Amerika'nın 69 yıllık Türkçe sesi kısıldı

"Amerika’nın Sesi" (VOA) radyosunun Türkçe yayınlarının 69 yıllık yayın hayatı bugün sona erdi.

Yayınlarına 1942 yılında başlayan ve VOA’in New York’tan Washington’a taşınması nedeniyle kısa bir dönem dışında kesintisiz yayın yapan "Amerika’nın Sesi" radyosu Türkçe servisi artık tarihte kaldı.

Son 8 yıldır NTV radyo üzerinden sabahları saat 6.30’da Türk dinleyicilerle buluşan radyonun son yayınında duygusallık öne çıktı. Programda spikerler Özge Övün Sert ve Alparslan Esmer, sadık dinleyicilerine son yayını, "Amerika’nın Sesi Türkçe Yayın Bölümü, bundan böyle sabahları sizlerle olamayacak" diye duyurdu.

Radyoyu "çocukları" gibi gören VOA Türkçe servisi çalışanlarının hüzünlü olduğu da dikkati çekti. Program sonunda Alparslan Esmer, AA muhabirine, gazetecilikten gelmesine ve radyoculuğu 7 yıl önce VOA’ye başladıktan sonra öğrenmesine rağmen bu işi çok sevdiğini belirterek, "Türkiye’de aslında eksik gördüğüm bir nokta radyo gazeteciliği. Bu işi çok severek yaptım, çok alışmıştım.

Belki günümüzün koşullarından dolayı radyodan vazgeçmek zorunda kalındı.

Gerçekten radyoyu çok özleyeceğim" dedi.

Sert de yaklaşık 3 yıldır sabah yayınlarını sunduğunu ifade ederek, "Açıkçası 69 yıllık bir devir kapandı, öyle hissediyorum. Bu devri kapatan insanlardan biri olarak hüzünle birlikte gurur duyuyorum. Çünkü, VOA geçmişte Türkiye’de birçok olayı kendi çapında dinleyicisine ulaştırarak damgasını vuran bir yayın yaptı. Radyo yayınları bitti, ama VOA yayınları bitmedi. Sadece çehremizi değiştiriyoruz, ama hüzünlüyüz" diye konuştu.

İŞTEN ÇIKARMA YOK, İNTERNET VE TV’YE AĞIRLIK VERİLECEK

VOA’in Türkçe yayınlarını sonlandırmasının nedeninin, bir süre önce benzer bir karar alan İngiliz yayın kuruluşu BBC gibi bütçe sıkıntısı olmadığı belirtiliyor.

Türkiye’ye daha iyi ulaşmak istediğini belirten VOA yönetimi, Türk halkının haber kaynağı tercihine bağlı olarak, radyodan çok internet ve televizyon yayınlarına ağırlık verme kararı aldı. Bu nedenle VOA Türkçe servisinde herhangi bir işten çıkarma olmayacak. Başkent Washington’da 7 kadrolu, 7 sözleşmeli çalışandan oluşan ekip ile Brüksel, Berlin, Paris ve Ankara’daki muhabirler, artık internet ve televizyon yayınlarına ağırlık verecek.

Bu yaklaşım, aslında genel anlamda VOA’in yeniden yapılanmasının da bir parçasını oluşturuyor. VOA, artık "Amerika’nın Sesi" denilince "radyo yayınlarıyla" değil, "internet ve televizyonla" akla gelmek istiyor. Bu nedenle son dönemde Rusça dahil olmak üzere bazı dillerde radyo yayınları kaldırılmaya başladı, bugünlerde Çince radyo yayınlarının sona erdirilmesi de konuşuluyor.

TÜRK RADYOLARINA PAKET PROGRAM

VOA, Türk halkına radyolar üzerinden farklı bir şekilde seslenmeye devam etmeyi de planlıyor.

Test aşamasındaki proje çerçevesinde, haber, sağlık gibi çeşitli alanlarda video veya sesli paket programlar hazırlayacak servis, bu paketleri internet üzerinden yayımlamayı ve Türkiye’de kullanmak isteyen tüm radyo istasyonlarına ücretsiz dağıtmayı hedefliyor.

VOA Türkçe Servisi Müdürü Hülya Polat da AA muhabirine duygularını, "Buraya 1980’de geldiğimden beri radyoda çalışıyorum. Bu bizim için duygusal olarak önemli bir karar, hepimizin radyoyla arasında duygusal bağ vardı" sözleriyle dile getirdi.

Uzun süredir NTV Radyo’yla da iyi bir yayın ortaklığı sürdürdüklerini ifade eden Polat, "NTV bizim için çok özeldi ve ben tüm arkadaşlarımın bu yayınların kesilmesinden üzüntü duyduğunu biliyorum" dedi.

"SİYASİ BİR KARAR DEĞİL"

Bugün insanların haber için radyo ve televizyonlardan çok internete yönelmesiyle VOA’in de bu alanda ilerleme kararı aldığını kaydeden Polat, Türkçe yayınlara son verilmesinin "siyaset" veya "bütçeye" değil, bu yaklaşıma dayandığını söyledi ve şöyle devam etti: "Bazı dönemler bütçede sıkıntılarla servis kapatmalar yaşandı, ama bu kez VOA de diğer medya kuruluşları gibi değişim süreci geçiriyor. Bir yön arayışı içinde ve bu yönü internet olarak belirledi. VOA için bundan sonra önemli olan dijital dünyada, internette daha çok sesini duyurabilmek, etkili olabilmek ve televizyon yayınlarını sürdürmek. O nedenle Türk dinleyicileri ve izleyicilerinden ilgilerinin devamını istiyoruz. VOA olarak gerçekten doğru haberciliğe, düzgün Türkçe kullanmaya özen gösteriyoruz ve istiyoruz ki, Washington’daki gelişmelerde güvenilir haber olarak VOA görülsün. Bunun için çalışmaya devam edeceğiz."

"TÜRKÇE YAYINLARI DEVAM EDECEK"

Türkçe servisinin tamamının son 20 yıl içinde 4-5 kez kapanma tehlikesi geçirdiği hatırlatılarak, şu anki durumun nasıl olduğunun sorulması üzerine Polat, her seferinde Ortadoğu ve bölgedeki gelişmelerle Türkiye’nin öneminin artması nedeniyle bu tehlikeleri atlattıklarını söyledi.

Şu anda da Kongre ve Amerikan yönetiminin Türkiye’yi çok önemli gördüğünü, bu nedenle VOA yönetiminin de Türkçe yayınlarının devam etmesi gerektiğini düşündüğünü belirten Polat şunları kaydetti: "Bunun nedeni örneğin Freedom House raporunda Türkiye’nin hala kısmen özgür ülkeler sınıfında yer alması. İkincisi, zaman zaman Türk medyasında Türk-Amerikan ilişkileriyle ilgili sansasyonel haberlerin çıkması. Bunlara karşı VOA bir katalizör olarak düşünülüyor ve VOA’in Türkiye’ye yönetimin, Kongre’nin görüşleri ve iki ülke ilişkileriyle ilgili olarak Washington’daki gelişmeleri doğru şekilde yansıtması gerektiğine inanılıyor. Böylece Türkiye’deki bu Amerikan aleyhtarlığı ile yanlış düşüncelerin, önyargıların giderilmesi amaçlanıyor."

"KAYNAKLARIN İNTERNETE AKTARILMASINA KARAR VERDİK"

VOA Yakındoğu ve Orta Asya Yayınları Başkanı İsmail Dahiyat da Türkiye’deki canlı medya ve rekabet ortamında zorlandıklarını belirterek, "Hepimiz deneyimli yayıncılarız ve radyoya karşı çok duygusal bağlılığımız var, ama bir yandan da gerçekçiyiz. Bu noktada radyoyu, TV ve interneti aynı anda yapmanın işe yaramadığına kanaat getirdik. Zor kararlar almamız gerekti ve kaynakların internete aktarılması gerektiğine karar verdik" dedi.

Türkiye’de internete erişim alanında ve aynı zamanda bu alanda rekabetin çok yüksek oranda olduğunu ifade eden Dahiyat, "Biz de bu rekabetin içinde yer alabilir miyiz, ona bakmaya çalışıyoruz. Bu denemeye değer, çünkü sahip olduğumuz sınırlı kaynaklarla bu bizim için mümkün olan tek yol" diye konuştu.

Dahiyat, Türkçe radyo yayınlarının sona erdirilmesinin "kesinlikle siyasi karar" olmadığına işaret ederek, "Tam tersine kararın temelinde, Türkiye’de daha fazla kişiye ulaşma gayreti yatıyor" ifadesini kullandı.

VOA çalışanlarından Barış Ornarlı da "VOA Türkçe dilinde yayın yapan ilk radyo kurumlarından biri. Dolayısıyla tarihi bir radyo programının kapanması, tüm Türkçe servisi çalışanları için üzüntü verici. Ancak dönem değişiyor. Biz de diğer kurumlar gibi değişen medya ortamına ayak uyduruyoruz. Bundan böyle ağırlığımız televizyon ve internet üzerine olacak. Sosyal medyayla izleyicilerimizle ilişkimizi geliştirmeye çalışacağız" yorumunda bulundu.