Amip nedir, Amip nasıl ürer? Amip belirtileri ve tedavisi! Beyin yiyen amip nedir?

ABD'nin Florida eyaletinde "beyin yiyen amip" alarmı verilmesinin ardından, Prof. Dr. Ceyhan, ABD'de bir kişinin 'naegleria fowleri' adlı tek hücreli amipin yol açtığı hastalığa yakalanarak, hayatını kaybetmesine ilişkin değerlendirmede bulunup, amiplerin çok çeşidinin olduğunu belirtti. Ceyhan, amiplerin 1-9 gün kuluçka süresinin olduğunu belirterek, suya giren insanların burnundaki koku sinirlerinden beyne gittiğine dikkat çekti. Amip nedir? Amip nasıl ürer? Amip belirtileri ve tedavisi!

AMİP NEDİR?

Amoeba. Bu çıplak amip cinsi, tatlısularda, kokuşmuş su birikintilerinde, nemli topraklarda yaşar. Çapları 200 - 300 mikrometre arasında değişir. Yalancı ayaklarını besinleri olan diğer tekhücrelileri almada kullanırlar. Zeminde yaşarlar. Durgun sularda yaşayan Amoeba proteus, 300 - 600 mikrometre çapıyla en büyük çıplak amiplerden biridir.

Canlıların çoğunda çok fazla hücre bulunur ancak; amipler tek hücreli canlılar olarak yaşarlar. Çok basit olan amip, tek hücreli canlı örneği olarak en çok bilinen ve mikroskobik olarak görülebilen bir canlıdır.

Tek hücreli canlı olan Amiplerin; kendine özgü olarak boşaltım ve solunum sistemi mevcuttur. Solunum için gerekli olan oksijeni sudan alır ve hücre zarından geçirerek sitoplazmaya ulaştırır. Boşaltım olarak da oluşan atıkları hücre zarı ile dışarı atmaktadır.

AMİPLER NASIL ÜRER?

Tek hücreli canlıların bazılarında hücre bölünmesi yapılarak çoğalma oluşmaktadır. Amip de bu canlılar arasında yer alır. Bu üreme ekli eşeysiz üreme olarak adlandırılır. Bu durum oluşurken hücrenin ortasından iki yandan çökme olur ve bu sayede hücre çekirdeği ikiye bölünür. Tamamen bölünme gerçekleştiğinde iki canlıda da çekirdek oluşur. Bu sayede amipler üreyerek yani bölünerek çoğalmaya devam ederler.

BELİRTİLERİ

Prof. Dr. Ceyhan, önce ateş, baş ağrısı, bulantı-kusma, birkaç gün içinde ise menenjite bağlı bulguların ortaya çıktığını, bilinç bulanıklığı, havale nöbetlerinin görüldüğünü söyledi. Ceyhan, daha sonraki süreçte ise bilinç bulanıklığının arttığını kaydederek, bu safhanın ardından vakaların yüzde 100 ölüm ile sonuçlandığını dile getirdi.

AMİPLER TEDAVİSİ NASILDIR?

Hastalık sindirim sisteminde lokalize olmuşsa temel prensip önce, sıvı ve elektrolit kayıplarının yerine konmasıdır. Metronidazol gibi ilaçlar tedavide çok etkilidir. Sindirim sisteminin dışına çıkan vakalarda ise apse tedavisinde cerrahi müdahale en uygun çözümdür.

BEYİN YİYEN AMİP NEDİR?

Naegleria fowleri hastalığında amip, beyinde enfeksiyona yol açar ve vakalar genellikle ölümcül olur. Çoğunlukla göl ve nehir gibi tatlı sularda bulunan tek hücreli Naegleria fowleri, sadece burun yoluyla bulaşır. İnsandan insana geçme özelliği bulunmaz. Koku alma kanalına giren amipler, burun içi mukozayı geçerek koku alma siniri yolu ile beyin-omurilik sıvısı ve beyine yerleşirler. Ani ölümcül bir hastalık olan ve Primer Amibik Meningoensefalit olarak adlandırılan menenjitlere sebep olurlar.

Göller, nehirler gibi tatlı sularda, jeotermal sularda, kaplıcalarda, iyi klorlanmamış havuz sularında bulunur. Naegleria fowleri, denizler gibi tuzlu sularda yaşamaz. Eğer havuz suyu, olması gereken şekilde klorlanmış ve arındırılmışsa, bu sudan enfeksiyon olmaz.