Ayten Alpman kimdir? İşte 'Memleketim' şarkısının hikayesi

Türk kadın vokal sanatının kare ası Ayten Alpman'ın bugün aramızdan ayrılışının yıldönümü. Caz ve pop müziğinin en özgün yorumcularından Ayten Alpman'ı o meşhur 'Memleketim' şarkısıyla tanıdık. Peki, Ayten Alpman kimdir? İşte Ayten Alpman'ın hayatı ve sanat yaşamı...

AYTEN ALPMAN KİMDİR?

Ayten Alpman 10 Ekim 1929 yılında İstanbul'da doğdu.

İlköğrenimini Nişantaşı Kız Lisesi'nde ve Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Liseden sonra İlham Gencer'in solistlik teklifi ile İstanbul Radyosu'nda programa başladı. 1949 yılında İstanbul Radyosu'nun açılışıyla birlikte İlham Gencer topluluğuyla profesyonel olarak şarkı söylemeye başladı. Radyoda ilk söylediği parça, "You Are Always In My Heart"tı. Daha sonra Arif Mardin'in teşviği ile caz şarkıları söylemeye başladı.

1953 yılında İlham Gencer ile evlendi. 1953'te İlham Gencer'le yaşamını birleştirdi, iki yetenekli çocukları dünyaya geldi: Ayşe ve İlhan. 1959 yılında ilk plağı Sayonara/Passion Flower taş plak olarak yayınlandı. Judie Christie'ye benzer tekniği ve buğulu alto sesiyle büyük beğeni topladı. 1963'te müzik eğitimi için gittiği İsveç'te Ella Fitzgerald, Duke Ellington ve Quincy Jones gibi caz efsaneleriyle tanıştı. Üç yıl sonra Türkiye'ye döndüğünde bambaşka bir müzik ortamıyla karşılaşacaktı: Folk-caz, folk-pop gibi halk türküleri uyarlamaları ve "aranjman" denen devşirme müzik! Düş kırıklığına uğrayan Alpman, bir süre caz söylemek için dirense de Fecri Ebcioğlu'nun ısrarıyla Türkçe söylemeye başladı. İlk çalışması İnan Bana/Ayrıldık Yalnızım isimli 45'lik plak olarak yayınlandı. Sezen Cumhur Önal ile birkaç 45'lik çalışması yaptı.

'MEMLEKETİM' ŞARKISININ HİKAYESİ

Fecri Ebcioğlu ile birlikte yaptıkları 'Sensiz Olamam' ile ilk büyük çıkışını yaptı. 1972 yılında yaptığı ve sözlerini Fikret Şeneş'in yazdığı 'Bir Başkadır Benim Memleketim' plağı pek ilgi görmemişti.

1974 yılında Kıbrıs Harekâtı ile TRT'de "Memleketim" çok sık çalınmaya başlayınca, şarkı tekrar 45'lik plak olarak piyasaya sürülmüş ve büyük satış rakamlarına ulaştı.

Rabe Elimelekh adlı geleneksel bir Yahudi halk şarkısının aranjmanı olan ve Mireille Mathieu'nun da Fransızca seslendirdiği bu şarkı Fikret Şeneş'in Türkçe sözleriyle adeta bir milli marş halini aldı.

İKİ ADET UZUN ÇALAR ÇALIŞMASI YAPTI

İki adet uzun çalar çalışması yapan Alpman, 1995 yılında ses tellerinde oluşan nodüllerden ameliyat oldu. 1999 yılında en sevilen şarkılarından oluşan bir albümü Ada Müzik tarafından yayınlandı. Sahne çalışmalarına profesyonel anlamda devam etmedi. Sadece dönem dönem caz konserleri verdi.

20 Nisan 2012 tarihinde zatürreden dolayı, kaldırıldığı hastanede vefat etti.