Zam kararı! Milyonlarca özel sektör çalışanının 2024 maaşı belli oluyor, oranlar açıklandı
Milyonlarca özel sektör çalışanı yapılacak zam oranlarını merak ediyor. Asgari ücret zammı beklenmeyen sektörler zam oranlarını açıklamaya başladı. Özellikle bazı sektörleri büyük zam bekliyor. Kimler yüzde 71 zam alacak? Uluslararası işgücü danışmanlık şirketi Mercer, ‘2023 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’nın sonuçlarını paylaştı. Toplam bin 744 firmanın katıldığı araştırmaya göre; 2024 yılı için firmalar ücret artışını ortalama yüzde 50 olarak öngörüyor. İşte sekter sektör 2024 zamları...
Milyonlarca asgari ücretli, memur ve emekli yeni yıl zamlarına kilitlenmiş durumda. Merkez Bankası'nın yüzde 65 olarak açıkladığı yılsonu enflasyon tahminine göre SSK, Bağ-Kur emeklilerinin aylığı ocak ayında refah payı hariç yüzde 37.76, memurların da yüzde 49.96 artacak. En düşük memur maaşı 33 bin liraya yaklaşırken, en düşük memur emekli aylığı da yaklaşık 15 bin lira olacak.
Asgari ücrette ise bu yıl bir kez zam yapılacağı açıklandı. Geçtiğimiz senelerde olduğu gibi ek zam yapılmayacağı için zam oranın yüksek olması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Asgari ücrette mesele tarafları mağdur etmeden bir neticeye varabilmek” ifadelerini kullandı.
Erdoğan, “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, şu anda çalışmalarını yapıyor” dedi ve ekledi: “Ondan sonra en uygun asgari ücret ne ise bunun kararını vereceğiz. Bütün mesele tarafları mağdur etmeden neticeye varabilmek. Asgari ücret zaten biliyorsunuz yıl içinde bir kezdir. Bir kez verilecek zamla bu iş biter. Bunun da sorumlusu birinci derecede Çalışma Bakanımız Vedat Işıkhan’dır. Biz vatandaşımızı bugüne kadar ezdirmedik ve ezdirmeyiz”
Peki özel sektörde asgari ücretten yüksek maaş alanlar ne kadar zam alacak? Zam oranları sektörlere göre farklılık gösteriyor. Özel sektörde zam oranları asgari ücret zammına paralel olarak ilerliyor. Ancak bazı şirketler asgari ücret artışını beklemeden zam oranlarını açıklıyor. Özel sektörde zam oranları açıklanmaya başladı. Genel olarak yüzde 50'lik bir artıştan söz edilebilir.
Hürriyet'te yer alan habere göre firmaların yüzde 59’u yılda bir kez, yüzde 33’ü iki kez ve yüzde 8’i üç veya üzerinde zam yapmayı hedefliyor. Türkiye’den farklı sektörlerden firmaların katılımıyla gerçekleşen araştırmanın sonuçlarında 2023’te en fazla ücret artışı görülen sektörler şöyle sıralandı: Yüzde 115 ile lojistik, yüzde 114 ile perakende ve yüzde 108 ile enerji.
İSTANBUL İLE FARK KAPANIYOR
Araştırmanın sonuçlarına göre, İstanbul en çok ücret alan bölge konumunda. Buna karşılık İzmir ve Ankara kentleri ile İstanbul arasındaki ücret farkı her geçen yıl kapanıyor. Yeni mezun ve genel müdür arasındaki ücret farkı da birbirine yaklaşmaya devam ediyor. Geçtiğimiz sene 14 kat olan farkın bu sene 13 kata düştüğü gözlemlendi.
TEK ZAM AĞIRLIKTA
Mercer Türkiye ve Doğu Akdeniz Kariyer Bölge Lideri Şadiye Azışık Kılcıgil, “Türkiye’de özellikle pandemi sonrasında yaşanan ekonomik dalgalanmalarla birlikte geçtiğimiz yıl ve bu yıl daha fazla gördüğümüz yüksek enflasyon, çalışan tarafında ücret artış beklentilerini de yükseltti. Önceki senelerde enflasyonla paralel ilerleyen ücret artışlarının 2021’den bu yana asgari ücret artış oranlarıyla paralel ilerlediğini görüyoruz” dedi.
Firmaların 2022’de yüzde 63’ünün, 2023’te ise yüzde 67’sinin yılda iki kere ücret zammı yaptığına dikkat çeken Kılcıgil, “Yıl içinde üç veya daha çok kez zam yapan firmaların oranı 2022’de yüzde 34, 2023’te ise yüzde 26 idi.
2024’teyse firmaların yüzde 59’unun yıl içerisinde bir kez, yüzde 33’ünün iki kez ve yüzde 8’inin ise üç veya daha fazla sayıda zam yapmayı planladığını görüyoruz. Yüzde 79’u ocakta 2024 için zam düşünüyor. 2023’te yüzde 78 olan temmuz ayında zam yapma oranı ise bu yıl yüzde 32’ye geriledi” diye konuştu.
ÇALIŞANLAR TEK ZAM İSTEMİYOR
eleman.net, asgari ücret konusunda iki farklı anket gerçekleştirdi. Asgari ücret zam beklentisi ve gelecek yıla dair anketlere 120 sektörden binlerce kullanıcı katıldı. İşveren ve çalışanların 2024’te maaş artış beklentisi yüzde 30 ila 50 arası oldu.
Gelecek yıl asgari ücrete tek zam yapılması konusunda çalışanların yüzde 41’i olumsuz görüş bildirirken, işverenlerin yüzde 37’si enflasyonun düşüş eğiliminde olup olmadığının takip edilmesi gerektiğini belirtti.
2024 yılında ne kadar ücret artışı beklendiği yönündeki soruya çalışanların yüzde 32’si yüzde 10 ila yüzde 30 arası, yüzde 48’i yüzde 30 ila 50 arası, yüzde 16’sı yüzde 50 ila 70 arası yanıtını verirken yüzde 5’lik kısım ise yüzde 70 ve üzeri zam beklediğini belirtti.
Ankete katılan işveren firmaların öngördükleri maaş artış oranı da çalışan beklentileriyle örtüştü. Katılımcı firmaların yüzde 19’u yüzde 10 ila 30 arası, yüzde 60’ı yüzde 30 ila 50 arası, yüzde 19’u yüzde 50 ila 70 arası, yüzde 1’i de 70 ve üzeri zam öngördüklerini belirtti.
