Büfelerden İBB'ye sordu! 'Nasıl belirlendi?'

İstanbul Tekel ve Gazete Bayileri Odası Başkanı Ferihan Karasu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) büfe kiralarına yaptığı yüzde 500 zam ve büfeler için istenen yenileme bedelini değerlendirdi. Karasu, İBB’nin açıklamalarına da yanıt verdi.

- İBB; önceki dönem İBB Meclisi tarafından belirlenen tarihin son bulması üzerine, büfelerle yeniden sözleşme yapılması zorunluluğu doğduğunu ve bu amaçla 2015’ten bu yana sabit kalan kira bedellerinin yeniden ele alınarak, büfelerin konumu, özellikleri ve günümüz fiyatlarına göre zam yapıldığını iddia ediyor. Bu konuda neler söylemek istersiniz?

Bunu sürekli İBB basın danışmanlığı açıklıyor fakat biz grup başkanvekili Doğan Subaşı’na belgelerin hepsini gösterdik. Buna rağmen hala böyle bir algı yaratıyor. 2015’ten beri daha önce de yapıldığı gibi her yıl kiralarımıza zam yapılıyor. Ve son 5 yıldır kiralarımıza yapılan zam toplamda yüzde 89 civarındadır. CHP Grup Sözcüsü Sayın Tarık Balyalı 16 Temmuz 2020 tarihinde İBB Meclisi’nde yaptığı açıklamada 2018 yılında bu büfeler ayda toplam 264.595 bin TL verirken, 2019 yılında 5 büfe eksilmesine rağmen 313 bin TL olduğunu söyledi. Dolayısıyla kendileri de kabul ediyorlar ki 2019’da bile yüzde 22’lik bir zam yapılmış.

Gazete büfeleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne sordu: 300 bin TL neye göre belirlendi

- İBB, büfelere yapılan eklemelerin kent dokusuna uygun olmadığını savunuyor.

Büfelere bir ekleme yapılmadı. Ama dışarıya dolap koyuluyor. KÜLTÜR AŞ ile yaptığımız sözleşmede su satabilirsiniz maddesi var. Zaten kiralarımızı buna göre ayarlamışlardı geçmiş dönemde. Yüksek dediğimizde biz de size sözleşmenize suyu koyduk dediler. Suyu satabilirsiniz deyip kiraları da arttırınca biz dolabı nereye koyalım evimize mi koyalım tabii ki dışarıya koyuyoruz.

- Meydanlarda ve tarihi alanlarda bulunan büfeler için 300 bin TL isteniyor size yeni tasarım örneklerini gösterdiler mi ?

Şimdi öncelikle mevcut büfelerin görüntüsünün doğru olmadığına katılıyorum. Kent dokusuna uygun yenilenebilir. Yeni büfelerin maalesef hiçbir örneğinin maketini görmedik. Hatta biz belediye yetkililerine görüşmemizde bu büfeler tasarlanırken oda olarak görüşümüzü belirtelim çünkü masa başında çizimle kullananların görüşü aynı olmayabilir dedik. Olur demelerine rağmen bize böyle bir talep gelmedi. Şimdi bizim görmediğimiz bu büfeler nasıl tasarlandı. Bu büfelerin kullanım alanı nedir? İhaleye çıkacağını söylediği bu büfelerin bedeli şimdiden nasıl belli? Henüz ihale edilmemiş ihale bedeli belli olmayan bu büfelerin parası bizden 1 Ekim itibarıyla alınmaya başlanıyor. Şunu da söylemek isterim ki 300 bin TL bir daire parası neredeyse çok da merak ediyorum; bu büfelerin dışı altın varaklı mı olacak?

- Mevcut büfelerinizde hijyen koşulları nasıl, bir depolama için başka yer kiralıyor musunuz?

Bu açıklamaları neye dayanarak söylediklerini bilmiyorum. Bu açıklamaları görünce gülüyorum sadece hiçbir gazete bayisinin depolamaya ihtiyacı yok. Çünkü sigaraları zaten günlük sigaracı gelir sigarayı alır, gazete keza öyle sabah erken saatte dağıtımı yapılır. Kalan gazeteler ertesi gün iadeye verilir. Ciroların yüzde 90’ını oluşturan ürünlerden bahsediyorum. Akbil dolumu dediğiniz zaten küçücük bir kart.

- İBB, pandemi süresince işletmecilere borçlarını ödemede önemli kolaylıklar getirdiğini söylüyor. Siz bu dönemlerde kira ödediniz mi?

Mart, nisan, mayıs aylarında yüzde 75 indirim yaptıkları doğru. Büyükşehir belediye başkanının bir açıklaması vardı, ‘ 3 ay hiç para almayacağız’ dediler. Buna rağmen yüzde 25 aldılar ondan sonra yüzde 25 indirim yaparak haziran, temmuz, ağustos, eylül ayları için yüzde 75 alacağız kiranın diyorlar. Bir de şart koşuyorlar eğer bu yeni zamları kabul etmezseniz hepsini alırız. Buna isim bulmam lazım ‘esnaf pazarlığı’... İkincisi bundan sonrada indirimlerimiz devam edecek diyor bu da çok komik siz bizim kiralarımıza yüzde 500 zam yapacaksınız sonra da ondan yüzde 25 indirim yaptığınızı açıklayacaksınız.

- İBB, ‘Yeni büfelerin 70 ila 100 bin lira arasındaki maliyeti işletmecilerin üzerine yüklenmeyecek. İlk etapta işletmeciler, 12 eşit taksitte yenileme bedellerini Kültür AŞ’ye ödeyecek, daha sonra bu bedel, kiradan düşmek suretiyle geri ödenecektir’ diyor. Rakamlar gerçek mi?

Şimdi 70 bin TL’lik bir tutar yok sözleşmede, 80-90-100 ve 300 bin TL arasında. Burada bile algı oluşturmaya çalışıyorlar. Sürekli ‘70 bin ve 100 bin TL arası’ diyorlar 300 bin TL bir büfe bedeli biçtiklerini neden kamuoyuna paylaşmıyorlar. Çünkü kamuoyu ile paylaştıklarında herkes 300 bin TL büfe mi olur diyecek. Bunu neden gizliyor. Neden bizden 12 ay boyunca bunun parasını alıyorlar bizim tam da itiraz ettiğimiz nokta bu. Bizim yeni bir büfemiz gelecek 12 ay sonra ürün skalamız genişleyecek para kazanacağız bunu kabul ediyoruz. Güzel bir büfede çalışmayı ve para kazanmayı da istiyoruz. Ancak bunlar 1 yıl sonra gelecek içini dışını görmediğimiz, fiyatının ne olduğunu ihaleye çıkacaklar dediği için bilmediğimiz büfelerin taksitlerini bu pandemi ortamında 1 Ekim 2020 itibariyle ödemeye başlıyoruz. 1 yıl sonra bu ihaleyi alan şahıs bize paralarını ödediğimiz bu büfeleri teslim edecek mi? Pandemi bitecek mi?

Hiç görmediğimiz teslim edilip edilmeyeceği belli olmayan bu büfeler için 80 bin TL ile 300 bin TL arasında para ödeyeceğiz. Ayrıca biz bu paraları nasıl ödeceğiz? Kendileri gayet güzel kabul ediyorlar bizim kazanmadığımızı biliyorlar buna rağmen bu taksitleri istiyorlar. 300 bin TL’lik bir büfenin aylık taksiti 25 bin TL’dir 15 bin TL de kira koyarsanız buna 40 bin TL eder. Bir bayi bu pandemi sürecinde 40 bin TL nasıl ödeyecek. Kapalı olduğu süreçte elemanlarının maaşlarını ve elemanlarının sigortalarını ödeyen bu bayiler bu paraları bankalardan kredi çekerek ödediler. Bu parayı nasıl olursa olsun bulun ödeyin diyorlar ya da gidin diyorlar. Ödeyemeyeceğiz ama gidemeyeceğiz de. Bizim bu paraları kazanıp bu kredi borçlarımızı kapatmamız gerekiyor.

‘İstanbul’a değer katacak işletmeciler kim?’

- İBB, büfelerin İstanbul ve İstanbullulara değer katacak işletmeciler tarafından yönetilmesi adına bu ihalelerin yapılacağını dile getiriyor.

176 gazete bayimiz var. Bunların aileleri var, yanında çalışanları var. Ben Sayın Ekrem İmamoğlu’nu 16 milyonun başkanı olduğunu biliyordum! Demek ki burada geri kalan aileleri İstanbullu görmüyor. İstanbul’a değer katacak kişilerin profili nedir ben anlamayadım İstanbullunun takdirine bırakıyorum.

- Değer katacak işletmecileri merak ediyor musunuz?

Ben de çok merak ediyorum. Aslında bir gazete bayisi böyle giyinmeli diye yazı yayınlayabilirler. Benim gözüme hemen kolalı gömlek ve kravatla gazete balyaları taşıyan ve o güzelim gömleği siyaha boyanmış bayiler geliyor. Bir yandan da şunu düşünüyorum. Bizi çıkmaya zorlarken yeni gelecek işletmecileri belirlemişler, bir profil çizmişler ben öyle algıladım açıklamayı.

- Bayilerinizle bir toplantı yapıp bir yol haritası çizdiniz mi ?

27 Eylül Pazar günü bayilerimiz ile bir toplantı yaptık. Yoğun bir katılım oldu. Hala da uzlaşmadan yana umudumuzu koruyoruz. Tüm bayiler bir an önce sulh barış ile çözülmesini istiyor. Hukuki süreci başlatacağız. Yasaların da bizden yana olduğunu inanıyoruz. Yarın itibariyle bu konuda da adımımızı atacağız. Ama buna rağmen hala bizim sesimizi duymuyorlarsa ben yaklaşık 300-400 bin ailenin emeğini savunmak için İBB önünde oturma eylemi daha sonra gerekirse süresiz açlık eylemi başlatacağım. Çünkü ben adalet yürüyüşünde Ankara’dan İstanbul’a adalet yürüyüşü yaptım. Eğer bunu kendi emekçilerim için sorumlu olduğum oda için yapmazsam o yürüyüşüm gösterişten öte bir şey olmadığını düşünürüm. Ben inanarak adalet yürüyüşü yaptım bundan sonra da emekçilerim için adalet isteyeceğim hukuk isteyeceğim hak isteyeceğim sonuna kadar da direneceğim. (Milliyet)