Çocuklar artık annelerinin soyadlarını taşıyabilecek
3 yıllık hukuki sürecin ardından ‘anne soyadı’ için Yargıtay son sözünü söyledi. 9 Nisan 2018 tarihli karara göre; boşanmış kadın velayeti kendisine verilmiş olan çocuğuna kendi soyadının verilmesini isteyebilecek.
Yargıtay’ın verdiği tarihi kararı Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Başkanı Ömer Uğur Gençcan sosyal medya hesabından “Tarihi kararımız” başlığıyla duyurdu. Diyarbakır 1. Aile Mahkemesi’nin kararıyla eşinden boşanarak çocuğunun velayetini alan Hayriye Özdemir, Diyarbakır 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak, velayeti kendisinde bulunan çocuğuna boşandığı eşinin soyadı yerine kendi soyadı olan “Özdemir”in verilmesini talep etti. Diyarbakır 5. Asliye Hukuk Mahkemesi önce 16 Nisan 2012’de aldığı kararla Özdemir’in yaptığı 24 Şubat 2012 tarihli başvuruyu kabul edilebilir buldu.
Mahkeme kararına gerekçe olarak 21 Haziran 1934’ten beri yürürlükte olan 2525 sayılı Soyadı Kanunu’nun 4. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Evliliğin feshi veya boşanma hallerinde çocuk anasına tevdi edilmiş olsa bile babasının seçtiği veya seçeceği soyadını alır” ifadesinin AYM’nin 8 Aralık 2011 tarihli kararıyla feshedildiği gösterildi. Ancak temyize götürülen bu karar Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 6 Haziran 2012 tarihli kararıyla bozuldu. Hukuk dairesi gerekçeli kararda, “doğru nesepli çocuğun; babanın (ailenin) soyadını taşıyacağı, boşanma ve ölüm üzerine velayetin annede olmasının soyadında herhangi bir değişikliğe neden olmayacağı, babanın soyadı ve çocuk reşit olduktan sonra kendi soyadı, usulüne uygun olarak açacağı bir dava sonunda verilecek bir kararla değişmedikçe çocuğun soyadının da değişmeyeceği” ifadesi yer aldı. Bunun üzerine Diyarbakır 5. Asliye Hukuk Mahkemesi, Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin bozmasını gerekçe göstererek, 24 Eylül 2012’de davayı reddetti. Anne Özdemir, 20 Mayıs 2013’te AYM’ye bireysel başvuru hakkını kullandı. Gerekçeli kararda eşlerin, evliliğin devamı boyunca ve boşanmada sahip oldukları hak ve yükümlülükler bakımından aynı hukuksal konumda oldukları, erkeğe velayet hakkı kapsamında tanınan çocuğun soyadını seçme hakkının kadına tanınmamasının cinsiyete göre ayrım yapılması sonucunu doğuracağı, bunun da Anayasa’nın 10. ve 41. maddelerine aykırı bulunduğu gerekçesiyle iptal edildiği vurgulanmıştı. Üç yıl süren Yargıtay süreci sonunda davaya son nokta vuruldu. 9 Nisan 2018 tarihinde kararını açıklayan Yargıtay, boşanmış kadın velayeti kendisine verilmiş olan çocuğuna kendi soyadının verilmesini Aile Mahkemesi’nden isteyebileceğini söyledi. n İSTİHBARAT