Affedin bizi çocuklar

TÜİK’in çocuk istatistikleri iç acıcı değil: Yoksul nüfusun yarısı çocuk, hükümlü çocuk sayısı artıyor. Şehirlerde obez çocuk oranı yükseliyor, işçi çocuk sayısı 1 milyona ulaştı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ‘çocuk’ verilerine göre, Türkiye’nin toplam nüfusu içinde 2012 yılında yüzde 30.0 olan çocuk nüfus oranı, 2013’te yüzde 29.7’ye geriledikten sonra, geçen yıl da yüzde 29.4 düzeyine indi. Türkiye nüfusu 2014 yılı sonunda 77.7 milyon düzeyindeyken çocuk nüfus 22.8 milyon oldu. Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1935 yılında toplam nüfusun yüzde 45’ini oluştururken 2014 yılında toplam nüfusun yüzde 29.4’ünü oluşturdu. 2014 yılında çocuk nüfusunun yüzde 27.6’sı 0-4, yüzde 27.7’si 5-9, yüzde 27.4’ü 10-14 ve yüzde 17.4’ü de 15-17 yaş grubu çocuklardan oluşarak bir önceki yıla göre değişmedi. TÜİK verilerine göre çocuk nüfusun hali şöyle:

Yoksulluk artıyor

Türkiye’de çocukların, toplam nüfus içindeki payı azalırken, yoksul nüfus içindeki payı yarıya yaklaştı. 16 milyon 706 bin yoksul nüfusun içindeki çocuk oranı yüzde 44.3 oldu. Yoksul nüfus içindeki çocuk oranının en yüksek olduğu bölgeler yüzde 55.8 ile Güneydoğu, yüzde 54.3’le Kuzeydoğu Anadolu ve yüzde 49.6’la Ortadoğu Anadolu olurken, en düşük olduğu bölgeler yüzde 30.4’la Batı Marmara, yüzde 34.3 ile Ege ve yüzde 36.3 ile Doğu Karadeniz.

Tutsak çocuklar

Çocukların cezaevine girenler arasındaki oranı da yükseliyor. Türkiye’de 2013 yılında ceza infaz kurumuna giren hükümlü sayısı 161 bin 711 iken, ceza infaz kurumuna giren 12-17 yaş grubundaki çocuk hükümlü sayısı 6 bin 132 oldu. Ceza infaz kurumuna giren hükümlüler arasında 12 - 17 yaş grubundaki çocukların 2009’da yüzde 1.5 olan oranı 2013 yılında yüzde 3.8’e yükseldi. Hırsızlık yüzde 35.3 ile ilk sırada. Yüzde 14.5 ile yağma ve yüzde 11.2 ile yaralama izledi. Hükümlülerin yüzde 18.5’ini 12-14 yaş grubu, yüzde 81.5’ini de 15-17 yaş grubundaki çocuklar.

Obez bodur

Çocukların yüzde 2,1’i zayıf, yüzde 75,5’i normal kiloda; yüzde 14,2’si kilolu, yüzde 8,3’ü ise obez. Erkek çocuklarda obezite yüzde 10’a çıktı. Başka bir ifadeyle Türkiye’deki her 10 çocuktan 1’i obez. Kız çocuklarında ise bu oran yüzde 6,6. Kentlerde yaşayan erkek çocukların yüzde 11,2’sinde, kız çocukların yüzde 7,4’ünde obezite tespit edildi. Kırda yaşayan çocukların kısalık oranının daha yüksek. Kırdaki erkek çocuklarının yüzde 5,6’sı, kız çocuklarının da yüzde 6’sı bodur kategorisinde yer aldı.

Yaralanma ve zehirlenme

2013’te 22 bin 464 çocuk yaşamını yitirdi. Çocuk ölümlerinin toplam ölümler içindeki oranı yüzde 6. Bu oran en yüksek yüzde 20 ile Güneydoğu’da en düşük yüzde 2.4 ile Batı Marmara’da. 2013 ve 2014’de 1-17 yaş arasındaki çocuklar en çok ‘dışsal yaralanma ve zehirlenmeler’ nedeniyle öldü. Bunu ‘sinir sistemi ve duyu organları hastalıkları’ ve tümörler’ izledi.

Sosyal medya kullanımı

2013 sonuçlarına göre, 6-15 yaş grubundaki çocukların yüzde 53.5’i sosyal medya ağlarını kullandı. Bu oran, erkek çocuklarda yüzde 57.8, kız çocuklarda ise yüzde 48.4 oldu. 6-10 yaş grubundaki çocukların yüzde 32.8’i sosyal medya ağlarını kullanırken, 11-15 yaş grubundaki erkek çocukların yüzde 70’i, kız çocukların ise yüzde 60’ı sosyal medya ağlarını kullandı.

Şırnak ve Urfa birinci

2014 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan iller yüzde 47.8 ile Şırnak ve Şanlıurfa oldu. Bu illeri yüzde 45.7 ile Ağrı ve yüzde 45.2 ile Siirt izledi. Çocuk nüfus oranı en düşük olan ilk 3 il ise sırasıyla yüzde 18 ile Tunceli, yüzde 19.3 ile Edirne ve yüzde 19.6 ile Çanakkale oldu.

1 milyon çocuk işçi

DİSK’in geçen yılki raporunda 1999-2006 yılları arasında istihdam edilen çocuk sayısının 2 milyon 270 binden, 890 bin düzeyine düştüğünü, 2006-2012 yılları arasında azalma eğiliminin durduğu belirtiliyor. TÜİK verilerine göre 2012 yılında çocuk işçi sayısı 893 bine ulaştı.

Yaşam hakkı ihlal ediliyor

İHD Çocuk Hakları Çalışma Grubu’nun, 2015 yılının ilk 3 aylık döneminde çocuk hakları alanında yaşanan ihlallerine ilişkin raporuna göre, 1970 çocuk hak ihlaline uğradı. 122 çocuk yaşam hakları ihlal edildiği için artık yaşamıyor. 13 çocuğun intihar ettiği iddiası var. 8’i kolluk güçlerinin müdahalesi sonucu olmak üzere; toplam 640 çocuk çeşitli şekillerde yaralandı. Yılın ilk üç ayında 205 çocuk gözaltına alındı, 18’i tutuklandı. Gözaltı ve cezaevlerinde taciz tecavüz ve işkenceye maruz kalan çocuk sayısı 57. 400 bin çocuk en zor çalışma alanı olan tarım sektöründe çalışıyor.