Bakan Koca sevindiren gelişmeyi duyurdu: 2 hafta sonra...
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Adana’da İl Değerlendirme Toplantısı’nın ardından açıklamalarda bulundu. Bakan Koca yerli aşıdaki gelişmeleri "Yerel aşı ile çalışma ilgili yoğun bir çalışma yapılıyor. 13 aşı çalışması söz konusu. 5 aşı daha ön planda ilerle kaydediyor. 3 aşının insan çalışmalarını başlayabileceğini ifade etmek istiyorum. Muhtemelen 2 hafta kadar sonra ilk insan deneme aşı uygulamamız yapılıyor olacak." sözleri ile aktardı.Türkiye'de son 24 saatte 115 bin 295 Kovid-19 testi yapıldı, 1629 kişiye hastalık tanısı konuldu.
Türkiye'nin günlük koronavirüs tablosu belli oldu. Bakan Koca tabloyu, "Bugün yeni 1.629 hastamız var. Toplam ağır hasta sayımız 1.398. Ağır hasta sayımızı düşürmek için mücadele ediyoruz. Hastalarımızın durumu ilerlemeden tespit edebilmek için yoğun filyasyon çalışması yürütülüyor. Bu emeklere tedbirlere uyarak destek olun." açıklaması ile paylaştı.
Bakan Koca, Adana, Mersin, Gaziantep, Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye ve Kilis sağlık müdürleri ve saha koordinatörlerinin katılımıyla Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde gerçekleştirilen değerlendirme toplantısı sonrası düzenlediği basın toplantısında, geride kalan aylar boyunca salgın dışındaki konulardan yeterince bahsedemediklerini söyledi.
Sağlık hizmetlerinin bir bütün olduğunu anlatan Koca, "Birinin diğerinden ayrı ele alınamayacağı ilkesinden taviz vermedik. Tedavisinin ertelenmesinde bir sakınca olmayan, hatta tedavisinin daha sonra yapılması hastalarca da tercih edilen bazı rahatsızlıklar dışında hastalarımızla ilgilendik. Hastalarımız, hekim ilgisi ve hastane imkanlarından geçici aksamalar dışında yararlanabildi." dedi.
Koca, "Bizim için tek hastalık Kovud-19 olmadı." ifadesini kullanarak, şunları kaydetti:
"Arada fark olduysa, bu daha ziyade, hastanelere başvuruların eskisine göre daha önemli sebeplere dayanmasıdır. Bu yıl toplamda hastanelerimizde 466 milyon poliklinik muayenesi yapılmış, yaklaşık 7 milyon kişi yatarak tedavi almış, 7,5 milyon ameliyat gerçekleştirilmiş, yoğun bakımda tedavi gören hasta sayımız ise 510 bin kişi olmuştur. Bu rakamlardan da anlaşılacağı gibi, salgın dönemi olmasına rağmen, tedavi hizmetlerimizde bir aksama yaşanmamıştır. Yaşa bağlı cilt rahatsızlığı için polikliniğimize başvuran gencecik evladımızla romatizmasına çare arayan yaşlımız bunları biliyor. Sağlık ordumuza onca takdiri az bulmamızın bir sebebi, her derde koşabilmeleridir. Görüyoruz, duyuyoruz ki onların 24 saatinden habersiz olanlar var."
"Devletimiz, bu mücadeleyi büyük bir başarıyla yürütmektedir"
Koca, Kovid-19'u önemli kılanın hastalığa yakalanan kişiyi de yakalanmayan kişiyi de etkilemesi olduğunu belirtti.
Salgınla mücadelede büyük birliktelik içinde olduklarını, birlikteliğe zarar vermese de kimi eleştirilerle karşılaştıklarını ifade eden Koca, "Başka pek çok hastalık olduğu, onların da çok sayıda ölüme yol açtığı, hal böyleyken neden koronavirüs salgını üzerinde ısrarla durulduğu söylendi. Bu itirazı yapanlar, örneğin, şeker veya tansiyon hastalığının ne denli yaygın olsa da, sokağa çıkma kısıtı gerektirmeyeceğini düşünmüyor. Elim bir hastalık olan kanserin okulların tatil edilmesine neden olmayacağını akla getirmiyorlar." diye konuştu.
Salgın hastalıkların toplumsal hayatın her alanını az veya çok hastalığa maruz bıraktığını aktaran Koca, şöyle devam etti:
"Devletimiz, bu mücadeleyi büyük bir başarıyla yürütmektedir. Salgından en az etkilenerek çıkmaya hazırlanan ülkelerden biriyiz. Salgın boyunca Kovid- 19 başta olmak üzere tüm sağlık sorunlarına karşı güçlü kalmamız, sağlık sistemimizin başarısıdır. Sağlık sistemi ifadesi, biraz mühendisçe, soğuk görünebilir. Bu ifadenin altında, ıstıraba yakınlık, hastalıkların acze düşürdüğü insana karşı merhamet, dünyadaki en aziz varlığa hürmet vardır. Bu sağlık sisteminin amacı yüce bir varlık olan insana yüceliğine denk şekilde, ayrım gözetmeden hizmet vermektir. Ayrım gözetmemeye hasta da dahildir, hastalık da. Sizler, doğuştan kazanılmış bir sağlık hakkına sahipsiniz. Alacağınız sağlık hizmetinde koruma hizmeti, hastalığın tedavisinden önce gelir. Bugünlerdeki çabamızın amacı da bilhassa budur. Her birimizin eşit derecede sahibi olduğumuz güçlü devletimiz, halk sağlığı hizmetlerini bizlere eşit derecede sunmaktadır. Bunu, salgın şartlarında apaçık şekilde tecrübe ediyoruz. Türkiye, salgına karşı, dünyada örneği az görülen bir halk sağlığı hizmeti başarısı gösterdi. Hiçbirimiz daha bir muamma olduğu günden bugüne, Koronavirüs tehlikesine karşı yalnız bırakılmadık. Devlet, millet için var olduğunu bir kez daha gösterdi."
Daha önce Diyarbakır, Van, İzmir ve Samsun’da çalışma toplantıları yaptıklarını, bu çalışmalarda çevre iller üzerinde yine aynı ehemmiyetle durduklarını anlatarak, "Bir haftamızı İstanbul’a ayırdık. Salgınla mücadeledeki başarısını, zaaflarını masaya yatırdığımız, eksiklerini tespit ettiğimiz il sayısı 30’a ulaştı. Her bölgenin virüsle mücadelede zayıf noktaları farklılık gösteriyor. Yerel mücadele yöntemini seçmemiz, zayıf noktalara karşı, bölgelere, tedbirlerle takviye güç vermeyi amaçlıyor. Eksiksiz, gediksiz, firesiz bir mücadele hedefliyoruz. Yolu, bu yöntemle kısaltıyoruz." ifadesini kullandı.
Yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadelede tedbirlere uymanın önemine vurgu yapan Koca, şöyle devam etti:
"Şu an için memnun eden sonuçları arkadaşlarımız ve sizler birlikte elde ettiniz. Fakat biliyoruz ki, bu sonuçlardan çok daha iyi sonuçlar var. Bu mücadelede bir fire bile tehlikelidir. Maskesiz, mesafesiz, boş bulunulan bir an bile, risktir. Hastalığı yenmek için tedbirde sebat şarttır. Kazandığımız zaferi, virüse geri vermemeliyiz. Aşı çalışmalarında dünyadaki gelişme, ülkemizin gösterdiği başarı virüse karşı kayıtsızlığa yol açmamalı. 'Nasılsa aşı yolda' rahatlığı ile yeni acıların önünü açmamalıyız."
Koca, Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne yaptığı ziyarette sağlık çalışanlarıyla görüşüp hastalar hakkında bilgi aldığını belirterek, hastanede yoğun bakım servisi dahil 62 kişinin Kovid-19 nedeniyle tedavi gördüğünü aktardı.
7 kentin Kovid-19 ile mücadelede son durum
Kentteki programı kapsamında, Adana, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Mersin, Osmaniye olmak üzere 7 ilin salgınla mücadelede geldiği noktayı, Kovid-19 dışındaki hastalıklarla ilgili sağlık hizmetlerini, personel ve yatırım ihtiyaçlarını ele aldıklarını anlatan Koca, 7 ilin Kovid-19 ile mücadelede son durumlarını da paylaştı.
Koca, Adana’da vaka sayısının bir öncesine göre yüzde 66 oranında azaldığını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Aynı dönemde Kovid-19 polikliniğine müracaat eden kişi sayısı ise yüzde 60 oranında azaldı. Adana’da yatak doluluk oranımız yüzde 59, yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 74, solunum cihazı doluluk oranımız ise yüzde 30. Adana’da aralarında 1 doktorun da olduğu, 3 kişiden oluşan filyasyon ekip sayımız bugün itibariyle 228’e çıkmıştır. Mersin’de de Adana’da olduğu gibi, son dönemde vaka sayımız 3’te birine indi. Kovid polikliniğine başvuran kişi sayısı yarıya düştü. Yatak doluluk oranımız yüzde 49, yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 65, solunum cihazı doluluk oranımız ise yüzde 19. Mersin’de filyasyon ekip sayımız 210. Gaziantep’te geçen aya göre vaka sayımızda yarı yarıya düşüş görüyoruz. Geçen aya göre kovid polikliniğimize başvurlar ise 3’te 1 oranında azaldı. Yatak doluluk oranımız yüzde 58, yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 77, solunum cihazı doluluk oranımız ise yüzde 33. Gaziantep’te 241 filyasyon ekibimiz de sahada. Kahramanmaraş’a baktığımızda, bu ilimizde vaka sayılarında yüzde 30 oranında düşüş görüyoruz. Kovid poliklinik başvurularında ise yüzde 15 azalma var. Kahramanmaraş’ın yatak doluluk oranımız yüzde 50, yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 78, solunum cihazı doluluk oranımız yüzde 20, filyasyon ekip sayımız ise 300."
Hatay'daki vaka sayılarında da düşüş görüldüğünü, poliklinik başvurularında da yüzde 30 azalma olduğunu belirten Bakan Koca, yatak doluluk oranı yüzde 51, yoğun bakım doluluk oranı yüzde 77, solunum cihazı doluluk oranı yüzde 37 olan kentte 213 filyasyon ekibinin sahada çalıştığını aktardı.
Koca, diğer kentlere ilişkin de şu bilgileri verdi:
"Osmaniye’de 3’te birine inen vaka sayısıyla birlikte, kovid polikliniğine başvuruda yüzde 40 azalma var. Yatak doluluk oranımız yüzde 50, yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 67, solunum cihazı doluluk oranımız yüzde 13, filyasyon ekip sayımız ise 50. Kilis’teki vaka sayılarımıza baktığımızda, yaklaşık yüzde 75 oranında bir azalma görüyoruz. Yani dörtte birine indi. Poliklinik başvurularında ise yarı yarıya düşüş mevcut. Yatak doluluk oranımız yüzde 49, yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 71, solunum cihazı doluluk oranımız yüzde 33. Kilis’te 45 filyasyon ekibimiz sahada mücadele ediyor. Bu 7 ilimizde, 60 yaş üstü nüfusun toplam nüfusa oranı yüzde 10. Oysa aynı yaş grubunda hasta oranımıza baktığımızda, yüzde 19’luk bir oran görüyoruz. Yani 60 yaş üstü nüfusun salgından neredeyse iki kat fazla etkilendiğini görebiliyoruz. Bölge insanımıza, bir kez daha büyüklerimizi korumanın hepimiz için bir ödev olduğunu hatırlatmak istiyorum."
"Türkiye genelindeki yatak doluluk oranımız yüzde 48"
Sağlık Bakanı Koca, Türkiye genelindeki son duruma ilişkin de "Türkiye genelindeki yatak doluluk oranımız yüzde 48, yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 68, solunum cihazı doluluk oranımız yüzde 31. Türkiye genelinde filyasyon ekibi sayımız ise 11 bin 800'e ulaştı. 11 bin 800 filyasyon ekibi sayısıdır. Bu, toplamda 35 bin 400 görevli demektir. Bu sayı, bazı ülkelerin salgında görevlendirdiği hekim sayısından bile fazladır." değerlendirmesinde bulundu.
Vatandaşların, Kovid-19 ile mücadele eden çalışanların işlerini kolaylaştırması gerektiğini ifade eden Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Maske, mesafe, temizlik kuralına uyarak, dışarıda geçen zamanınızda virüse karşı kontrolü elde tutarak, tarama için çalacakları kapıların sayısını azaltın. Az olan meşhur olur, çok olan şöhret bulmaz. Filyasyon ekiplerimiz de aynen böyle, dünyaca tanınıyor. Pek çok ülkenin televizyon kanallarında, savaşçı kıyafetleri içinde hayranlıkla izlendiler. Şimdi soralım, bu filyasyon ekipleri, o ülkelerin sadece televizyon ekranlarında değil, sokaklarında olsaydı, temaslı taraması yapsaydı, acaba durum ne olurdu? Cevap basittir. Koronavirüs pozitiflerin sayısı görünenden kat kat fazla çıkardı."
Bakan Koca'nın açıklamalarından satır başları...
Virüsle bizim gibi sistemli mücadele eden yok. DSÖ, Türkiye'yi dünyaya örnek gösteriyor. Bunu söylememin sebebi övünmek değil, inancımızın artmasıdır. Tüm kayıpları hep beraber azaltalım.
7 ilimiz için yatırım planlamaları yaptık. Her şehrin hayali olan şehir hastanelerinin önemini tekrar tekrar gördük. Adana'da 150 yataklı hastanemizin inşaatına başladık. 2021 yılının sonunda hizmete sunmayı planlıyoruz. Mersin Erdemli Hastanesi ek binamızı bu ay hizmete alacağız. Bugün yoğun bir çalışma yürüttük. Arkadaşlarımız aldığımız kararları eksiksiz uygulamak üzere görevlerinin başına dönecek.
SORU - CEVAP
(Aşı çalışmaları) Daha önce tünelin ucu gözüktü demiştim. Dünyada aşı ile ilgili FAZ 3 çalışmasına gelen 5 aşının olduğunu biliyoruz. Ülkemizde uygulanan aşılarda ciddi yan etki olmadı. Yerel aşı ile çalışma ilgili yoğun bir çalışma yapılıyor. 13 aşı çalışması söz konusu. 5 aşı daha ön planda ilerle kaydediyor. 3 aşının insan çalışmalarını başlayabileceğini ifade etmek istiyorum. Bunlardan bir tanesi, inaktif bir aşı. Geçen cumartesi gününden bu yana insan üzerinde denenmek için 1000 kişilik dozun üretimine başlandı. Gelecek pazartesi ya da salı günü denekler üzerinde faz 1 uygulaması başlayacak. 44 kişiye yapılmış olacak. Deneklerin özellikle baştan 5 günlük karantinaya alım dönemi olacak. 2 ve 40 kişi olmak üzere toplam 44. Beş günlük zaman diliminde bütün tetkikleri yapıldıktan, karantinaya alındıktan sonra ilk uygulamayı yapmış olacağız. Sanırım bu süreç 2 haftalık bir zaman gerektirmiş olacak. Yani muhtemelen 2 hafta kadar sonra ilk insan deneme aşı uygulamamız yapılıyor olacak.
1 ay içinde en az 2 aşıyla daha insan uygulamasına geçmiş olacağız. Aşı üretimi için bir yerin sertifikasını aldık, iki yer için daha çalışmalar sürüyor.
(Vaka sayıları) Vakaların artmadığı bir ilimiz olmadı. Filyasyon ekiplerimizi sahada artırdık. Salgının ilk pik döneminde ağırlık İstanbul, İzmir, Kocaeli, Sakarya gibi illerde söz konusuyken, o dönemde aslında Anadolu'nun çoğu illeri salgının birinci pikini yaşamadı. Salgının birinci pikini asıl bu dönemde Anadolu'daki illerimiz yaşıyor durumdalar. Yani esas dalgayı Anadolu şu eylül ayı, geçtiğimiz ay itibarıyla daha yaygın yaşamış oldu.
Bizim hasta olarak tanımladığımız, bulgusu olan testi pozitif olan kişileri hasta olarak görüyoruz. Saha çalışmalarını yaptıkça vatandaşımızla paylaşacağız. Bu anlamda herhangi bir sorun yok. DSÖ de bunu ifade ediyor.
Üç haftalık zaman döneminde bütün Türkiye'de iniş yaşandı. Ankara İstanbul'un yarısına indi. Vakayı gizleyerek bu sonucu elde edebilir misiniz? Türkiye'ye sesleniyorum 1 aya göre şu dönemde hangi vatandaşımız çevresindeki kovid hastasının azalmadığını söyleyebilir? Hangi hekim gelen hastaların azalmadığını söyleyebilir? İstanbul dışında vakanın azalmadığı il bulunmuyor. İstanbul'daki inişin önümüzdeki günlerde görüleceğini düşünüyorum. Adıyaman da yükselen bir ilimizdi. Düşüşe geçti.
(Mersin'de ilk vaka) Evet bir yayın yapılmış.Bu yayında şubat sehven geçmiş. Bunun doğru olmadığı bilgisini de editör aktardı. Mersin'de ilk vaka 22 Mart'ta görüldü. Bir avukat kardeşimiz yabancı birinden bu enfeksiyonu almış kişiydi. Yine ikinci kişi bu kişiye irtibatta olan bir kişiydi. 22 Mart'tan önce testi pozitif olan Mersinli yok. Politikacılar sağlık üzerinden siyaset yapmasınlar. Birlikte yol almalıyız. Salgında herkes farklı düşünebilir.
(Muhittin Böcek) Yakınen takip ediyorum. Biz kendisini Akdeniz Üniversitesine naklini yapmıştık. Rektör hocamız yakın takip ediyor.
Durumu son birkaç güne göre daha iyi. Ancak kritik durumunun ciddiyetini sürdürdüğünü söylemek istiyorum. Umarım en kısa zamanda şifa bulur.