Fahiş kira artışı öğrencileri de vurdu! İşte metrekareye göre il il kira rakamları
Fahiş kira artışları milyonlarca kişinin ortak sorunu. Birçok ilde kiracılar zam baskısı ile uğraşırken, kiralık ev arayanlar bütçesine göre seçenek bulmakta zorlanıyor. Türkiye’de en çok öğrencinin bulunduğu 10 ildeki kiralık konut fiyatları araştırıldı. 10 il arasında en yüksek ortalama kira değeri 17 bin 742 TL ile 13 devlet üniversitesi bulunan İstanbul’da. İstanbul’u 16 bin 303 TL ile Antalya, 14 bin 820 TL ile İzmir izledi. Erzurum, Sakarya ve Eskişehir’de ise 10 bin TL’nin altında ortalama kira bedeliyle ev bulunabiliyor. Peki bugünlerde yeni bir ev kiralayacaklar ne kadar hane gelirine sahip olmalı? İstanbul’da merkezi ilçelerde 2+1 ev kiralamak için hane gelirinin en az 30-60 bin lira bandında olması gerek.

Son yıllarda birçok ilde vatandaşın ortak sorunu fahiş kira artışları. Hem kiracılar hem de yeni Kiralık Ev arayanlar zorlu bir dönemden geçiyor. Öyle ki istenen kira bedelleri çoğu zaman maaşların dahi üzerine çıkıyor.

Üniversite sonuçlarının açıklanmasıyla birlikte ev arayışı başladı. Peki öğrenciler ve aileleri kira için nasıl bir bütçe ayıracak? Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa bu soruya yanıt vermek için Türkiye’de en çok öğrencinin bulunduğu 10 ildeki ortalama kira bedellerini inceledi. Sonuçlar şöyle:

-Öğrenci nüfusunun en yoğun olduğu illerden biri olan Eskişehir’de, ortalama konut kira değeri 9 bin 113 TL oldu. Eskişehir Teknik Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi’ni barındıran Tepebaşı ilçesinde ortalama kira değeri 6 bin 285 TL olarak belirlendi.

-Öğrencilerin en çok tercih ettiği 10 il arasında Eskişehir’in ardında yer alan İstanbul’da 13 adet devlet üniversitesi bulunuyor. Mega kentte ortalama kira bedeli Ağustos 2023 itibarıyla 17 bin 742 TL oldu.

Galatasaray Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi gibi üniversitelerin kampüslerinin yer aldığı Beşiktaş ilçesinde ise ortalama kira değeri 34 bin 169 TL’ye ulaştı.

-Yabancıların ilgisiyle kiraların hızla arttığı Antalya’da öğrenciler zorlanacak. Ağustos 2023 itibarıyla 2 devlet üniversitesi bulunan Antalya’da ortalama konut kira değeri 16 bin 303 TL oldu. Akdeniz Üniversitesi kampüsünün yer aldığı Konyaaltı ilçesinde ortalama kira değeri 17 bin 682 TL olarak Antalya ortalamasının üzerinde yer aldı.

EN DÜŞÜK RAKAM ERZURUM’DA
-Yoğun Öğrenci nüfusunun bulunduğu bir başka il olan Erzurum’da ortalama konut kira değeri 7 bin 427 TL oldu. Atatürk Üniversitesi ve Erzurum Teknik Üniversitesi kampüslerinin yer aldığı Yakutiye ilçesinde ise ortalama konut kira değeri 6 bin 93 TL.

-İzmir’de ortalama konut kira değeri 14 bin 820 TL oldu. Ege Üniversitesi kampüsünün yer aldığı Bornova ilçesinde ortalama kira değeri 12 bin 548 TL ve Dokuz Eylül Üniversitesi kampüsünün yer aldığı Buca ilçesinde ortalama kira değeri 8 bin 872 TL oldu.

-Deprem sonrası yoğun göç alan Ankara’da kiralık arzı önemli ölçüde azaldı. Ağustos 2023 itibarıyla Ankara’da ortalama konut kira değeri 13 bin 484 TL oldu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi kampüslerinin yer aldığı Çankaya ilçesinde ortalama kira değeri 16 bin 16 TL ile Ankara ortalamasının üzerinde kaldı.

-Öğrencilerin tercih ettiği Konya’da ortalama kira 11 bin 725 lira, Kocaeli’nde 11 bin 942 lira, Bursa’da 11 bin 513 lira, Sakarya’da ise 8 bin 997 lira olarak hesaplandı.

TSKB Gayrimenkul Değerleme tarafından yapılan araştırma da çarpıcı tabloyu gözler önüne seriyor. Hürriyet'ten Gülistan Alagöz'ün haberine göre; üç büyük ilde en ucuz 2+1 evi kiralamak için hane gelirinin en az 20-25 bin lira bandından olması gerekiyor. Şehirlerin merkezi bölgelerinde ise gelir beklentisi 50-60 bin liraya kadar çıkıyor.

DEPREM ETKİSİ
Araştırmada ilan sitelerindeki, 0-5 yaş aralığındaki binalarda normal katta konumlu en az 90 metrekare brüt alanlı, 2+1 tipi konutların ‘en düşük kira fiyatları’ esas alındı. Hane halkı gelirinin yüzde 30’unun kiraya ayrılabilir olduğu kabulüyle ilçe ilçe aylık hane gelir beklentisi ortaya konuldu.

“Fiyatlardaki artış, konut satın almak için sınırlı finansal araçlar, arzdaki daralma ve depremle gelen göç dalgası kiralarda artış için önemli itici güçler oldu” diyen TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Sertan Ünal, hane halkı giderlerinde kiranın payının önemli ölçüde arttığını söyledi.

İSTANBUL’DA GELİR 20-67 BİN TL OLMALI
İstanbul’da en düşük kira bedellerinin Silivri, Arnavutköy, Esenyurt, Beylikdüzü gibi kent çeperlerinde yoğunlaştığını belirten Ünal, bu bölgelerde dahi en düşük aylık gelirin 20-25 bin lira olması gerektiğini kaydetti.

Ünal’ın verdiği bilgilere göre, sezonluk kiralamaların yoğun olduğu Adalar’dan sonra hane halkı aylık minimum gelir beklentisinin en yüksek olduğu ilçeler Beşiktaş, Kadıköy ve Bakırköy. En düşük kira fiyatları dahi dikkate alındığında en düşük aylık gelir beklentisi Beşiktaş’ta 67 bin lira, Kadıköy’de 63 bin lira, Bakırköy’de ise 56 bin lira olarak hesaplandı.

İZMİR’DE 60 BİN TL’YE ÇIKIYOREge bölgesine ilişkin bilgi veren Ünal, “İzmir ilinde öğrenci kesimine hitap eden Buca ve Konak ilçelerinde aylık minimum hane halkı geliri 20-25 bin TL bandında seyretmekte olup, lüks konut stoğunun fazla olduğu, Narlıdere, Gaziemir ve Güzelbahçe ilçelerinde ise minimum aylık hane halkı gelirinin 40-60 TL aralığında olduğu tespit edildi.

Aydın, Denizli ve Muğla illerinde ise minimum aylık hane halkı gelirinin 15-20 bin TL aralığında olduğu görüldü” şeklinde konuştu.

ANKARA’DA GÖÇ ETKİSİ GÖRÜLDÜ
Deprem felaketi sonrası yoğun göç alan Ankara’da kira artışı hız kesmiyor. 5 ilçede yapılan araştırma sonuçlarına göre başkentte hane halkı için aylık en düşük gelir beklentisi 20-52 bin TL aralığında.

Yaşanan deprem felaketi akabinde Ankara gibi birçok il yoğun göç aldı. Bu göç etkisiyle Kayseri ve Mersin’de en düşük kiraya göre hane geliri beklentisi 18 bin lirayı, Konya’da 23 bin lirayı aştı. Adana’da en düşük beklenti 27 bin liraya yaklaştı, Antalya’da da yabancıların da etkisiyle 30 bin liraya ulaştı.

Doğu ve güneydoğu illerinde de kira artışı nedeniyle hane geliri beklentisi İstanbul’da birçok ilçeyi yakaladı. Araştırma sonuçlarına göre en ucuz ev baz alındığında, Mardin’de en düşük hane geliri ihtiyacı 15 bin lira, Van’da yaklaşık 17 bin lira, Erzurum’da 20 bin lira, Diyarbakır’da 25 bin lira oldu.

YILLIK ARTIŞ YÜZDE 117
Artış hızı yavaşlasa da kiralar yükselmeye devam ediyor. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından, Sahibinden.com’un ilan verileriyle hazırlanan mayıs ayı raporuna göre nisanda ülke genelinde yıllık kira artışı yüzde 117 olurken ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 105.2 TL’ye yükseldi.

Yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 117.4, Ankara’da yüzde 192.2, İzmir’de ise yüzde 160.9 oldu. Ortalama ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 130.4 TL, Ankara’da 84.6 TL, İzmir’de ise 100 TL olarak açıklandı. Böylece İstanbul’da 100 metrekare evin ortalama kirası 13 bin 40 liraya, Ankara’da 8 bin 460 liraya, İzmir’de 10 bin liraya çıktı.

İLÇE İLÇE RAKAMLAR
İşte İzmir'de kiracı olmanın bedeli...

ANKARA’DA GELİR LİMİTLERİ
Tüm tablolarda 0-5 yaş arası binada en az 90 metrekare olan 2+1 dairelerin en düşük kira bedelleri dikkate alınmış ve hane gelirinin yüzde 30’u kira gideri olacak şekilde hesaplanmıştır.
