Sıfır otomobilde 'ağustos' değişikliği! Fiyatlar artabilir, elinizi çabuk tutun
Otomotiv sektörünün gelişmiş güvenlik sistemlerine uyumuna yönelik hazırlanan Genel Emniyet Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Genel Güvenlik Yönetmeliği kapsamına girmeyen araçların son satış tarihi 7 Temmuz 2024'ten 31 Ağustos 2024 tarihine ertelendi. Otomobil piyasasını yakından ilgilendiren iki önemli değişiklik için geri sayım başladı. Buna göre bazı güvenlik özellikleri bulunmayan sıfır araçların satışı yasaklanacak ve ayrıca Çinli araçlara ilave gümrük vergisi uygulanacak. Peki 31 Ağustos sonrası piyasayı ne bekliyor? Kampanyalar sonlanacak mı, araç fiyatları yükselecek mi? İşte detaylar...
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uluslararası otomotiv mevzuatı dikkate alınarak yapılan mevzuat çalışmaları ile otomotiv sanayiinin uluslararası pazara entegrasyonu, piyasaya arz edilecek araçların yüksek güvenlik seviyesinde olması ve bu sayede karayollarındaki can ve mal güvenliğinin artırılması hedefleniyor.
Bu çerçevede kazaları azaltmayı amaçlayan güncel teknolojiyle uyumlu gelişmiş güvenlik sistemleri, kısa adı Genel Emniyet Yönetmeliği (General Safety Regulation) olan düzenleme ile araçlarda zorunlu hale geliyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yayımlanan tip onay mevzuatı içerisinde yer alan zorunlu uygulamalar ve bu uygulamaların hayata geçirileceği tarihler ülkemizde üretim yapan firmalar nezdinde bağlayıcı iken, otomotiv sektörünün talepleri de dikkate alınarak Yönetmelik'te yapılan değişiklikle uygulamaya geçiş tarihi 31 Ağustos 2024 olarak belirlendi.
İthal edilecek araçlar için Gümrük Birliği çerçevesinde zorunlu uygulama ve seri sonu başlangıç tarihi ise 7 Temmuz 2024 olarak tatbik edilmeye devam edecek.
31 Ağustos'ta yürürlüğe girecek olan yeni yönetmeliğe göre bazı güvenlik donanımlarına sahip olmayan sıfır araçların satışı yapılamayacak. Bu kapsamda bayiler ellerindeki stokları eritmek amacıyla kampanyalarını hızlandırdı. Şu anda pek çok marka ve modelde uygun koşullu kampanyalar devam ediyor.
Öte yandan Çinli araçlara geçtiğimiz günlerde ilave gümrük vergisi getirileceği duyuruldu. Peki 31 Ağustos'ta hayata geçecek olan GSR2 standartları ve 8 Temmuz’da yürürlüğe girecek olan Çinli araçlara ilave gümrük vergisi piyasayı nasıl etkileyecek? Sıfır araç fiyatları için yükseliş söz konusu olur mu? Kampanyalar devam edecek mi?
‘FİYATLARI BASKILAYAN ÖNEMLİ BİR UNSURDU’
Konuyla ilgili merak edilenleri İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, milliyet.com.tr’ye açıkladı. Ertemel konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “Çin menşeli otomobillere uygulanacak ilave gümrük vergisi ve Genel Güvenlik Yönetmeliği piyasa seyrini yeniden belirleyecek iki önemli uygulama olarak hayata geçecek. Faiz, mevduat oranları, krediye erişimde yaşanan zorluklar gibi hususların yanı sıra, Çin menşeli otomobil fiyatları da genel fiyatları baskılayan önemli unsurlardan bir tanesiydi.
Bu noktada özellikle Avrupalı markalar rekabeti korumak adına fiyat ve finansman kampanyaları düzenliyordu. Çin menşeli otomobillerde yaşanacak fiyat artışları Avrupalı markaların üzerindeki düşük fiyat baskısını bir miktar rahatlatacaktır.
‘FİYATLARDA ARTIŞ GÖREBİLİRİZ’
Öte yandan GSR’nin yaratacağı ek maliyetler de göz önünde bulundurulduğunda, önümüzdeki süreçte sıfır otomobil fiyatlarında artış görebiliriz. Ancak Çin menşeli markaların halihazırda bulundurduğu stoklar ve ülkemize girecek araçlarla beraber mevcut fiyatları yıl sonuna kadar koruma ihtimali söz konusu.
DÜZENLEMELER FİYATLARA NE ZAMAN YANSIR?
Bu ihtimal gerçekleştiği takdirde ek gümrük vergisi ve GSR maliyetlerinin fiyatlara yansıması 2025 yılı ilk çeyreğinde hissedilecektir. Bu aşamada esas önemli hususlardan bir tanesi markaların fiyatlama stratejileri. Özellikle Avrupa markalarının yükselecek olan Çin menşeli araç fiyatları ile rahatlayacak fiyat baskısı ve GSR’nin yaratacağı yükselen maliyet koşulları ile beraber, koşullara paralel olmayan daha yüksek fiyatlamalara geçebileceğine dair kamuoyunda konuşulan genel bir öngörü söz konusu.
Bu noktada tüketici lehine fiyat politikaları belirlemek büyüyen otomotiv piyasasının seyri ve kullanıcıların otomobile erişimi açısından oldukça önemli olacaktır.
‘KULLANICILAR TEKRAR İKİNCİ ELE YÖNELECEK’
Kararların ikinci el piyasasına yansımalarını değerlendirmek gerekirse, markaların yeni fiyat politikaları ikinci el piyasasını belirleyecek en önemli faktör. Yine kredi ve faizler kaynaklı ikinci el otomobilde bir süredir devam eden genel durağanlık söz konusu.
Bu durağanlığın önemli bir diğer sebebi ise var olan talebin büyük oranda sıfır otomobilde olması. Sıfır otomobil fiyatları genel olarak yükseldiği takdirde açılacak fiyat makası yılın son çeyreği itibarıyla kullanıcıyı tekrar ikinci el otomobile yönlendirecektir.
Bu noktada var olan ikinci el otomobil fiyatlarını korumak ikinci el pazarı için oldukça önemli. Ancak tüm bu koşullara rağmen sıfır otomobil fiyatları belirli oranda tutulduğu taktirde ikinci el piyasasındaki durağanlık etkisini yıl sonuna kadar sürdürecektir.
KAMPANYALAR BİTECEK Mİ?
Çin menşeli markaların fiyat stratejileri ve oluşturduğu rekabet, diğer markaların da fiyatlarını belirleyen önemli unsurlardan bir tanesi. Çin menşeli markalarda beklenen %30 oranında fiyat artışı, Avrupalı markaların üzerindeki rekabet kaynaklı fiyat baskısını rahatlatacaktır.
Genel olarak markaların liste fiyatlarını düşürmediği, bu liste fiyatları üzerinden kampanyalarla fiyatları desteklediği göz önünde bulundurulursa, rahatlayan fiyat baskısı sonucu kampanyalar sonlandırılabilir veya oranı düşürülebilir.
Öte yandan yüksek mevduat oranları ve kredi faizleri gibi sebeplerle tüketici yöneliminin otomobilde olmadığını görüyoruz. Bu sebeple yaşanan daralmaya istinaden tüm markalar düşük fiyatları ve satış ivmesini korumak adına kampanyaları yıl sonuna kadar sürdürebilir. Kampanyaların seyri konusunda daha sağlıklı yorum yapabilmek için markaların Temmuz ve Ağustos ayı satış adetleri ve buna bağlı belirleyecekleri yeni fiyat politikalarını gözlemlemek doğru olacaktır.
‘MARKALAR FİYATLARI BELLİ ORANDA TUTABİLİR’
Şu an fiyatlar konusunda sabit kalacağı ya da yükseliş trendine gireceği hakkında her iki görüşte öngörü olarak belirtiliyor. Her iki seçenekte doğru öngörüler. Domino etkisiyle fiyatları belirleyecek pek çok farklı faktör söz konusu. Ek gümrük vergisi veya GSR’nin yanı sıra markaların yeni fiyat politikaları ile mevduat ve kredi oranları da oldukça önemli.
Gelecek dönemde faiz oranlarında alınacak kararlar bugün öngörülmeyen bambaşka koşulları getireceği gibi döviz kuru ya da talepte yaşanacak değişimlerde farklı öngörüler konuşulacaktır.
Daha sağlıklı yorum yapabilmek için yaz sonuna kadar piyasanın gözlemlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ancak mevcut koşullarda bir değişiklik olmadığı takdirde, markaların yakalanan satış ivmesini korumak adına fiyatları belirli oranlarda tutacağı ve yeni uygulamaların 2025 yılı fiyatlamalarına etki edeceği kanaatindeyiz.
SEKTÖRDEN FİYATLARI KORUYUN ÇAĞRISI!
Sıfır fiyatlarında artış yaşandığı takdirde mevcut ikinci el fiyatları oldukça avantajlı konumda olacağından, talep önemli ölçüde ikinci el otomobile kayacaktır. Yükselen talebe istinaden ikinci elde fiyat artışları görülebilir. Ancak bu noktada yükselen talebi korumak ikinci el piyasası için oldukça önemli. Zira bu durum yaşandığı takdirde yakalanan ivmeyi kaybetmemek adına mevcut fiyatları korumak, yakalanan ivmenin dönemsel değil kalıcı olmasını sağlayacaktır. Öncelikle otomobil satıcısı meslektaşlarımızın ve otomobil sahiplerinin ticaretleri esnasında mümkün olduğunca var olan fiyatları korumaya gayret göstermelerini tavsiye ediyoruz.
KAMPANYA ETKİSİYLE HAZİRANDA SIFIR OTO SATIŞLARI REKOR KIRAR MI?
GSR’ye uymayan otomobil stoklarının eritilmesi ve düşen satış ivmesinin tekrar yükselmesi adına markalar son iki aydır önemli indirimler uyguladı.
Bu sayede Nisan ayında düşen ve tüm yıl etkisi beklenen satış adetleri, Mayıs ayında yükselişle kayda geçti. 800 ila 850 bin olan yıllık beklentimiz yakalanan bu ivme ile 1 milyon adede revize olmuş durumda. Haziran ayında da benzer bir yükseliş bekliyoruz. Fiyatlar korunduğu takdirde yakalanan ivme yıl sonuna kadar devam edecektir.”