‘Burayı gezen İstanbul’u yeniden fethetmek ister’

Başbakan Erdoğan’ın açılışını yaptığı “Panorama 1453 Tarih Müzesi”ne akademisyen ve ressam Faruk Cimok’tan tam not: Muhteşem bir müze. Çocuklara İstanbul’un fethini okul sıraları yerinde burada anlatmak lazım. Burayı gezen İstanbul’u yeniden fethetmek isteyebilir

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın önceki gün açtığı İstanbul’un fethini üç boyutlu olarak gösteren “Panorama 1453 Tarih Müzesi”ni ilk gününde, Mimar Sinan Üniversitesi’nde Resim Teknolojileri ve Restorasyon dersleri veren ressam Faruk Cimok’la birlikte gezdik. 120 metre boyunda, 40 metre çapında ve 12 metre yüksekliğindeki üç boyutlu resimden oluşan müzer ressam Faruk Cimok’tan “tam not” aldı. Başbakan Erdoğan’ın da açılışını yaparken “Herkes fetih coşkusunu yüreğinde hissedecek” dediği müzeyle ilgili sorularımızı ressam Cimok, şöyle yanıtladı.

Müzeyi nasıl buldunuz?

- Oldukça etkili. Boya teknikleri, çizimler, üç boyut etkisini yaratan kompozisyon ve perspektif anlayışını çok beğendim. Muhteşem bir müze olmuş. Yapanları tebrik etmek lazım.

Kullanılan teknolojiyi nasıl değerlendirirsiniz?

- Klasik suluboya ve fırça dışında oldukça gelişmiş bir teknoloji kullanılmış. Materyaller de iyi hazırlanmış. Klasik sanat eserlerinde mesaj süreç içinde çözülür. Burada ise ses, ışık ve görüntü direkt mesajı çözmeye götürüyor insanı. İstanbul’un nasıl fethedildiği gözlerininizin önünde canlanıyor.

Estetik açıdan görüntü nasıl?

- Çizimler gayet iyi. Bu tip güçlü figüratif çalışma Rus ekolüdür. Zaten müzeyi yaratan ekibin içinde Rus ve Azeri ressamlar var. Rus ressamların figürleri ve özellikle anatomik bilgileri çok kuvvetlidir. Anıtkabir’deki Kurtuluş Şavaşı Müzesi’ndeki resimleri de Rus ressamlar çizdi ama Anıtkabir’deki müze buranın yanında amatör kalır.

Sizi ilk ne etkiledi?

- Bu derinlik ve bitmeyen panoramik dönüş insanın başını döndürüyor. Burada olay oldukça etkili ve cazip bir hale getirilmiş. Bir mesaj bundan iyi verilemez.

Müzeyi beğenmeyenler olabilir mi?

- Tabii ki. Özellikle soyut resim yapan ve bundan hoşlanan kişiler buraya burun kıvıracaktır. Bu kişilerden bir sürü eleştiri de gelecektir. Ama buradaki resme bir Osman Hamdi tablosuna bakar gibi bakmamak lazım. Çünkü bu müzeye ilk etapta sanatsal açıdan yaklaşmak hatalı olur. Burada asıl öne çıkan İstanbul’un fethi ve onun nasıl gerçekleştiği mesajıdır. Bu açıdan müze gayet doyurucu. Yoksa burası bir resim ve heykel müzesi değil.

Kurtuluş Savaşı müzesi de şart

Öğrencileri tarih dersi için buraya getirmek yararlı olur mu?

- Kesinlikle. Tarih gibi etkileyici bir dersin kuru kuruya işlenmemesi lazım. Çocuklara İstanbul’un fethini okul sıraları yerinde burada anlatmak lazım. O kadar etkileyici ki burayı gezen hem çocuk hem de büyük İstanbul’u yeniden fethetmek isteyebilir.

Bu tip çalışmalara yeni olarak ne eklenmeli?

- Kesinlikle bunun gibi üzerinde iyi düşünülmüş ve çalışılmış bir Kurtuluş Savaşı Müzesi şart. Ayrıca buradan yola çıkarak diyebiliriz ki istenince yapılabiliyor.

Bu müze çocuklara tarihin dışında sanatsal açıdan da yararlı olur mu?

- Elbette olur. Buradaki klasik çizgiler ve benzerleri ilk aşamada çocukların resimi sevmesi için oldukça önemli. Çocuklar Avrupa’da klasiklerin mesela bir Rembrandt’ın önünde çizerek resme başlar. Avrupa resminde gelenek hep önce klasik sonra soyut dönemdir. Picasso’nun ilk dönemi de klasiktir. Bizde ise tam tersi. Nuri İyem, Cemal Tollu gibi büyük ustaların ilk dönemleri soyut sonraki dönemi klasiktir. Bunun dünyada bir eşi daha yok. Bu da Türk resminin dünya geleneğinden ne kadar kopuk olduğunu gösteriyor.

İlk gün 3 bin kişi ziyaret etti

TopkapI Merkez Efendi Mahallesi’nde ya da daha kolay anlaşılması için Eski Trakya Otogarı’nın olduğu bölgede açılan ve 4 milyon 600 bin TL’ye mal olan Panorama 1453 Tarih Müzesi haftanın yedi günü 09:00-17:00 saatleri arasında açık. Müzeyi açılışının ilk gününde yaklaşık 3 bin kişi gezdi. İçinde İstanbul’un fethiyle ilgili resimler ve bilgilerin bulunduğu müze dünyadaki Waterloo Savaşı, Napolyon’un Moskava Savaşı Panoraması gibi 30 benzerinin arasında ise bir ilke sahip. Panorama 1453, 3 bin metrekarelik alanda sergilenen ve anlaşılabilmesi için 14 metre uzaktan izlenen fetih panoraması dünyadaki dikey ve yatay tam panoramik yani 360 derecelik resime sahip ilk müze. Müzedeki kuşatmanın en hareketli anının anlatıldığı devasa resmin içinde tam detaylı olarak çizilmiş 10 bin Osmanlı ve Bizans askeri figürünü görmek mümkün. Dört yılda tamamlanan müze fikrin sahibi ressam ve çizgi film yönetmeni Haşim Vatandaş, Ramazan Erkut, Yaşar Zeynalov (figürlerden sorumlu ressam), Oksana Legka (ressam), Ahmet Kaya, Hasan H. Dinçer (bilgisayar uygulama), Atilla Tunca (maket) ve Murat Efe (bilgisayar uygulama) tarafından hayata geçirdi. Fethin yaşandığı tarihi surların dibinde kurulan Topkapı Şehir Parkı içinde yeralan müzeyi öğrenciler 3, büyükler ise 5 TL’ye gezebilecek. Müzeyi internetten izlemek te mümkün: www.panoramikmuze1453.com