Çatışmalar gideni geri döndürdü
Siyaset bilimciler AKP’deki sürpriz oy artışını terör ve ekonomik çalkantılara bağlıyor. Uzmanlara göre büyük şehirlerdeki patlamalar, Güneydoğu’da çatışma AK Parti’den giden seçmeni geri döndürdü, HDP’yi ise kalbinden vurdu
‘Tarih uzasa baraj da geçilemezdi’
Doç. Dr. Abdullah Kıran (Muş Alparslan Üniversitesi Siyaset Bilimi)
HDP’nin diğer partilerle eşit koşullarda seçime girmedi. Ankara katliamı seçim heyecanını HDP açısından tamamen öldürdü. Ancak kayıp ve gerileyişin temel sebebi bu değildi. PKK’nin şiddet ortamına dönüş yapması HDP’yi kalbinden vurdu. Seçimler 1 Kasım’da değil de biraz daha geç yapılsaydı, HDP baraja dahi takılabilirdi. Çünkü Kürt halkı, hak ve özgürlük davasının şiddet unsuru kullanılarak elde edilebileceği dönemin kapandığına inanıyor. 7 Haziran seçimlerinde 80 vekil ile temsil şansını elde eden HDP, bu seçimlerde hem oy hem de vekil sayısını ciddi anlamda artırma fırsatı elde edebilirdi. Ancak PKK buna müsaade etmedi. Seçim kararı alınmış Türkiye’de, şiddete yönelip şehirlerin ortasına hendek kazarak özyönetim ilân etmeye kalkmak, sivil siyasetin canına okudu.
‘AKP’liler bile beklemiyordu’
Prof. Dr. Ali Nesin (Bilgi Üniversitesi Matematik Bölümü)
“AKP’lilerin bile beklemediği bir sonuçtu. Recep Tayyip Erdoğan üst düzey, dâhi seviyesinde bir stratejist. Bunu kabul edelim ve kimle aşık attığımızı iyi bilelim. AKP oylarının yüzde 20 inip çıkması oylarının çantada keklik olmadığını gösteriyor. Başkanlık projesi ve yolsuzluklar oy kaybettiriyor mesela. Erdoğan’ın elinden geldiğince seçim sürecinin dışında kalması oy patlamasında etkili oldu. PKK, HDP oylarının düşmesi için elinden geleni yaptı. Ama HDP de PKK’den mesafesini yeterince alamadı. Doğu seçmeni HDP’yi cezalandırdı. Doğu illerindeki HDP düşüşüne bakılırsa, HDP’nin Türkiyelileşmesi ve bağımsızlığını kazanması sadece Cihangir için değil, Kürt seçmen için de önemli. Bu da Türkiye kolay kolay parçalanmaz demektir, rahat olalım.”
‘Kitlesel depresyon yaratacak etkide’
Doç. Dr. Emre Toros (Atılım Üniversitesi Siyaset ve Kamu Yönetimi Bölümü)
7 Haziran’da AKP’den çıkan seçmenin tekrar AKP’ye geri döndüğünü görüyoruz. Seçmen AKP iktidarının defolarının ortadan kaldırılması için sistemde bir güncelleme istedi ve yaptı. Ama baktı ki güncelleme istediği gibi gitmiyor ne hükümet kurulabiliyor, ne terör olayları duruyor, ne iktisat rayında gidiyor. 2011 fabrika ayarlarına geri dönüş seçeneğini kullandı. AKP seçmeni dışındaki seçmen için bu sonuç kitlesel depresyon yaratacak kadar etkili. Sorumlu bulunmaya çalışılıyor ve muhalefet liderleri baş sorumlular olarak düşünülüyor. Türk siyasi tarihi boyunca bu kişilerin demokratik işleyişi tıkamakta, makamı işgal etmekte ve Heper’in deyimiyle ‘kendilerini çok ciddiye almakta’ olduklarını hep gördük, yaşadık. Bu hastalık devam ediyor.