Darbe girişimine dair 800 bin dijital veri inceleniyor

Siber suçlar, bilgisayar sistemlerinin hayatımızın parçası olduğu günümüzde, en önemli suç alanları arasında kendisine yer buluyor. 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ülke genelinde başlatılan FETÖ soruşturmalarında elde edilen dijital veriler, karanlık darbe girişimi sürecinin aydınlatılmasında büyük önem kazandı. Devam eden soruşturmalar ve davalarda, sadece FETÖ’cü TSK personeli değil, yaklaşık 100 bin kişi hakkında yargılama süreçleri yürütülüyor.

Bu soruşturmaların en önemli ayağını ise şüphelilerin bilişim sistemleri üzerinden yaptıkları işlemler oluşturuyor. Kullandıkları cep telefonları, bilgisayarlar, taşınabilir harici bellekler savcılık veya mahkeme kararıyla el konulup kopyaları alınıyor. Dijital materyallerin incelenmesi, Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) bünyesinde faaliyet gösteren Siber Suçlarla Mücadele Dairesi’nde yapılıyor. Darbe sürecinin gün ışığına çıkarılmasını sağlamak amacıyla çalışmalarını yoğunlaştıran EGM Siber Suçlarla Mücadele Dairesi’ne (SSM) özel bir bina tahsis edildi. Milliyet, Emniyet Genel Müdürü Selami Altınok’un özel izniyle SSM Dairesi Başkanlığı’na girerek yapılan çalışmaları görüntüledi.

‘Gömülsün’ denilmişti

17/25 Aralık sonrasında devletteki FETÖ mücadelesinin başlatıldığı en önemli kamu kurumları arasında Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) yer aldı. FETÖ’nün yasa dışı telefon dinleme merkezi olarak kullandığı açığa çıkartılan TİB şimdilerde ortaya çıkarılan pek çok FETÖ kumpası operasyonlarının merkezi olduğu gerekçesiyle lağvedildi. Hatta bir dönem yapılacak temizlik çalışmalarının yeterli olmayacağı düşünülerek binanın “gömülmesi” gündeme geldi. TİB’in kumpas gerçekleştirmede kullandığı Gölbaşı’ndaki özel korunaklı binanın, şimdi kumpasların ortaya çıkarılması için EGM Siber Suçlarla Mücadele Dairesi’ne tahsis edilmesini “ironi” olarak tanımlamak yanlış olmayacaktır. SSM’nin eski TİB binasına taşınması sırasında siber güvenlik önlemleri üst düzeyde tutuldu. EGM, bütçeden özel ödenek ayırıp siber güvenlik önlemleri aldı. Binada eskiden kalma tüm kablolar ve sistemler yenilendi. Binlerce metre kablo döşendi, EGM’nin kendi kullandığı server’ler binaya taşındı.

Geçmişteki kumpasların izleri silinmeye çalışıldı. 15 Temmuz’la artan iş hacmini şöyle açıklamak mümkün: Daha önce yıllık 55 bin dijital materyal inceleyen SSM Dairesi, 15 Temmuz’dan sonraki süreçte 139 bin dijital materyal inceledi. Bir bilgisayar veya bir cep telefonu ya da bir harici belleği “bir dijital materyal” olarak kabul ettiğimizde işlemlerin boyutu daha iyi anlatılabilir. Devam eden darbe soruşturmaları sürecinde yaklaşık 800 bin dijital materyale el konulup incelenmesi gerekiyor. Sadece Ankara’daki darbe soruşturmasında el konulan dijital materyal miktarı tam 14 konteyner. Bu incelenen veya incelenecek dijital materyaller arasında askeri birliklerde görevli FETÖ üyelerinin kullandıkları bilgisayarlara ait ana bellekler (hard disk) de var. Bunların, darbe girişiminin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine tankların paletlerinin altında imha edilmeye çalışıldığı kamuoyuna yansımıştı.

7 gün 24 saat çalışılıyor

SSM Dairesi’nin yapılanmasında bu işlemleri gerçekleştiren iki önemli birim var. Adli Bilişim Şubesi, suçta kullanılan tüm dijital materyallerin incelenmesi ve adli sisteme raporlandırılmasını yapıyor. Siber Suçları Soruşturma Şubesi ise banka dolandırıcılığı, çocuk pornosu, internet üzerinden işlenen suçlarla ilgili çalışmalar yapıyor. SSM’in 3. önemli birimi ise Siber Suçları Önleme Şubesi adıyla sosyal medyayı takip ediyor. 7 gün 24 saat çalışan birim, belirlenen anahtar kelimelerle sosyal medyayı mercek altında tutuyor. Türkiye’deki sosyal medyanın iş hacmini vermek gerekirse; 37.7 milyon internet kullanıcısı ve 40 milyon sosyal medya hesabı var. Bu hesapların yüzde 80’i mobil cihazlardan internet erişimi sağlıyor. 36 milyon Facebook, 11 milyon Twitter kullanıcısı var.

500 yeni uzman alındı

SSM Dairesi’nin görevi sadece 15 Temmuz değil elbette. Çocuk pornosundan, internet üzerinden bahis oynatılmasına, banka dolandırıcılığından, kontör dolandırıcılığına, özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesinden, hakaret suçlarına kadar birçok suçla mücadele bu birimin görevi içinde. Bu nedenle, 15 Temmuz sonrasında birimin genişletilmesi zorunluluğu doğdu. Bu amaçla, hükümetin yayımladığı OHAL kararnamesiyle söz konusu birime 500 uzman alınarak dairenin yükü hafifletilecek. Uzman olarak yetiştirilecek personelin iş başı yapmasıyla birlikte normalde 6-8 yıl arasında tamamlanması gereken dijital materyallerin incelenmesi, bir yıl içinde tamamlanarak adaletin yerini bulmasının sağlanması öngörülüyor. Uzman sayısının artışıyla birlikte, 800 bin materyal incelenecek, hazırlanan raporlar savcılık ve mahkemelere gönderilecek.

Günde 100 bin ihbar geliyor

Günlük ortalama 100 bin ihbar geldiğini düşünürsek, SSM Dairesi’nin oldukça yoğun iş hacmi var. Siber Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanı Sabit Akın Zaimoğlu, sorularımız yanıtlarken, birimin ülke genlinde 63 kentteki emniyet birimlerine de hizmet verdiğini belirtti. Zaimoğlu, her ilde cep telefonu analiz etmenin mümkün olduğunu belirtirken, “çalışmaların yetişmediği kentlerimizde, bağlı bulundukları bölge başkanlıklarımız devreye girip çalışmaları yürütüyor. Ülke genelinde 17 bölge başkanlığımız var” dedi. Zaimoğlu, halen dünyadaki tüm gelişmiş bilişim sistemlerinin SSM Dairesi’nde kullanıldığına dikkat çekti. Zaimoğlu, “Dünyadan geri hiçbir şeyimiz yok. Uçak kara kutusu dahil her türlü dijital materyali inceleyebiliyoruz” dedi.

Hepsi yazılım uzmanı

SSM Dairesi’nde görevli bilişim uzmanı polisler, işte bu tankların paletleri altına atılan ana bellekler, cep telefonları ve taşınabilir bilgisayarlardaki verileri kurtarmak için büyük uğraş veriyor. Uzman polislerin hasarlı pek çok dijital veriyi kurtarmayı başardıklarını öğrendik. Daire bünyesinde görev yapan polislerin birer yazılım uzmanı olduklarını söyleyebiliriz. Uluslararası firmaların milyon dolar veya euro bedelle satmak istedikleri araştırma ve inceleme yazılımlarını yaratmakta maharetli olan bu polisler, yaptıkları işle devletin bu harcamalarını da önlüyor.

(Milliyet)