Kuvaterner fay nedir, kuvaterner fayı diri fay mı? Kuvaterner fayı deprem üretir mi?
Türkiye’de yaşanan depremlerin ardından diri faylar ve fay türleri için yapılan aramalar arttı. Aktif/diri faylar tarihsel dönemde deprem oluşan fayları anlatırken kuvaterner fayı merak konusu oldu. Peki, Kuvaterner fay nedir, kuvaterner fayı diri fay mı, aktif fay mı?
Yaşanan depremler sonrası fay türleri sorgulanmaya başlandı. Evinin altından ya da yakınlarından fay hattı geçip geçmediğini sorgulayanlar Kuvaterner fay hakkında araştırma yapıyor. Peki, Kuvaterner fay nedir, deprem üretir mi? Kuvaterner fayı depreme neden olur mu? Kuvaterner fayı aktif fay mı?
KUVATERNER FAY NEDİR, DEPREM ÜRETİR Mİ?
Kuvaterner, jeolojide yaklaşık son 2,588 ± 0,005 milyon yıllık dönemi kapsayan, Uluslararası Stratigrafi Komisyonunun kabul ettiği jeolojik zaman cetveline göre tanımlanmış, Senozoik Zaman'ın sonuncu bölümüdür. Neojen'in sonundan günümüze kadar devam eder.
Diri fay veya aktif fay, tarihsel dönemde deprem oluşturmuş olan tüm faylara verilen isimdir. Fayların dirilikleri sadece yazılı tarihsel kataloglardan değil aynı zamanda tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir. Genç Kuvaterner çökellerini (2 milyon yıldan daha yaşlı olmayan) kesen faylar, ötelenmiş genç akarsu yatakları, ötelenmiş akarsu - denizel sekiler, basınç sırtı ya da çöküntü gölcükleri, uzamış sırtlar gibi genç morfolojik şekiller oluşturmuş faylar, diri faylardır. Kuvaterner (son 2.600.00 yıl) yüzey kırılmasıyla sonuçlanan büyüklükte deprem üretmiş ancak, Holosen aktivitesi ve depremselliği kuşkulu fay olarak biliniyor.
Fayların dirilikleri, sadece yazılı tarihsel kataloglardan değil, aynı zamanda tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir. Özellikle, genç Kuvaterner çökellerini (2 milyon yıldan daha yaşlı olmayan) kesen faylar, ötelenmiş genç akarsu yatakları, ötelenmiş akarsu-denizel sekiler, basınç sırtı veya çöküntü gölcükleri, uzamış sırtlar gibi genç morfolojik şekiller oluşturmuş faylar, diri faylar olarak kabul edilir.
Bu tür faylar, genellikle sismik risk taşıyan bölgelerde bulunurlar ve bu bölgelerde yaşayan insanlar için potansiyel bir tehlike oluştururlar. Fayların hareketleri, depremlere neden olabilir ve bu da çevredeki yapıları etkileyebilir. Bu nedenle, fayların izlenmesi ve deprem riski taşıyan bölgelerdeki yapıların güçlendirilmesi, deprem riskini azaltmak için alınan önlemler arasındadır.
Tarihi yapıların faylanma işaretleri de fayların diriliği hakkında bilgi sağlayabilir. Bu işaretler, fay hareketlerinin yarattığı izler, çatlaklar veya diğer yapısal bozukluklardan oluşabilir. Bu işaretler, fay hareketlerinin ne zaman gerçekleştiği ve ne kadar sıklıkla gerçekleştiği hakkında bilgi sağlayabilir.
Sonuç olarak, diri faylar doğal afetlere neden olabilen önemli jeolojik yapılar arasındadır. Bu nedenle, fayların takibi ve deprem riski taşıyan bölgelerdeki yapıların güçlendirilmesi gibi önlemler, afetlerin etkisini en aza indirmek için alınan önlemler arasındadır.
Deprem yüzey kırığı: 1900-Günümüz zaman aralığında yüzey kırılmasıyla sonuçlanan büyüklükte deprem üretmiş fay.
Holosen fayı: Holosen (son 11.000 yıl) yüzey kırılmasıyla sonuçlanan büyüklükte deprem üretmiş fay.
Kuvaterner fayı: Kuvaterner (son 2.600.00 yıl) yüzey kırılmasıyla sonuçlanan büyüklükte deprem üretmiş ancak, Holosen aktivitesi ve depremselliği kuşkulu fay.
Olası Kuvaterner fayı veya çizgisellik: Kuvaterner aktivitesi kuşkulu fay veya güncel topoğrafyada belirgin çizgisellik.