‘Artık AB için tek şansımız ABD!’

İngiltere’nin AB ile ipleri koparması kuşkusuz Türkiye açısından da büyük önem taşıyor. Brexit sonrası Türkiye’nin AB ile ilişkilerinin ne olacağını, birliğin ve İngiltere’nin geleceğini uluslararası ilişkiler uzman Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Köni, VATAN’a değerlendirdi...

‘Göç dalgası çok sarstı’

“Son göç dalgası tüm Avrupa’yı çok sarstı. ABD’nin yanlış Ortadoğu politikası kendi müttefikini çökertti. Bu göçü durduramazlar. İngiltere çıkmışken 80 milyonluk Müslüman Türkiye’yi almaları mümkün değil. Ancak buna karşın Amerika İngiltere’nin gidişi ve Rusya ile yakınlaşmayı dengelemek için ‘Avrupa’ya Türkiye’yi alın’ diye baskı yapabilir. Türkiye’nin tek şansı bu. Avrupa bu baskıyı yer mi, yemez mi göreceğiz.”

‘Önemli bir müttefik kaybettik’

“Referanduma kadar İngiltere, Türkiye’nin yanında duruyordu. Amerika sayesinde Anglo-Saksonlar bizi destekliyordu. İngiltere’nin gidişiyle AB içindeki en önemli müttefiklerimizden birini kaybettik. Türkiye, NATO’ya girerken de Rusya ile sınır olduğu için itirazlar vardı. İngiltere, Amerika’nın dostu olarak bizim yanımızda yer aldı.”

‘Türkiye pazar krizi yaşayabilir’

“İngiltere, Almanya, Fransa ve Hollanda, Avrupa’nın zor durumdaki ülkeleri Portekiz, Yunanistan, İtalya, İspanya ve yeni gelen Polonya, Macaristan gibi fakir ülkeleri taşıyordu. İngiltere bunu sürdürmek istemedi. İngilizler şimdi kendine yakın ülkeler ve 4 milyarlık Asya ile daha rahat ticaret yapacak. Mal alımı giderek düşen Avrupa’ya dönmek zorunda kalan Türkiye pazar krizi yaşayabilir.”

‘Amerika Truva atını kaybetti’

“İngiltere’nin AB’den ayrılmasıyla Amerika’nın 2. Dünya Savaşı sonrası kurduğu düzen sona erdi. İngiltere, AB içinde ABD’nin Truva atıydı. Gelişmeler 90’lardan sonra bu düzenin yürümediğini gösterdi. Rusya, Çin, Hindistan derken 4 milyarlık yeni pazar ve Asya’nın yükselişi planlarını bozdu. İngilizler, Almanya’nın başat olmasını önlemek için iki dünya savaşı verdi ama artık Almanlar Avrupa’nın zirvesindeki en güçlü ülke olacak.”

‘Batının çöküşünün ilk adımı Brexit’

Köni bu kararın çöküşün ilk adımı olduğunu söyledi: “4-5 yıl sonra ekonomik sıkıntılar büyüyecek. Ukrayna’da olduğu gibi önce Avrupa’da iç çatışma ve sonrasında savaşa kadar giden bir süreç oluşabilir. 2. Dünya Savaşı sonrası sistem pazarlarla kurulmuş, demokrasilerle örülmüş bir dünyaydı. Bu çöküyor. Brexit, Batı’nın çöküşünün ilk adımı.”

ULUSLARARASI İLİŞKİLER UZMANI BAYDUR:

‘Türkiye’nin kıymeti artar’

Üsküdar Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mithat Baydur: “Türkiye’nin kıymeti artacaktır. ABD ve İngiltere ekseninde var olan Anglosakson çizgisi giderek güçlenecek, Ortadoğu’ya yönelik ve küresel politikalarda Türkiye’yi de yanlarına almak isteyeceklerdir. Diğer taraftan İngiltere’siz kalan Avrupa Birliği de yine bu politikalar çerçevesinde Türkiye’ye yaklaşmak isteyecektir.”

‘Rüya bitiyor mu?’

“İki ezeli düşman olan Fransa ve Almanya’nın uzlaşarak ebedi bir barış süreci ortaya koymak amacıyla projelendirdikleri Birleşik Avrupa rüyası bu iki ülkenin bile Irak meselesinde olsun Suriye meselesinde olsun hiçbir zaman ortak bir dış politika ve hedef ortaya koyamadıkları bütün siyasal analizlerin ortak görüşüdür. Referandumun önemli sonuçlarından bir tanesi de Avrupa’nın karşılaştığı dramatik göç dalgası karşısında yine herkesin kabul edebileceği bir ortak politika belirleyememiş olmaları ve bu akım karşısında münferit uygulamalar yapabilme arzusudur. Bu sonuç Avrupa kapılarına dayanan yüz binlerce yoksul Ortadoğulu insan karşısında zengin Avrupalıların, bu yoksulların yükünü çekmek istememe arzusunu göstermektedir. Zaten Almanya’nın Yunanistan’ı kurtarma projeleri de bizatihi Almanya’da da infial duygusu yaratıyordu.”