AİHM: ‘Hayata dönüş’te orantılı güç kullanıldı
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) “Hayata Dönüş Operasyonu” sırasında bir asker ile 4 tutuklunun hayatını kaybettiği Çanakkale Cezaevi’ne yapılan müdahalede “orantılı” güç kullanıldığı sonucuna vardı. “İşkence ve yaşam hakkı ihlali” başvurularına ilişkin ret kararı veren AİHM kararın gerekçesinde Çanakkale Cezaevi’nde 19 Aralık 200 tarihinde düzenlenen operasyonla ilgili şu değerlendirmeleri yaptı:
“Dava dosyasında bulunan unsurlar, güvenlik güçlerinin operasyonu tutuklular için hayati riski en azami düzeye indirecek şekilde yürüttüklerini göstermektedir. Müdahale başlamadan önce tutuklular güvenli bir bölgeye götürülmüştür. Yetkililer, isyancıların direncini kırmak ve onların binanayı boşaltılmaya zorlamak için, gaz bombası, tazyikli su, yangın söndürücü köpük gibi ölümcül olmayan ve etkisiz hale getirici yöntemlere özellikle başvurmuşlar ve isyancıların dışarı çıkartılmasını kolaylaştırmak amacıyla koğuş duvarlarında delikler açmıştır. Gün boyunca süren müdahale sırasında, güvenlik güçleri hükümlüler tarafından açılan yoğun ateşe maruz kalmışlardır.
Bir jandarma öldü
Müdahalenin daha ilk gününde bir jandarma isyancıların ateşi sonucunda hayatını kaybetmiştir. Sonuç olarak bir cezaevinde var olan şiddet potansiyelini veya güvenlik güçlerinin müdahalesini gerektiren bir isyanda tutukluların itaatsizliğinin tırmanmasının muhtemel olduğu bir gerçektir. Operasyonda kullanılan gücün “bir isyanın bastırılması” ve “şiddete karşı herkesin savunulması” amaçlarına orantısız değildir.”
AİHM diğer mahkumların yanı sıra silahla belinden vurularak yaralanan Meral Kıdır’ın öldürülmek istendiği ve “yaşam hakkının ihlal edildiği” ve işkenceye maruz kaldığı iddiasını da yerinde bulmadı.
36 bin euro tazminat
Çanakkale Cezaevi’nde ‘Hayata Dönüş Operasyonu’na maruz kalan 20 kadının AİHM’e yaptığı başvuruyla ilgili karar da çıktı. AİHM Türkiye’nin yaşam hakkı ve işkence yasağıyla ilgili soruşturma yükümlülüğünü ihlal ettiğine karar verdi. Altı kadın başvurucu toplam 36 bin 200 Euro tazminat alacak.