Basit Harmonik Hareket Formülleri Nelerdir? Hız, Periyot Ve Yay Formülleri...
Basit harmonik hareket, fizik bölümünün önemli ünitelerinden biridir. Basit harmonik hareketi geri çağrıcı bir kuvvet olarak tanımlamak yanlış olmaz. Düzgün dairesel hareketler yapan bir cismin kendi çapında meydana getirdiği bir izdüşüm bulunmaktadır. Bu izdüşümün meydana getirdiği hareket, basit harmonik hareket şeklinde tanımlanır.
Basit Harmonik Hareket Formülleri Nelerdir?
Basit Harmonik Harekette geçen Periyot fizik alanında büyük T harfi ile gösterilir. Periyodun basit harmonik harekette oldukça önemli bir işlevi bulunmaktadır. Bu hareketi yapan cismin bir noktadan eş yönde, art arda yaptığı geçişlerde geçen zamana periyod adı verilir.
Hareket eden bir cismin hareketi sürekli olarak tekrarlandığında, tekrar etme süresi periyod olarak ortaya çıkar. Periyot ise bir zaman diliminin göstergesi olarak ifade edilebilir. Periyodun SI' da birimi 1 saniye olarak karşılık bulur. Frekans, basit harmonik hareket ile ortaya çıkan herhangi bir cismin 1 saniyede ki salınım sayısını ifade eder.
Hız Periyot ve Yay Formülleri
Çizgisel hız; Vektörel bir büyüklük olup düzgün dairesel hareket yapan cismin daire yayı üstündeki birim zamanda aldığı yola denir. V harfi ile gösterilir. Birimi m/s'dir. Dairesel harekette konum vektörü ile hız vektörü birbirine diktir. Cisim daireyi tam turlarsa; 2πr kadar yol alır. Bu durumda,
r: yarıçap
V: çizgisel hız
T: periyot ise
Çizgisel hız formülü;
2πr =V.T ile hesaplanır.
Açısal Hız; Düzgün dairesel hareket yapan cismin yarıçap vektörünün birim zamandaki taradığı merkez açının değeridir. Birimi radyan/saniye dir. Sembolü w harfidir.
w: Açısal hız
T: Periyot
f: Frekans ise,
Açısal hız;
w=2πr /T,
w=2πf formülü olur.
Açısal hız ve çizgisel hız arasında;
V=2πr /T, V=wr olur.
Periyot; Düzgün dairesel hareket yapan cismin tam bir devir yapması için gerekli süreye periyot denir. Birimi saniyedir. Sembolü T'dir.
Yay Sarkacı; Sürtünmenin önemli olmadığı bir durumda m kütleli cisim yayların ucuna bağlanarak denge noktasından r kadar çekildiği an iki nokta arasında oluşan basit harmonik harekettir. Bu kuvvetin formülü;
F = - k . x ile hesaplanır. Buradaki - (eksi) işareti uzanım vektörünün ve kuvvet vektörünün ters yönlü olması anlamına gelir.