Deprem dayanıklılık raporu nasıl alınır? Evim depreme dayanıklı mı? Deprem riski taşıyan bina nasıl anlaşılır?
Elâzığ’da meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki deprem, "Evim depreme dayanıklı mı?" ‘’Yeni binalar depreme ne kadar dayanıklı?’’ gibi soruların sorulmasına neden olurken, Türkiye’nin deprem kuşağında bir ülke olması vatandaşların ‘’Deprem dayanıklılık testi’’ yapan firmalara başvurularında artışa neden oldu?
Elazığ’da yaşanan ve 41 insanın hayatını kaybetmesine neden olan deprem sonrası, İstanbul’da yaşanacak olası büyük depremin tehlikesini de gözler önüne serdi. İstanbul’da acil yıkılması gereken bina sayısı 48 bin. Uzmanlar bu binaların bir an önce yıkılması gerektiğini söylerken, uyarılar ‘’evim depreme dayanıklı mı?’’ sorularında artışa neden oldu. Peki, deprem riski taşıyan binalar nasıl test edilir? Depreme dayanıklılık raporu nasıl alınır? Evim depreme dayanıklı değil, ne yapmalıyım? İşte o konularla ilgili ayrıntılı bilgiler.
EVİM DEPREME DAYANIKLI MI?
Deprem yönetmeliğine göre, bir evin depreme dayanıklı olup olmadığını belirleyen ilk şey binanın yaşının kontrol edilmesidir. 1999 yılında yaşanan büyük Marmara depremi sonrasında devlet tarafından oluşturulan yeni deprem yönetmeliğine bağlı bir şekilde inşa edilen yapılar daha yüksek sağlamlık gösteriyor. Eski dönemlerde inşa edilmiş yapılar yani deprem yönetmeliğinden önce yapılan yapılara göre daha riskli konumdadır. Binanın yaşı arttıkça, depreme karşı direniş gücü o kadar azalıyor.
Bir binanın depreme karşı dayanıklı olduğunu gösteren, öncelikle nem çekmemesi ve su gibi yıkıcı etkisi bulunan etmenlere karşı korunmuş olmasıdır. Bu da binalara su yalıtımı sağlanması sayesinde elde edilir. Evin dayanıklılığını gösteren unsurlardan biri de dış cephesinde çatlaklar ve bozukluklar görülmüyor olmasıdır. Dış cephe sağlamlığı aynı zamanda resmî kurumlarla da ispat edilmiş olmalıdır.
Yönetmeliğe bağlı denetimlerin gerçekleştirilmesi ile birlikte binanın inşa edildiği zemin dayanıklılığı ölçüldüğünden, binanın inşa edilmesi sırasında bulunduğu zemine göre uygun temel koşullarının oluşturulur. Uygun koşul oluşturulamıyorsa bozuk bir zemin üzerinde binanın inşa edilmesine izin verilmez.
DEPREME DAYANIKLILIK RAPORU NASIL ALINIR?
Binaya deprem dayanıklılık raporu almak için Belediye, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Kaymakamlık gibi resmî kurumlara başvurmak veya özel bir şirketle anlaşmak gerekmektedir.
Belediye tarafından gönderilen teknik elemanlar gözle bir inceleme yapar, ağır hasar tespit ederse tahliye kararı verir.
Ağır hasar olmadığı bir durumda depreme dayanıklılık raporu alabilmek için binanın teknik üniversiteler, İnşaat Mühendisleri Odası veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış yapı denetim firmalara başvurmak gerekir.