Allah bize acısın
İstanbul’da ilk büyük deprem tatbikatı ilkokul müsameresinden farksızdı. Afete hazırlıktan çok göz boyandı
İstanbullular’ın korkuyla beklediği büyük depremin provası, dün saat 11.00’daki “İstanbul 7.2’lik depremle sallandı” anonsuyla başladı. Türkiye’nin en büyük tatbikatı için aylarca hazırlık yapılmış, tüm detaylar düşünülmüştü. Ancak anlaşılan o ki, senaryoyu hazırlayan yetkililer Türk halkının kurnazlığını hesaba katmadı. Zira senaryo daha ilk dakikadan şaştı. İstanbul Valisi Muammer Güler basın toplatısında, “Herkes normal mesaisini yapacak, deprem anonsu yapılır yapılmaz İstanbul Valiliği’nde bulunan Afet Yönetim Merkezi’ne doğru yola çıkacak” demişti.
CERRAH YAN ODADA BEKLEDİ
Fakat neredeyse bütün yöneticiler Vali Güler’in direktifine uymadı. İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah, Valilik bahçesindeki Afet Yönetim Merkezi’ne saat 10:55’te geldi, depremi sekreterlik odasında bekledi. Fatih’teki Büyükşehir Belediye’sinden hareket etse 20 dakikada gelecek olan Belediye Başkanı Kadir Topbaş ise saat 11:04’te Valiliğe giriş yaptı. Sanki İstanbul’da hiç trafik yokmuş gibi, tüm yöneticiler depremden 10 dakika sonra Afet Yönetim Merkezi’ndeydi. Senaryoya sadece 2 kişi uydu. İstanbul Garnizon Komutanı Tümgeneral Cengiz Arslan, Maslak’taki garnizondan saat 11:00’da çıktı ve 40 dakika merkeze geldi. 17. Karayolları Bölge Müdür Yardımcısı İzzet Özdemir de 11:08’de Zircirlikuyu’daki Bölge binasından yola çıkıp 30 dakikada Cağaloğlu’na ulaşmıştı.
DENİZ DALGALI, HELİKOPTER UÇSUN
Senaryoyu aksatan bir başka aksaklık da hava oldu. 1. Orduyaya bağlı arama kurtarma birlikleri Kartal Sahili’ne gemilerle çıkarma yapacaktı. Ancak şiddetli lodos çıkınca senaryo değişti, Kartal Sahili’ne Pendik’te konuşlanan birlikler helikopterle yetişti. Yine Kumkapı açıklarında 60 metre uzunluğundaki kuru yük gemi batacak, Sahil Güvenlik kurtarma çalışması yapacaktı. Ancak lodos buna da izin vermedi. Böyle olunca tatbikat yeri son dakikada Kumkapı’dan Sarayburnu’na alındı ve oradaki depremzedeler kurtarıldı.
DEPREMİ BIRAKIP CÜZDAN ARADILAR
Tatbikatın yönetildiği İl Afet Yönetim Merkezi, İstanbul’u yönetenlerle dolup taştığı saatlerde ilginç bir olaya tanıklık etti. Valilik, Emniyet Müdürü, Garnizon Komutanı ve Büyükşehir Belediyesi’nin korumalarının bulunduğu ortamda İstanbul Sosyal Hizmetler İl Müdür Yardımcısı Fuat Yentüv, cüzdanının kapkaççılar tarafından çalındığını iddia etti. Bu iddia üzerine ortalık birden karıştı, herkes depremi bırakıp cüzdan aramaya başladı. 2 saat sonra Yetüv’ün cüzdanını düşürdüğü ve bulunduğu açıklanınca merkezdekiler derin bir nefes aldı.
‘ACİL YOLLARI’ OTOPARK OLDU
Tatbikat sırasında cevabı beklenen soruların başında ise ulaşım sorunu geliyordu. Ulaşımın rahat sağlanması için önceden 818 kilometre uzunluğunda “Acil Ulaşım Yol”ları oluşturulmuştu. Ancak sorumsuz vatandaşlar tarafından buralar park yeri olarak kullanılınca, acil yollar kapandı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş kızgındı: “Bugün ses çıkartmadık ama gerçek deprem için 13 tane Koca Yusuf aldık. Bu Koca Yusuf’lar önüne çıkan engelleri, hatta yoldaki otomobilleri bile alıp kenara fırlatabilecek araçlar. Deprem olunca acımayacağız, acil yolları kapatan araçları silip süpüreceğiz...”
‘Depreem’ diye bağırıp sıraların altına kaçtılar
Deprem tatbikatına çocuklar da katıldı. Bayrampaşa’daki Sancaksoy İlköğretim Okulu’nda öğrencilere deprem anında yapmaları gerekenler anlatıldı. Deprem olduğu anda ’Çök, kapan ve tutun’kuralını uygulamaları söylendi. Çocuklar da 45 saniyelik tatbiki deprem sırasında öğretmenlerinin anlattıklarını harfiyen yerine getirdi. Ancak Japonya’da yapılan gerçekçi tatbikatlarla aramızdaki fark burada da kendini gösterdi. Orada çocuklar deprem sırasında darbelere karşı kafalarına hemen baret takıp sıraların altına çöküyordu. Bizim çocukların kafası ise korunmasız kaldı!
MEZBAHA BİNASI ENKAZ YAPILDI
Tatbikatta gerçeğe en uygun çalışmalar enkaz üzerinde yapıldı. Bayrampaşa Altıntepsi Mahallesi Mezbaha Sokak’taki eski mezbaha binası yıkılarak enkaz haline getirildi. Arama kurtarma ekipleri enkaz altında yaralanmış gibi yapan vatandaşları başarıyla kurtardı.
Su yanlış yeri ıslattı
Tatbikat gereği Sarayburnu’nda karaya oturan kuru yük gemisinde çıkan yangın söndürülecekti. Yangın söndürme gemisi, denizden gemisiye yanaştı, büyük bir tazyikle su püskürtmeye başladı. Ancak şiddetli lodos yüzünden yangını söndürmesi gereken su, gemiyi aşarak karadakileri ıslattı. Tatbikatı izleyen gazeteciler de sırılsıklam oldu.
TREN RAYDAN ÇIKTI
Senaryo gereği Maltepe Tren İstasyonu’nda devrilen trende arama-kurtarma yapıldı. Yaralılar sedyeyle en yakın hastanelere taşındı. Tatbikatın bugünkü bölümünde ise (bir aksilik olmazsa!) nükleer sızıntı olan bir fabrikada temizlik yapılacak. Balıkadamlar da göle düşen bir aracın içinden 4 kişiyi kurtaracak.