EYT'de kısmi emeklilik formülü! 3600 prim günü yetiyor
EYT ile ilgili son dakika gelişmeleri vatandaşlar tarafından yakından takip edilirken, düzenleme ile ilgili detaylar da gelmeye devam ediyor. Pek çok kişi EYT kapsamında olup olmadığunu merak ediyor. EYT düzenlemesi ile emklilik hakkı kazanılabilmesinde işe giriş tarihi büyük önem taşıyor. Bu tarih yaş şartı için belirleyici oluyor. 1999 sonrası işe girenlerin 3600 prim günü ile emekli olması mümkün.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar aralık ayını beklerken, primi yeterli olmayanlar için kısmi emeklilik formülü öne çıkıyor. SSK’da 10 yıl, Bağ-Kur’da ise 15 yıl yeterli oluyor. Milyonlarca sigortalı EYT yasasını beklerken 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmasına rağmen yeterli primi biriktiremeyenler için ise borçlanma imkanları öne çıkıyor.EYT için gerekli primi olmayanlar bunu doğum ve askerlik borçlanması, isteğe bağlı sigorta gibi yollarla tamamlayabilecek.Ancak bütün bunlara imkanı olmayanlar için ise kısmi emeklilik formülü bulunuyor.
SSK İÇİN 3600 GÜN
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak EYT kapsamına girenler için kısmi emeklilik şartları 3600 gün prim ve 15 yıl bekleme süresi olarak belirleniyor. Ayrıca yaş şartı da bulunuyor. Bu noktada şu şartlar gerekli:
9 Eylül 1999 tarihinden önce ilk defa sigortalı olarak çalışmanız gerekiyor.3600 gün ödenmiş prim gününe sahip olmanız isteniyor.
İlk sigortalı olduğunuz tarihten bu güne kadar 15 yılın geçmiş olması şartı var.
Kadınların 50, erkeklerin de 55 yaşını tamamlamış olmaları isteniyor.En erken emeklilik için kadınlar 08.09.1981 tarihinden önce işe girmiş ise, 3 bin 600 prim gününü tamamlayarak 50 yaşını doldurduktan sonra başka şarta bakılmaksızın emekli oluyor.
Erkekler ise 08.09.1976 tarihinden önce ilk defa sigortalı olmuşlarsa yine 3 bin 600 günü tamamladıktan sonra 55 yaşında başka şarta bakılmaksızın emekli oluyor.
FARKLI SİSTEMLER
Yukarıdaki iki formül zaten en kolay yol. Ama bu tarihlerden sonra işe girenler ve ilk defa sigortalı olacaklar için farklı sistemler uygulanıyor.Bu kez yaş ve kademe devreye giriyor. Yani sizin şartlarınıza göre kademeli olarak yaş artıyor.
lk defa işe girdiğiniz tarih ve 3 bin 600'ü tamamladığınız tarihe göre kadınlarda yaş 58'e, erkeklerde ise 60'a kadar yükselebiliyor. 15 yıl 3600 gün ve erkeklerde 55, kadınlarda 50 yaşın hangisi en son tamamlanıyorsa o tarihe göre de emekli olacağınız yaş belli oluyor.Tablo 24.05.2002 tarihinden başlıyor. 23.05.2002 tarihine kadar 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3.600 günü doldurmuş olanlar kadın ise 50 erkek ise 55 yaşında emekli olabilir.
Peki 9 Eylül 1999 ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar için durum nasıl oluyor? Yeni Asır gazetesinden Faruk Erdem bugünkü köşesinden paylaştı.
09.09.1999 tarihinden sonra 30 Nisan 2008 tarihinden önce ilk defa sigortalı olan kişiler için de 3600 gün benzeri bir emeklilik imkanı var. Normal şartlarda 7 bin gün prim doldurması gereken bu çalışanlar kısmi yani yaştan emekli olmak isterlerse onları ilgilendiren rakam bu kez 4 bin 500 oluyor.
Bu tarihler arasında ilk defa sigortalı olanlar 25 yıl sigortalılık süresini ve 4500 gün primi tamamladıktan sonra kadın ise 58, erkek ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
5400 GÜN YA DA 15 YIL ÖNEMLİ
İkinci önemli rakamımız ise 5400. Bu rakam aslında 15 yıla tekabül ediyor. 5400 gün ya da 15 yıl Bağ-Kur sigortalıları ve memurlar için önemli. Aynen SSK'lılarda olduğu gibi Bağ- Kur sigortalıları yani kendi işini yapanlar veya şirket ortakları ile memurlar da kısmi yaştan emeklilik hakkına sahipler. Peki Bağ-Kur'lular yaş haddinden nasıl emekli olur ona bakalım.Erkekler ve kadınlar için iki ayrı hesaplama yöntemi bulunuyor.
ERKEK BAĞ-KUR'LULAR:
Burada hesaplama yapılırken önemli bir tarih ortaya çıkıyor. O da 1 Ekim 1999. Bu tarihe göre yaş şartı da belirleniyor. Kısmi emeklilik için 01.10.1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan erkek sigortalılar, 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemiş olması ve 55 yaşını doldurması halinde emekliliğe hak kazanıyor. 1 Ekim 1999 tarihinde 55 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli olarak emeklilik yaşı değişiyor.
1 Ekim 1999-30 Nisan 2008 arasında Bağ-Kur sigortalısı olanlar ise emekli olabilmek için 62 yaşını doldurmak ve 15 yıl yani 5400 gün prim ödemek zorundalar.
KADIN BAĞ-KUR'LULAR:
Bağ-Kur'lu olup kısmi yaştan emekli olmak isteyen kadınlar için de erkeklerde olduğu gibi 1 Ekim 1999 tarihi milat olarak alınıyor.1 Ekim 1999'dan itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan kadın sigortalılar, 15 yıl (5400 gün) prim ödemek ve 50 yaşını doldurmak şartıyla emekliliğe hak kazanıyor.
1 Ekim 1999 tarihinde 50 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli emeklilik yaşı uygulanıyor. Bu yaşları da aşağıdaki tablomuzda göreceksiniz. 1 Ekim 1999-30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar ise kısmi emeklilik aylığı alabilmeleri için 60 yaşını doldurmaları ve 15 tam yıl prim ödemeleri gerekiyor.
