2 Temmuz 1993 Sivas'ta ne oldu, Madımak Katliamı’nı kim yaptı? Sivas Madımak Oteli neden yakıldı, yangınında ölenlerin isimleri?

2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas'ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli'nin yakılması sonucu çoğunluğu Alevi 33 yazar, ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının yanarak ya da dumandan boğularak hayatlarını kaybetmesi ile sonuçlanan Sivas Katliamı’nın üzerinden 28 yıl geçti. Peki, 2 Temmuz 1993 Sivas'ta ne oldu? Sivas madımak oteli katliamı neden yapıldı?

2 TEMMUZ SİVAS KATLİAMI NEDEN YAPILDI?

Pir Sultan Abdal Kültür Derneği tarafından organize edilmiş olan Pir Sultan Abdal Şenlikleri kapsamında, pek çok sanatçı ve fikir insanı dönemin Sivas valisi Ahmet Karabilgin'in özel davetlisi olarak bu kente geldi.

Cuma namazının ardından etkinliklerin yapıldığı kültür merkezinin önünde Aziz Nesin'in açıklamalarını gerekçe göstererek karşıt bir yürüyüş başladı. Saldırgan grubun bir kısmı yeni dikilen "Halk Ozanları" heykelini yıkıp, yerde sürüklerken; bir kısmı da valilik önünde Ahmet Karabilgin'i protesto etti.

Valinin katliam sonrası İçişleri Bakanlığı'na gönderdiği rapora göre, saldırganların sayısı her saat artıyordu. Yine aynı rapora göre, saat 18:00'de Madımak Oteli'nin önünde müdahale edilmemiş 15 bin kişi vardı.

Grup önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Madımak Oteli tutuşturulan perdeler ve alt katta bulunan eşyalarla birlikte yakıldı. Otele sığınmış olan kişilerden, aralarında Asım Bezirci, Nesimi Çimen, Muhlis Akarsu, Metin Altıok ve Hasret Gültekin'in de bulunduğu 35 kişi yanarak veya dumandan boğularak yaşamını yitirdi. Aralarında Aziz Nesin'in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla, ağır yaralarla kurtuldu. İtfaiye merdiveniyle kurtarılmaya çalışılan Aziz Nesin, merdivendeki görevli tarafından darp edilip, merdivenden itfaiye aracı etrafında toplanan karşıt görüşlü kalabalığa doğru itildi. Başından yaralanan Aziz Nesin'i linç girişiminden araya giren polisler kurtardı. Yaralılar, polis arabalarıyla Tıp Fakültesi Hastanesi'ne götürüldü.

Olaylar sonucunda 33 konuk, 2 otel görevlisi ve 2 saldırgan yaşamını yitirdi. Akşam saatlerinde valilikçe ilan edilen ”2 günlük sokağa çıkma yasağı” ile birlikte, güvenlik güçleri şehirde tam bir hakimiyet sağlayabildi.

35 CAN SİVAS'TA YAKILARAK ÖLDÜRÜLDÜ

Güvenlik görevlileri dahil hayatını kaybeden 35 kişinin en yaşlısı 66 yaşındaki Asım Bezirci, en genci ise folklor gösterisi için Sivas'a giden 12 yaşındaki Koray Kaya'ydı. Hollanda vatandaşı Carina Cuanna Thedora Thuys katliamın yabancı kurbanı oldu.

Aralarında Aziz Nesin'in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla kurtuldu.

Kente davet edilen takviye kuvvetler ya zamanında gelmedi veya gelenler de yetersizdi. Olaylarda iki gösterici de öldü. Akşam saatlerinde ilan edilen ”2 günlük sokağa çıkma yasağı” ile birlikte, güvenlik güçleri şehirde tam bir hakimiyet sağlayabildi.

KATLİAM ZAMAN AŞIMINA UĞRADI

Olaylara karışan 33 kişi hakkında idam kararı verildi. 4 sanık ise hapis cezası aldı. İstiklal Mahkemeleri sonrasında ilk kez tek bir davada bu kadar çok idam cezasın hükmedilmişti. Ancak idam kararı iki kez Yargıtay'dan döndü ve idamlar müebbet hapis cezasına çevrildi. Sanıkların bir bölümü eve dönüş yasasından yararlanarak serbest bırakıldı. Ancak “yanlışlık yapıldı” denildi. Serbest bırakılan sanıklar hakkında yeniden tutuklama kararı çıkartıldı.

Süren davalar, temyizler, müdahil avukatların talepleri yıllarca devam etti. Sivas katliamı davası 20 yılın ardından 13 Mart 2012'de mahkemenin davayı zaman aşımı nedeniyle düşürmesiyle kapandı. Aralarında katliamda yakınlarını kaybedenlerin aileleri başta olmak üzere, sivil toplum kuruluşları ve partiler "İnsanlık suçlarında zaman aşımının kaldırılmasını" talep etti ancak talepleri bir karşılık bulmadı.

Katliamın üzerinden yıllar geçti. Ama yakılan ateş bir an olsun sönmedi. Acı her an katmerlenerek arttı, yaşamını yitirenler unutulmadı.

MADIMAK KATLİAMINDA ÖLENLERİN LİSTESİ

Muhlis Akarsu - 45 yaşında, sanatçı

Muhibe Akarsu - 45 yaşında, Muhlis Akarsu'nun eşi

Gülender Akça - 25 yaşında

Metin Altıok - 53 yaşında, şair, yazar, felsefeci

Mehmet Atay - 25 yaşında, gazeteci, fotoğraf sanatçısı

Sehergül Ateş - 30 yaşında

Behçet Sefa Aysan - 44 yaşında, şair

Erdal Ayrancı - 35 yaşında

Asım Bezirci - 66 yaşında, araştırmacı, yazar

Belkıs Çakır - 18 yaşında

Serpil Canik - 19 yaşında

Muammer Çiçek - 26 yaşında, aktör

Nesimi Çimen - 62 yaşında, şair, sanatçı

Carina Cuanna Thuijs - 23 yaşında, Hollandalı akademisyen

Serkan Doğan - 19 yaşında

Hasret Gültekin - 22 yaşında şair, sanatçı

Murat Gündüz - 22 yaşında

Gülsüm Karababa - 22 yaşında

Uğur Kaynar - 37 yaşında, şair

Asaf Koçak - 35 yaşında, karikatürist

Koray Kaya - 12 yaşında

Menekşe Kaya - 15 yaşında

Handan Metin - 20 yaşında

Sait Metin - 23 yaşında

Huriye Özkan - 22 yaşında

Yeşim Özkan - 20 yaşında

Ahmet Özyurt - 21 yaşında

Nurcan Şahin - 18 yaşında

Özlem Şahin - 17 yaşında

Asuman Sivri - 16 yaşında

Yasemin Sivri - 19 yaşında

Edibe Sulari - 40 yaşında, sanatçı

İnci Türk - 22 yaşında

Otel çalışanları

Ahmet Öztürk - 21 yaşında

Kenan Yılmaz - 21 yaşında