5 maddede tansiyon yükselten nedenler
İncirlik krizi ile artan gerginlik, Alman insan hakları aktivisti Peter Steudtner’in tutuklanmasıyla bir kez daha tırmandı. Beş maddede iki ülke arasındaki tansiyonu yükselten olaylar zinciri...
1-Tutuklamalar
Die Welt gazetesi Türkiye muhabiri Deniz Yücel’in tutuklanması, Ankara ile Berlin arasında tansiyonu yükselten konuların başında geliyor. “Terör propagandası yapmak ve halkı kin ve düşmanlığı tahrik etmek” suçlamasıyla 27 Şubat’ta tutuklanan Yücel’in özgürlüğüne kavuşması için Almanya Başbakanı Merkel’in de aralarında olduğu çok sayıda politikacı Ankara’ya çağrıda bulundu. Büyükada’da alınan insan hakları aktivistleri arasında yer alan Alman vatandaşı Peter Steudtner’in “silahlı terör örgütüne yardım etmek” suçlaması ile tutuklanması üzerine tatilini yarıda kesip Berlin’e dönen Almanya Dışişleri Bakanı Gabriel, yeni adımlar atma kararı aldı. Türkiye için seyahat uyarısının kapsamı genişletildi. Türkiye’de yatırım yapmak isteyen şirketlere kredi garantilerinin gözden geçirileceği açıklandı.
2-İ
Alman vekillerin İncirlik Üssü’ndeki Alman askerlerini ziyaret etmelerine izin verilmemesi üzerine konuyu Federal Meclis gündemine taşıyan Almanya’da 21 Haziran’da yapılan oylamada, üstte görev yapan Alman askerlerinin Ürdün’ün Azrak kentindeki Muvaffak Salti Hava Üssü’ne taşınmasına karar verildi. DEAŞ’a karşı oluşturulan uluslararası koalisyona destek veren Alman askerlerinin bir NATO ülkesinden NATO üyesi olmayan Ürdün’e taşınması, Alman federal ordusunun tarihinde bir ilk oldu. İncirlik krizinin ardından iki ülke arasında Konya krizi patlak verdi. Türkiye, Alman milletvekillerinin Konya’daki askeri üste bulunan Alman askerlerini ziyaret etmesine de izin vermedi.
3-FETÖ’cü sığınmacılar
Darbe teşebbüsü sonrası Almanya’ya iltica talebinde bulunan, aralarında üst rütbeli Türk askerleri ile diplomatların da bulunduğu şüphelilere iltica hakkı tanınması, Berlin ile Ankara arasında gerginlik yaratan konular arasında bulunuyor. Alman İçişleri Bakanlığı tarafından Mayıs ayında yapılan açıklamada, Almanya’ya sığınma başvurusunda bulunan Türk vatandaşlarının 217’sinin diplomatik pasaporta, 220’sinin de kamu görevlilerine verilen hizmet pasaportuna sahip olduğu belirtilmişti.
4-Casusluk krizi
Türkiye-Almanya arasındaki krizlerden biri de Türkiye’nin Almanya’da yaşayan Türkleri izlediğinin ortaya çıkması ile yaşandı. MİT, Alman İstihbarat Örgütü’ne FETÖ ile ilişkisi olduğu öne sürülen kişilerin listesini sundu. Alman basını listede MİT tarafından fişlenen kişilerin ikamet bilgilerin, telefon numaralarının ve gizlice çekilmiş fotoğraflarının olduğunu kaydetti. Casusluk krizi, Almanya’da görevli DİTİB’e bağlı imamların Almanya’daki FETÖ yapılanması hakkında Ankara’ya bilgi notları yolladığı iddiasıyla tekrar gündeme geldi. Alman İçişleri Bakanlığı DİTİB imamları hakkında inceleme başlattı.
5-Referandum etkinlikleri
Türkiye’de 16 Nisan’da düzenlenen Anayasa değişikliği referandumu öncesinde Türk bakan ve siyasetçilerin Almanya’da Türklere hitaben yapmak istediği konuşmalara izin verilmemesi ve etkinliklerin çeşitli gerekçelerle iptal edilmesi iki ülke arasında gerginlik yarattı. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun Almanya’da referandum etkinliği kapsamında konuşma yapmasına izin verilmemesi üzerine, Çavuşoğlu konuşmasını Hamburg’daki Türk Başkonsolosluğu rezidansında yaptı. Ardından farklı kentlerdeki etkinlik talepleri de reddedildi. Alman hükümeti, iptal yetkisinin yerel idarelerde olduğunu savundu. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, iptaleri “Nazi uygulamasına” benzetti. Erdoğan’ın sözleri Almanya’da tepki topladı.