‘Aynı kutsal kadehten içip birbirimize bağlandık’

Rus Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill, Fener Rum Kilisesi Patriği Bartholomeos ile birlikte pazar ayinini yönetti. Bartholomeos, “Hiçbir güç birlikteliğimizi bozamaz” dedi.

Ortodoks kiliselerini ziyareti kapsamında ilk ziyaretini İstanbul’a yapan Rus Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill, Aya Yorgi Kilisesi’nde yaklaşık dört saat süren pazar ayinine katıldı.

Fener Rum Patriği Bartholomeos ile Kirill’in yönettiği ayine, Ortodoks cemaat üyelerinin yanı sıra İstanbul’da turizm amaçlı bulunan Ortodokslar da ilgi gösterdi. Bir Yunan kanalının canlı olarak yayınladığı ayinde Bartholomeos Rumca, Kirill Rusça olarak konuştu.

Türkçe’ye çevrilerek basına verilen konuşmasında Bartholomeos, Kirill’in bu ziyaretinin kutsal bir anlam taşıdığını belirterek, şöyle dedi: “Ziyaretiniz, hem iki kilise arasındaki sarsılmaz bağa, hem de Kutsal Ortodoks Kilisesi’nin değişmez kaidelerine uygun birliğimize işaret etmektedir. Şükran ayinini birlikte ifa etmiş olmamız, sevgili kardeşimiz, birliğimizin en açık ifadesidir. Çünkü, kilise pederlerimizin de öğrettikleri üzere kilise (cemaat) bilhassa şükran ayininde İsa’nın bedeninde gerçekleşir. Tek bir ekmeği paylaşarak ve aynı kutsal kadehten içerek birbirimize bağlandık ve hiçbir güç bu birlikteliği bozamaz. Herkesin bakışları üzerimizde ve bizlerden kendilerini sözlerimizle ama daha da önemlisi eylemlerimizle sükunet ve sevgi yolunda rehberliğimizi arzulamaktadırlar.”

Sultanahmet gezisi iptal

Bu arada Patrik Kirill’in, akşam saatlerinde İstanbul Müftüsü Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı ile birlikte yapacağı Sultanahmet Camii gezintisi ise iptal edildi. Müftülük ve patrikhane yetkilileri, cami gezintisinin programların uyuşmaması nedeniyle iptal edildiğini açıkladı.

‘Ziyarete fazla anlam yüklememek lazım’

Patkrikhane üzerine çalışmalarıyla da tatınan gazeteci yazar Aytunç Altındal, Rus Ortodoks Patriği Kirill ile Fener Rum Patriği Bartholomeos arasında gerçekleşen tarihi buluşmayı şöyle değerlendirdi:

“135 milyon üyesiyle dünyanın en büyük Ortodoks kilisesi kabul edilen Rus Ortodoks Kilisesi ile İstanbul Fener Rum Patrikhanesi arasındaki ekümeniklik (tüm Ortodoksların evrensel patriği olma) mücadelesinin 500 yıllık bir geçmişi var. 1439 yılında Rus Ortodoks Kilisesi’nin bağımsızlığı ilan etmesinden itibaren başlayan sürtüşme, yüz yıllar boyu devam etti. 1453 yılında İstanbul’un fethedilmesinin ardından Fatih Sultan Mehmet, Patrik olarak Gennadios’u tayin etti. Patrikleri bir Hıristiyan imparatorun ataması gerekirken, Müslüman bir padişah tarafından bu atamanın yapılması Ortodokslar’dan kabul görmedi. Rus Ortodoks Kilisesi, Fener Rum Patrikhanesi’ni eşitler arasında birinci olduğunu kabul ediyor ama Bartholomeos’u tüm Ortodokslar’ın lideri olarak tanımıyor ve Fener Rum Patrikhanesi’ni, 15 kilisesinden biri olarak görüyor. O yüzden bu ziyarete çok fazla anlam yüklememek lazım.

Avrupa Birliği üyesi bazı ülkelerde, Rus Ortodoks Kilisesi’ne bağlı kiliseler bulunuyor. AB, içindeki bu kiliseler aracılığıyla Fener Rum Patrikhanesi’ni ön plana çıkartmaya çalışıyor. Şu anda yaşanan olay bu.

Kirill yaptığı konuşmada, İmparator Konstantin’in Kilisesi dedi. Devlet olmak istemediklerini söylüyorlar. Zaten Vatikan bir din devleti iken Ortodokslar’da devlet dini var. Kirill’in hiçbir şekilde Fener Rum Patrikhanesi’nin ekümenikliğini tanıması söz konusu değil. Bu ziyaret, 2010 yılında Moskova’da yapılacak Sen Sinod Meclisi yani dini meclis toplantısı için gerçekleştiriliyor.”