. Naci Görür: “Bu insanlar görevleri gereği inceleme ve araştırmalarda buldukları kuşkulu ve endişe verici noktaları bildirmemişlerse tamam. Deprem için herkesin kabul ettiği bir önceden tahmin yöntemi yok. Böyle olursa dışarda deprembilimci kalmaz. Bu bilimin geldiği düzeyi yargılamaktır. O zaman kanserli hastayı iyileştiremedin, yaşatamadın diye doktorları da içeri almaları gerekir.”