Cezeri kimdir? İlk milli uçan arabaya ismi verilen El Cezeri’nin eserleri ve buluşları nelerdir? Cezeri ne demek?

Cezeri kimdir? Cezeri ne demek? El Cezeri’nin buluşları ve eserleri nelerdir? Anadolu yaşayan, tarihin en büyük mucitlerinden biri olarak kabul edilen El Cezeri tarihteki hakkındaki aramalar, ilk yerli arabanın tanıtılmasının ardından merak edilip, araştırılma başlandı. Baykar tarafından milli ve özgün olarak geliştirilen Türkiye'nin ilk uçan arabası Cezeri, ilk uçuş testlerini başarıyla tamamladı. Uçan arabaya ismi verilen Cezeri…

CEZERİ KİMDİR?

Türk-İslam coğrafyasında birçok yeniliğe imza atan Cezeri, 13. yüzyılda Diyarbakır ve Cizre dolaylarında yaşadığı düşünülüyor. Sibernetik alanının kurucusu ve insanlık tarihinin ilk robotik teknolojilerine yoğunlaşan kişisi olmuştur.

EL- CEZERİ'NİN HAYATI

1136 yılında Cizre'nin Tor mahallesinde doğmuştur. Sibernetik alanın kurucusu kabul edilen, fizikçi, robot ve matrix ustası bilim insanı "İsmail Ebul İz Bin Rezzaz El-Cezeri" 1206'te Cizre'de öldü. Lakabını yaşadığı şehirden alan El Cezeri, öğrenimini Camia Medresesi'nde tamamlayarak, fizik ve mekanik alanlarında yoğunlaştı ve pek çok ilke ve buluşa imza attı.

Batı literatüründe M.Ö. 300 yıllarında Yunan matematikçi Archytas tarafından buharla çalışan bir güvercin yapılmış olduğu belirtilse de, robotikle ilgili bilinen en eski yazılı kayıt, Cezeri'ye âittir.

Mekanik Hareketlerden Mühendislikte Faydalanmayı İçeren Kitap" (El Câmi-u’l Beyn’el İlmî ve El-Amelî’en Nâfi fî Sınâ'ati'l Hiyel, arapça Mühendislikte Faydalanmayı İçeren Kitapadlı eserinde ortaya koydu. 50'den fazla cihazın kullanım esaslarını, yararlanma olanaklarını çizimlerle gösterdiği bu olağanüstü kitapta Cezeri, tatbikata çevrilmeyen her teknik ilmin, doğru ile yanlış arasında kalacağını söyler. Bu kitabın özgün kopyası günümüze kadar ulaşamadıysa da, bilinen 15 kopyasından 10'u Avrupa'nın farklı müzelerinde, 5 tanesi Topkapı ve Süleymaniye kütüphanelerinde yer almaktadır.

El yordamıyla ampirik çalışmalar yapa ilk hesap makinesinden asırlar önce aynı sistemle çalışan benzer bir mekanizmayı, geliştirdiği saatte kullanan Cezeri, sadece otomatik sistemler kurmakla kalmamış, otomatik olarak çalışan sistemler arasında denge kurmayı da başarmıştı.

ESERLERİ

Kitab fi ma-'rifat al-Hiyal al-handasiyya

Kitâb-ül-Câmi Beyn-el-İlmi vel-Amel-in-Nâfî fî Sınâat-il-Hiyel

Fizikçi ve mekanikçi Bediuzzaman El Cezeri'nin diğer bir eseri de Diyarbakır Ulu Camii'nin ünlü Güneş Saati’dir.

CEZERİ NE DEMEK?

Cezeri kelimesi, Cizreli anlamında Ciziri kelimesinin Arapça halidir.

MİLLİ UÇAN ARABA CEZERİ TESTLERİ TAMAMLANDI

Baykar'dan yapılan açıklamaya göre, Baykar Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar yönetiminde gerçekleştirilen Cezeri Uçan Araba'nın uçuş testleri, 11 Eylül Cuma günü başladı. İlk testlerde güvenlik halatlarına bağlı havalanan Cezeri, 14 Eylül'ü 15 Eylül'e bağlayan bağlayan gece güvenlik halatlarıyla yapılan test uçuşlarının başarılı ilerlemesi üzerine halatsız olarak havaya kalktı. Tamamen otonom olarak uçan ve akıllı uçuş sistemine sahip Cezeri Uçan Araba, aynı gece yapılan iki farklı uçuşu başarıyla tamamladı.

Baykar Milli SİHA Ar-Ge ve Üretim Merkezi’nde bugün güvenlik halatları olmadan gerçekleştirilen ikinci test uçuşunda ise Cezeri Uçan Araba yerden 10 metre yükseldi.

Türk mühendislerinin tasarlayıp ürettiği Cezeri, 230 kilogramlık ön prototip uçuş testlerinde 10 metre havalandı. Adını sibernetik ve robotik ilminin kurucusu, Artuklu Sarayı’nın başmühendisi Cizreli Müslüman bilim insanı El Cezeri'den alan Cezeri Uçan Araba, böylelikle kavramsal tasarımla başlayan çalışmaların ardından 1,5 yıl içinde ilk uçuşunu gerçekleştirmiş oldu.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Baykar Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar, yaklaşık 1,5 yıl önce hayal ederek ve bir çizimle başladıkları Cezeri Uçan Araba'nın, ilk uçuşunu yaparak gerçeğe dönüştüğünü belirtti.

Bayraktar, "Önümüzdeki süreçte daha gelişmiş prototiplerini yapacağız. İnsanlı uçuşlar gerçekleştireceğiz. Ancak Cezeri Uçan Araba'nın yollara inmesi tahminen bir 10-15 yılı bulacak. Muhtemelen 3-4 yıla rekreasyonel olarak arazi araçları ATV’ler gibi kırsal alanda kullanıma şahit olabiliriz. Akıllı otomobillerden sonra otomotiv teknolojisindeki devrim uçan arabalar olacak. Bu açıdan baktığımızda bugünün değil yarının yarışlarına hazırlanıyoruz. Milli Teknoloji Hamlesi seferberliği ile gençlerimize her alanda özgüven ve motivasyon kazandırmak en önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor." ifadelerini kullandı.