Konutta hesaplar değişti! Son 5 yılın en yüksek seviyesine çıktı
Konut üretiminde toparlanma sinyalleri geldi. Yılın ikinci çeyreğinde ruhsat verilen daire sayısı yüzde 31.3’lük artışla 188 bin 740 oldu. Böylece son beş yılın en yüksek ikinci çeyrek rakamına ulaşıldı. Ancak yeni konut inşası için alınan ruhsat sayıları hâlâ ihtiyacın gerisinde.
Pandemi, savaş sonrası hızla artan maliyetler ve öngörülemeyen piyasa koşulları inşaat sektörünü derinden etkiledi. Yatırım iştahındaki düşüşle konut üretimi ihtiyacın gerisinde kaldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2023’ün ikinci çeyreğine ilişkin açıkladığı yapı izin istatistikleri, toparlanmanın sinyalini verdi.
Hürriyet'te yer alan habere göre; İkinci çeyrekte yıllık bazda belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 5.7, daire sayısı yüzde 31.3 ve yüzölçümü yüzde 25.6 arttı. Yılın ikinci çeyreğinde 30 bin 712 binada 188 bin 740 daire için ruhsat düzenlendi. Daire sayısı bazında son beş yılın en yüksek ikinci çeyrek verisine ulaşılması da dikkat çekti.
İkinci çeyrek verileriyle birlikte yılın ilk yarısına ilişkin tablo da netleşti. Ocak-haziran döneminde ruhsat verilen daire sayısı 319 bin 500 oldu. Ancak yıllık konut ihtiyacı 750-800 bin olduğu için henüz rakamlar beklenilen seviyeye gelmedi.
2023 yılı ikinci çeyreğinde yapı ruhsatı verilen yapıların toplam yüzölçümü 38.6 milyon metrekare olurken, bunun 20 milyon metrekaresi konut, 10.1 milyon metrekaresi konut dışı ve 8.4 milyon metrekaresi ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti. Kullanım amacına göre bakıldığında da en yüksek yüzölçüm payına 25.6 milyon metrekare ile iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu.
Bunu 3.9 milyon metrekare ile sanayi binaları ve depolar izledi. Sanayi ve depo inşası için verilen ruhsatların yüzölçümü 2010 yılının 4’üncü çeyreğinden bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Pandemi sonrası sayısı hızla artan müstakil konutlar için verilen ruhsatlar ise geçen yılın aynı dönemine yakın seviyede gerçekleşti. Yılın ikinci çeyreğinde 2.7 milyon metrekare ve 12 bin 151 müstakil konut için ruhsat verildi.
4 RUHSATTAN 1’İ İSTANBUL İÇİN
İkinci çeyrekte en çok Konut ruhsatı 46 bin 870 adetle İstanbul için verildi. Yani her dört ruhsattan biri İstanbul için düzenlenmiş oldu. İstanbul’u 13 bin 472 adet ile Antalya, 13 bin 4 adet ile Ankara izledi. Ayrıca depremin izleri ruhsatlara da yansıdı.
Kahramanmaraş’ta Ruhsat verilen daire sayısı için ‘bilgi yok’ denilirken, Adıyaman’da sayı 22’de, Hatay’da 28’de kaldı. Malatya’da 582, Gaziantep’te ise 696 konut için ruhsat verildi.
Öte yandan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) haziran ayı konut fiyat endeksine göre; ülke genelinde konut fiyatlarında aylık artış yüzde 4.8, yıllık artış yüzde 95.9 oldu.
Reel artış ise yüzde 38 olarak açıklandı. Yıllık artış 16 ay sonra yüzde 100’ün altına düştü. Böylece Şubat 2022’den bu yana ilk kez konut fiyatında çift haneli artış görülmüş oldu. TCMB verilerine göre yüzde 189.1 artışla Eylül 2022 tarihinde zirve yaşanmıştı.
Artış hızı yavaşlasa da gelinen noktada fiyatlar dar ve orta gelirli için ev sahibi olmayı zorlaştırıyor. Ülke genelinde ortalama metrekare fiyatı 24 bin 598 liraya çıktı. Bu da 100 metrekare bir evde ortalama fiyatın 2.5 milyon liraya yaklaştığını gösteriyor.
Üç büyük il incelendiğinde en düşük artışın İstanbul’da olması dikkat çekiyor. İstanbul’da yıllık fiyat artışı yüzde 85.1 oldu. Ortalama metrekare fiyatı ise 37 bin 220 liraya çıktı. Yani 100 metrekare bir ev için ödenecek ortalama fiyat 3.7 milyon lirayı geçti. İzmir’de yıllık fiyat artışı yüzde 100 olarak açıklanırken, ortalama metrekare satış fiyatı 28 bin 705 liraya yükseldi.