24 Aralık Noel nedir, Noel Baba kimdir? Noel’in tarihi ile Noel ve Yılbaşı arasındaki farklar

Noel’in yaklaşmasıyla, Noel konusundaki araştırmalar da arttı. Noel ile Yılbaşı ayrımını nedir, Noel ne zaman kutlanır, Noel baba kimdi? gibi sorulara yanıt aranmaya başlandı. Biz de sizin için Hz İsa'nın doğumunun kutlandığı Noel ile yılbaşı kutlaması arasında farkı, ile Noel hakkında merak edilenleri derledik.

NOEL NEDİR?

Noel sözcüğünün kökeni Latince Natalis (doğum) kelimesidir. Türkçeye Fransızca Noël sözcüğünden geçmiştir.

20. yüzyılın başlarından itibaren Noel, Hristiyan olmayanlar tarafından da kutlanan, dinî motiflerinden arınmış, hediye alışverişi etrafında yoğunlaşan bir bayram olarak da kutlanmaya başlamıştır. Noel Baba ise, bu dini kutlamanın temel bir rolüdür.

24 ARALIK NOEL NEDİR?

Noel, her yıl dünyadaki Hristiyanların çoğunluğu tarafından 25 Aralık'ta kutlanır. Kutlamalar 24 Aralık'ta Noel arifesiyle başlar ve bazı ülkelerde 26 Aralık akşamına kadar devam eder. Ermeni Kilisesi gibi bazı Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen takviminde 25 Aralık'a denk gelen 6 Ocak'ı Noel olarak kutlarlar. Hristiyanların çoğunlukta olduğu ülkelerde ise, Noel tatili yılbaşı tatiliyle birleştirilir.

CHRİSTMAS TÜRLERİ

Günümüzde başta İngilizce konuşan coğrafya olmak üzere bazı batılı ülkelerde Noel anlamında kullanılan Christmas ve benzeri diğer kelimeler ise Yunanca Khristos ve avam Latincesindeki messa (Efkaristiya ayini) kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Messa sözcüğünün kökeni ise yine Latince "missa" (yollama, gönderme) sözcüğüdür ve muhtemelen ayin sonunda cemaatin dağılmasına işaret eder.

Weihnachten

Almancada Noel anlamında kullanılan Weihnachten sözcüğü "kutsal geceler" anlamına gelir.

Yule

Eski İngilizcede Noel anlamında kullanılan Yule sözcüğü muhtemelen Nors dili kökenli jol sözcüğünden gelir. jol, Paganların 12 gün boyunca kutladığı kış gündönümü bayramıydı. Hristiyanlık yayılınca Noel anlamında kullanılmaya başlandı.

NOEL’İN TARİHİ

Milattan Önce

Noel kutlamalarının saf dinî inanca sonradan katılan bir gelenek olduğu iddia edilir. Bu iddialara göre antik çağlardan beri kutlana gelen Pagan kış festivalleri ile Roma'da yayılmış Mitraizm'in kış festivalleri Yule ve Saturnalia'daki uygulamalar Noel'in kökenini teşkil etmektedir. Roma İmparatorluğu'nda ise 25 Aralık, güneş tanrısının doğum günü olarak kabul ediliyordu. Roma halkı Hristiyanlıktan önce büyük oranda putperestti.

İsa'nın doğumu

Noel, Hristiyanlıkta İsa'nın doğum günü olarak kutlanılır. İsa (MÖ 4 – MS 30-33), Hristiyanlıktaki temel figürdür. Doğum ve ölüm tarihleri konusunda, tarihçiler arasında fikir birliği yoktur.

İsa, Roma İmparatorluğu'nun Yahudiye eyaletinde kendisi de bir Yahudi olan Meryem'den dünyaya gelmiştir. Hristiyanlıkta ve İslamiyet'te tanrı tarafından babasız doğduğuna inanılır. Soyu, üvey babası Yusuf'a göre tayin edilir. Buna göre soyu Davud peygambere dayanır. İslami kaynaklarda ise Meryem'in daha sonra evlendiğine dair bir ifade yoktur.

İsa'nın doğumundan Kitab-ı Mukaddes'te yalnızca Luka ve Matta İncillerinde bahsedilir. Bazı iddialara göre İsa kış mevsiminde doğmamıştır. Luka İncili'ne göre İsa'nın doğduğu zaman çobanlar çayırlarda sürülerini otlatmakta idiler. Bazı kaynaklara göre Vaftizci Yahya Yahudi Fısıh (mayasız ekmek) bayramında yani 15 Nisan’da doğmuştur ve Vaftizci Yahya'dan altı ay sonra doğan İsa'nın ekim ayı içinde doğmuş olması gerekir.

İslam'da Zekeriya'nın eşi (Yahya'nın annesi) ve Meryem'in yaklaşık zamanlarda hamile kaldıklarına dair rivayetler vardır. İbn-i Kesir'in Kur'an tefsirinde Zekeriya'nın eşinin Meryem'in teyzesi olduğu ve hamile kaldıklarında ilk birbirleri ile konuştuklarından bahsedilir. Ayrıca Kur'an'a göre Meryem, hurmaların taze olduğu bir zamanda doğum yapmıştır.

NOEL İLE YILBAŞI ARASINDAKİ FARK

Noel, İsa Peygamber'in doğumunun kutlandığı 25 Aralık günü Hristiyanlara özgü bir bayram. Yılbaşı ise belli bir dinin bayramı olmayıp, dünya genelinde birçok ülkede bir yılın bitip, diğerinin başlamasının kutlandığı geceye verilen isim. Yılbaşı 31 Aralık gecesi kutlanıyor ve 1 Ocak günü birçok ülkede resmi tatil sayılıyor.

NOEL BABA KİMDİR?

Noel Baba, Noel gecesi çocuklara hediye bıraktığına inanılan efsanevi kişidir. Kökeni, Antalya'nın Demre (eski adı Myra) ilçesinde 4. yüzyılda yaşamış bir Hristiyan azizi olan Piskopos Nikola'ya dayanır.

Noel Baba, efsaneye göre Kuzey Kutbu'nda eşi ile birlikte yaşar. Elfleri ile birlikte çocuklar için oyuncaklar yapar. Çocuklar kendisine mektupla Noel için hangi hediyeyi istediklerini bildirirler. Noel Baba da ren geyiklerinin çektiği uçan kızağını hediyelerle doldurur ve evlere bacalardan girerek herkesin hediyesini dağıtır. Bu arada çocuklar tarafından kendisi ve geyikleri için bırakılan süt, kurabiye, havuç gibi yiyecek ve içecekleri tüketirler.

Noel Baba günümüzde kır saçlı, uzun kır sakallı, sevimli, koca göbekli, tonton birisi olarak resmedilir. Beyaz tüyleri olan kırmızı bir cüppe giymekte aynı görüntüde bir de kukuleta takmaktadır. Evinin yeri ülkelerin geleneklerine göre değişiklik göstermektedir. Kuzey Kutbu, Finlandiya'daki Korvatunturi, İsveç'teki Dalecarlia veya Grönland bunlardan bazılarıdır. Bazı ülkelerde Noel Baba grottoları kurulur ve çocuklar Noel Baba kılığındaki oyuncuların dizlerine oturarak hediye olarak ne istediklerini söylerler.