Binaları deprem değil, hatalar yıkmış

İstanbul Üniversitesi (İÜ) Doğal Afetler Arama Kurtarma Ekibi’nin (İSÜDAK) Van depreminin ardından yayımladığı ilk teknik raporunda, depremden etkilenen binalar üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, hasarlı binaların genelinde beton kalitesinin düşük, betonarme donatı detaylarının hatalı ve işçilik kalitesinin kötü olduğunun görüldüğü, özellikle betonarme elemanlarda elenmemiş dere kumu kullanıldığı ve kullanılan agreganın nizami olmadığının tespit edildiği belirtildi.

İÜ’den yapılan açıklamaya göre, deprem bölgesinde incelemelerde bulunan İSÜDAK, ilk teknik raporunu yayımladı.

İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Erdem Damcı, Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü araştırma görevlisi Dr. Gebrail Bekdaş, Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü araştırma görevlisi Rasim Temur ile Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığından Dr. Barış Sayın’ın hazırladığı teknik raporda, şu bilgilere yer verildi:

"Depremden etkilenen binalar üzerinde yapılan incelemeler sonucunda,
hasarlı binaların genelinde beton kalitesinin düşük, betonarme donatı
detaylarının hatalı ve işçilik kalitesinin kötü olduğu görülmüştür. Özellikle
betonarme elemanlarda elenmemiş dere kumu kullanıldığı ve kullanılan agreganın
nizami olmadığı tespit edilmiştir. Malzeme içerisinde bulunan agrega boyutlarının
10 santimetreye varan değerlere ulaştığı ve kabul edilen sınırının çok üzerinde
olduğu görülmüştür. Benzer kusurların 1 Mayıs 2003 Bingöl Depremi’nde hasar gören
binalarda tespit edilen kusurlarla büyük oranda benzerlikler gösterdiği
belirlenmiştir.

Özellikle hasarlı binalar Vanyolu Caddesi, Kışla Caddesi ile ilçe
merkezinde Alkanat, Tekevler, Tugay ve Zeylan caddelerinin bulunduğu bölgelerde
yoğunlaşmaktadır. Yıkılan binaların önemli bir kısmı toptan göçme durumunda olup
diğer ağır hasarlı binalarda ise genellikle zemin üstündeki ilk iki katın
yıkılarak kısmen göçtüğü ve yüksek tehlike arz ettiği gözlenmiştir. Bazı
binalarda ise ara katların yıkıldığı görülmüştür. Ağır hasar görmeyen bazı
binalarda ise usulüne uygun inşa edilmeyen çatı kalkan duvarlarının devrilerek
çevresine zarar verdiği, can ve mal güvenliğini tehdit ettiği bir kez daha
saptanmıştır."