‘Ben içeri girmeden girdi gösterseniz...’
Hakimleri isyan ettiren yasa
Yerel mahkeme 1.5 yıl ve daha az hapis cezası alanların cezaevinde birkaç saat kaldıktan sonra tahliyelerine olanak sağlayan düzenlemenin iptalini istedi. Mahkeme başkanı bazı sanıklar savcılardan ricada bulunduklarını söyledi.
Çıkarılan yargı paketleriyle önce Nisan 2012’de, açık ceza infaz kurumunda cezasının son 6 ayını kesintisiz olarak geçirenlerden şartlı tahliyelerine 1 yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin salıverilmesi hükmü getirildi. Bu maddeye göre, hükümlünün talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hükümlü hakkında hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, infaz hâkimi tarafından karar veriliyor. Bu yılın başında ise 6 ay açık cezaevinde kalma koşulu da kaldırıldı ve böylece 1 yıl 6 ay hapis cezası alan bir hükümlünün hiç cezaevine girmeden tahliyesinin yolu açıldı. Diğer cezaların da 1.5 yılı silinmiş oldu. Buna göre örneğin 9 yıl ceza alan bir hükümlü önceden 6 yıl yattıktan sonra koşullu salıverme hükümlerinden yararlanarak çıkarken, 4.5 yılda tahliye imkanına kavuştu. Böylece cezaevi kapasitelerinin dolması nedeniyle sıkıntı yaşayan Adalet Bakanlığı, adına af demeden, af gibi bir düzenlemeyle sorunu geçici bir “çözüme” kavuşturmuş oldu.
İptal başvurusu
Parada sahtecilik suçundan mahkum olan H. K. hakkında Söke Başsavcılığı bu hükümlere dayanarak tahliye talep etti. Talebi görüşen Söke 2. Ağır Ceza Mahkemesi ise düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkemenin başvurusunda yapılan düzenlemelerle 1 Haziran 2005’ten sonra işlenen suçlarda 1 yıl 6 aydan az hapis cezası alan bir kişinin cezaevinde hiç kalmaksızın cezaevine girdiği gün, sadece kalem işlemleri için birkaç saat kaldıktan sonra tahliye edildiği belirtildi. 1 Haziran 2005’ten önce işlenen suçlarda ise 2 yıldan az hapis cezası alanların bir gün bile kalmadan tahliye edildiği anlatıldı.
Kanunun denetimli serbestlikle tahliye verebilmesi için iyi halli olma şartının arandığı, ancak bir gün bile cezaevinde kalmayanlar için iyi halli olup olmadığının tespit edilemeyeceğini kaydeden mahkeme, düzenlemenin Anayasa’nın hukuk devleti, yargı yetkisinin mahkemelerce kullanılması, kanun önünde eşitlik, adil yargılama ve suç ve cezada kanunilik ilkelerine aykırı olduğunu savundu. Mahkeme bu gerekçelerle düzenlemenin iptal edilmesini istedi.
‘Ben gelmeden olmaz mı?’
Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuruyu adalet.org sitesinde duyuran Mahkeme Başkanı Saim Köroğlu düzenlemenin bütün yargı mensuplarını rahatsız ettiğini belirterek, “Boşuna iş yaptığımız duygusuna sebep olan, ceza var infaz yok dedirten, hükümlülerin telefon açarak ‘Savcı bey, ben gelmeden siz girdi-çıktı gösterseniz olmaz mı’ demelerine kadar işin varmasına sebep olan düzenlemenin iptalini istediklerini” belirtti.