365 gün aynı acı!
13.05.2015 - 20:56 |
301 madenciye mezar olan Soma faciasının yıl dönümünde aynı acı bir kez daha
yaşandı. Şehit madencilerin kabirleri gözyaşlarıyla kayıplarını anan ailelerle doluydu. Törenlere siyasi liderlerden katılan olmadı.
Manisa’nın Soma ilçesinde 301 madencinin hayatını kaybettiği facianın yıl dönümünde, aynı acı bir kez daha yaşandı. Aileler sabah erken saatlerinden itibaren şehitliğe gitti, dua etti, gözyaşı döktü. Ailelerin her cümlesi yürekleri dağladı, çocuklar babalarının mezarlarına sarıldı. Şehit yakınları adalet taleplerini bir kez daha yineledi. Türkiye’nin çeşitli illerinden gelen sivil toplum örgütleri, parti ve sendikalar da basın açıklamaları yaparak facianın göz göre göre geldiğini bir kez daha dile getirdi ve “Sorumlular yargılansın” dedi.
‘Her gün gözyaşı’
Eşi İsmail Cambal’ın mezarının başından ayrılamayan Leyla Cambal, “Bugün çocuklarım okula gitmek istemedi. Bayram gibi hazırlandı. ’Babam için açılış var’ dediler. O gün eşimi sapasağlam işe gönderdim. Şu anda olayın oluş saatini sayıyorum. 365 her gün acı her gün gözyaşı vardı” dedi.
‘Mezarıyla oynuyorlar’
İşçilerden Uğur Çolak’ın eşi Duygu Çolak ise, “Çocuklarım bugün burada mezarda. Babalarıyla oynamak yerine, onu paçalarından çekmek yerine, mezarındaki toprakla oynuyorlar” dedi. Uğur Çolak’ın 80 yaşındaki babaannesi Gülsüm Çolak torununun mezarı başından ayrılmadı. İşçilerden Osman Şam için konulan madenci fenerini arayıp bulduktan sonra olduğu yere çöken anne Suna Şam, bir yandan oğlunun yazılı olan ismini okşadı, bir yandan gözyaşı döktü.
‘Hesabını soracağız’
Şehit madencilerden Yıldırım Güney’in 11 yaşındaki oğlu Emirhan Güney ile 9 yaşındaki kızı Havvanur Güney, anneleri Kadriye Güney’le birlikte babalarının mezarını ziyaret etti. Havvanur avukat cüppesi, Emirhan ise polis üniforması giyerek mezarlığa geldi. İki kardeş, babalarının ve ölen diğer madencilerin hesabını sormak için avukat ve polis olmak istediklerini söyledi. Anne Kadriye Güney ise, “Eşim çocuklarımızın okumasını istiyordu. Kendisi gibi madenci olmamalarını istiyordu. Hep okumalarını hayal ediyordu” dedi.
Babamı ilk kez beyazlar içinde gördüm
,
Soma’da 432 çocuk babasız kaldı. O çocuklardan biri de 16 yaşındaki Mehmet Ali ve 9 yaşındaki Emircan’dı. Yüksel Cangül’le birlikte yaşıyorlardı. O gün Yüksel Cangül çocuklarının yemeğini pişirdi, madene gitti ve bir daha dönmedi. Teşhise 16 yaşındaki Mehmet Ali gitti: “O hep siyahlar içinde eve gelirdi onu ilk kez beyazlar içinde o zaman gördüm. Kardeşimle ben uzun süre kendimize gelemedik. Babamdan sonra kardeşim bana emanet. Yaşımdan dolayı Darüşşafaka’ya giremedim ama ama kardeşim sınavlarına girecek. En büyük hayalim İTÜ’de Maden Mühendisliği okumak. Bu kazalar yaşanmaması için elimden geleni yapacağım.” Yüksel Cangül’ün boşandığı eşi Saniye Şahgül ise “Faciadan sonra çocuklarımın velayetini aldım. Devlet 176 bin TL vermişti, iki oğlum adına ortak tapusu olan bir ev aldık. Fenerbahçe Spor Kulübü her ay düzenli olarak para yatırıyor. Bizim tek istediğimiz çocuklarımın daha iyi bir eğitim alması. Çocuklarımın hayalleri var okumak istiyorlar.”
Hem amca hem baba acısı
Ali Çifitçi’nin 7 yaşındaki kızı Ecrin Nur da babasının mezarı başındaydı. Babasıyla birlikte amcası Yılmaz Çifitçi’yi de yitirmişti. Diğer amcası Ferdi Çifitçi ise o gün diğer vardiyada olduğu için faciadan kurtulmuştu.
‘Cennette bizi bekle’
Ali Yüksel’in kızı Betül Yüksel de babası için yazdığı mektubu mezarının başına bıraktı. Birçok kişinin okuyup hüzünlendiği mektup da Türkan Yüksel, babasına, “Sevgili babacığım, 13 Mayıs’ta içimiz yandı. Ama hâlâ üzgünüz babacığım. Seni çok özledik. Bir Mayıs bayramını, sensiz geçirdiğim için çok üzgünüm. Cezalılar, cezalarını çekecekler. İçinde hiç şüphen kalmasın. Bugün 13 mayıs olayın yaşandığı gün. Bugün ölen abi, dede ve amcaların ellerini öpüyorum. Seni çok seviyorum babacım. Cennette mutlu bir şekilde bizi bekle babacığım. Ben pilot olacağım. Senin yüzünü kara çıkarmayacağım. Söz veriyorum. Seni hepimiz çok özledik baba. İyi ki varsın babacığım. Yeni köpeğim tarçın’ı çok sevdiğini umuyorum” diye yazdı. Türkan Yüksel mektupta ayrıca, kardeşinin, kendisinin annesini ve köpeğin resmini de çizdi. Betül Yüksel’in babası 38 yaşındaki Ali Yüksel kazanın ardından 4 gün geçtikten sonra ocaktan çıkarılmıştı. Yüksel’in yakınlarına göre kendisi maden ocaklarında çalışmak istemiyordu ancak 8 yaşındaki ikizlerine bakabilmek için mecburen yerin altına inmek zorunda kalmıştı.
VATAN TAKİPTE
Bir yıl önce bir yıl sonra
Soma faciasından sonra TBMM’de Meclis Araştırma Komisyonu kurulmuştu. 29 Mayıs 2014’te ‘maden paketi’ adı altında bir dizi düzenleme yapıldı. Ak Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli’nin açıkladığı düzenlemeler 30 Mayıs’ta VATAN’da ‘Kaderleri değişiyor’ başlığıyla manşet olmuştu. VATAN facianın birinci yılında düzenlemelerin son halini Maden Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Yüksel ve Manisa Baro Başkanı Ali Arslan’a sordu. İşte yanıtlar:
1- Maliyeti ne olursa olsun Almanya ve ABD’deki gibi yaşam odaları dahil madenlerde teknoloji zorunlu hale gelecek.
Yüksel: 23 Nisan 2015’te Resmi Gazete’de yayınlanan kanuna göre yaşam odaları zorunlu. Yönetmeliği hazırlanıyor.
2- Özelleştirilen madenlerde taşeron çalıştırılamayacak.
Yüksel: Devletin işlettiği madenlerde taşeron çalıştırılabilecek. Sadece rödevans sistemi uygulanan yer altı taş ocaklarında taşeron yasaklandı. Altın, bakır, mermer gibi madenlerde taşeron serbest.
3- Uyarıya rağmen önlem almayan madene kilit vurulacak.
Yüksel: Eskiden para ve kapama cezası da vardı. İki yenilik yapıldı; para cezaları artırıldı. Düzenlemeyi yapmayana 3 ile 5 yıl arasında hapis getirildi.
4- Yeraltında çalışma süresi 8 saatten 6 saate indirilecek, vardiya sayısı 4’e çıkacak.
Yüksel: 20 Eylül 2014’teki düzenlemeyle günlük çalışma saati 6, haftalık çalışma saati de 36 ile sınırlandırıldı. 23 Nisan 2015’te değişiklik yapıldı. Bazı işletmeler günde 7.5 saat çalıştırıp haftada iki gün izin veriyor. Bazı işletmeler 6 saat 15 dakika çalıştırıp haftada bir gün izin kullandırıyor.
5- Emeklilik yaşı 55’ten 50’ye düşürülecek, yıllık ücretli izin süreleri artacak. Resmi tatillerde de izin yapabilecekler.
Yüksel: Emeklilik uygulamasına geçildi. İzinlerde ise özel kuruluşlar aynı sistemi devam ettiriyor.
6- Madencilere yılda 6 maaş ikramiye verilecek.
Yüksel: Özel sektörde böyle bir uygulama yok.
7- Yeraltında bir gün dahi çalışanlar tazminat alabilecek. Tazminatların ödenmesinden devlet sorumlu olacak.
Arslan: AFAD ailelere yaklaşık 176 bin TL ödeme yaptı. Ne hayatını kaybedenlerin aileleri ne de işsiz kalanlar kıdem tazminatlarını kaldı. Yüksel: 6 Şubat 2015’teki uygulamayla ferdi kaza sigortası devreye sokuldu. İşçi başına 150 bin TL sigorta yapılacak. Kaza başına ise 1.5 milyon TL olacak bu rakam.
8- Soma’daki madende çalışanlara İşsizlik Fonu, diğerleri de işletmeden olmak üzere çifte maaş ödenecek.
Arslan: Çalışanlara ilk 6 ay çift maaş verildi. Sonra işsiz fonundan ödeme yapıldı. Son maaşları bu ay aldılar.
Haberin Devamı
