EYT ile ilgili son dakika açıklaması! Erken emeklilik ve yıllık izin detayı ortaya çıktı
EYT ile ilgili son dakika açıklaması geldi. SSK’lı kadın çalışanların 20, erkeklerin 25 çalışma yılını doldurmaları ve her iki kesimin de ilk sigortalı olduğu tarihe göre 5000 ila 5975 prim gününü tamamlamaları gerekiyor. Fakat SGK’nın 3600 prim gün ile de EYT’den emekli olunabileceğini açıkladı. İki kesmin buna dahil olduğu ortaya çıkarken EYT ile emekli olacaklar arasında yıllık izinle ilgili soru işaretleri oluştu. Peki emekli olup işe devam EYT’linin yıllık izin hakkı nasıl olacak? İşte detaylar...

Son dakika haberine göre; EYT ile ilgili gelişmeler yaşanmaya devam ediyor. İşyerinden tüm haklarını alarak işe devam edenlerle, haklarını almadan emekli olup işe devam edenlerin yıllık izinleri ile ilgili yeni bir açıklama geldi. SGK ise 3600 prim gün ile de EYT’den emekli olunabileceğini duyurdu. Hürriyet yazarı Noyan Doğan, EYT’de merak edilen sorulara cevap verdi:

EYT’li olarak emekli başvurumuzu yaptık, çıkış ve yeniden işbaşımız aynı işyerinde devam ediyor. Yaklaşık 22 yıldır aralıksız çalıştığımız aynı firmadan emekli olup devam edeceğiz. İşyerimiz bizimle yeni sözleşme yaptı ve yıllık izinlerimizin artık yeni sözleşmeye göre olacağını 14 gün izin hakkı kazanacağımı belirtiyorlar. Hangisi doğru, ne yapmalıyız?

Eğer işyerinden tüm haklarınızı alarak, işe devam ediyorsanız, işveren ile yaptığınız yeni iş sözleşmesi kapsamında ilk kez işe giriyormuş gibi olacak ve izin süreniz 14 gün olacak. Ancak, haklarınızı almadan emekli olup, çalışmaya devam ediyorsanız o zaman 22 yıldır çalışıyormuş gibi 26 gün izin hakkınız olacak. Eğer 50 yaşın üzerindeyseniz, iş sözleşmeniz yeni de olsa 20 günden az izniniz olmaz.

EYT DESTEK PAKETİ BAŞVURULARI BAŞLADI
55 yıllık bir aile şirketimiz var. 6-7 personelimiz EYT’li, giriş çıkışları yapıldı, çalışmaya devam edecekler. Tazminat ödemeleri için düşük faizli kredi bekliyoruz ama halen çıkmadı. Herkes tazminatı için çok bastırıyor. Ne zaman çıkar?

EYT kapsamında emekli olacak çalışanların kıdem tazminatının ödenmesi için KGF destekli EYT destek paketine başvurular mart ayının sonunda başladı.Denizbank, Garanti, Halkbank, Türkiye İş Bankası, Vakıfbank, Vakıf Katılım Bankası, Ziraat Bankası, Ziraat Katılım Bankası’na başvurulabiliyor. Kıdem tazminatı ödemeleri kredi veren tarafından doğrudan emekli olacak çalışanların hesabına yatırılacak.

BORÇLANMA EMEKLİ AYLIĞINIZI KISMİ ARTIRIR
15.10.1994’te sigorta girişim var. 20 Kasım 1999-20 Temmuz 2000 arasında 8 ay kısa dönem askerliğim var. Toplamda 6.124 gün prim ödenmiş. EYT ile emekli oluyorum. Askerlik borçlanması yaparsam emekli maaşım artar mı? Askerlik borçlanmasını kısmi olarak yapabiliyor muyum?

Askerlik borçlanması, borçlanma yapılacak döneme göre emekli maaşını nispeten etkiler. Özellikle tavandan borçlanma yapılması emekli aylığını artırır. 2000 yılı öncesi dönemde tavandan yapılan askerlik borçlanmasının emekli maaşına etkisi biraz daha yüksek olurken, 2000 sonrası yapılan borçlanmanın emekli aylığına etkisi sınırlı olur. Çalışma dönemlerinize göre yatırdığınız prim tutarı kapsamında askerlik borçlanmasının emekli aylığına etkisi 50 lira ile 120 lira arasında olur. Kısmi olarak askerlik borçlanması da yapabilirsiniz.

STAJ SİGORTA BAŞLANGICI SAYILMIYOR
1998 staj girişim var. 2004 yılında ise emekli sandığına bağlı bir kurumda memur olarak başladım. 1982 doğumluyum. Emekli sandığı SSK girişini tanımıyordu, son genelgede ile EYT kapsamında emekli sandığı belli tarihlerden önce SSK girişi olanları tanıyacak. EYT’den yararlanabilir miyim?

8 Eylül 1999 ve öncesinde SSK’lı olarak işe girişiniz varsa ve gerekli şartları yerine getiriyorsanız EYT’den yararlanabileceksiniz. Ancak sizin durumunuzda 1998 stajınız var ve staj süresi EYT’de sayılmıyor. Gündemde de bu yönde bir düzenleme en azından şimdilik yok.

SGK’NIN GENELGESİ GEREKİYOR
Pandemi zamanındaki kısa çalışma primlerinin borçlanılması sağlandı. SSK’nın bununla ilgili genelge yayınlanması gerekiyor. Bu genelge yayınladı mı, ne zaman yayınlanacak?

Bu yılın ocak ayında memur ve emeklilerine yüzde 30 zam ve en düşük emekli aylığının 3 bin 500 TL’den 5 bin 500 TL’ye yükseltilmesini içeren kanun düzenlemesi ile kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalılar için SGK’ya eksik bildirilen günleri tamamlama hakkı getiren madde de çıktı. Ancak uygulamanın nasıl olacağına yönelik SGK’nın genelge yayınlaması gerekiyor. Maalesef üç ay geçti henüz bu genelge yayınlanmadı.

4/A’LI EMEKLİ OLACAKSINIZ
4/A sigortalı olarak 7. 5.1995 yılında işe başladım. 2004 yılında 4/A statüsünde çalışırken arkadaşımın şirketine ortak oldum. 2011 yılında yine 4/A statüsünde yeni bir işe başladım. Son iş yerimde çalışırken 2015 yılında ortağı olduğum şirketten hisselerimi devredip, ayrıldım, 4/A statüsünde işime devam ettim. Şu an 7.400 gün 4/A primim mevcut ve EYT’ye müracaat ettim. Hangi statüden emekli olurum?

SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı; çalışılan son yedi yılda en fazla hangi statüde sigortanız varsa o kapsamda emeklilik başvurusunu yapacaksınız. Prim gün ödeme sayısı eşitse en son tabi olunan sigortalılık statüsünden emekliliğe hak kazanacaksınız. Bu durumda 4/A’lı olarak emekli olacaksınız.

Öte yandan EYT'de 3600 prim gün ile emekli olunup, olunmayacağı merak konusu. ‘SGK genelge yayınlamış, 3600 prim günle kısmi emekliler de EYT’den yararlanıyormuş’ şeklinde yanlış bir bilgi dolaşmaya başladı. Noyan Doğan, Doğru, 3600 prim gün ile EYT’den emekli olup olunamayacağını da cevapladı:

Önceki yazılarımda da belirttim, bir kere daha hatırlatayım. İlk sigortalı olduğu tarih 8 Eylül 1999 öncesi olanlar EYT’den yararlanacak. SSK’lı kadın çalışanların 20, erkeklerin 25 çalışma yılını doldurmaları ve her iki kesimin de ilk sigortalı olduğu tarihe göre 5000 ila 5975 prim gününü tamamlamaları gerekiyor.

Bağ-Kur’lu kadınlar 7.200, erkekler 9.000 prim günü doldurmaları halinde; kadın memurlar 7200 prim gün sayısını, erkek memurlar da 9000 prim günü tamamladıklarında EYT’den emekli olabilecek. EYT’nin şartları bunlar. Bu şartları yerine getirenler yaşa bakmadan emekli olabilecek.

TARIM İŞÇİLERİ
Bunların dışında EYT’den yararlanacak bir kesim daha var. Onlar da, tarım işçileri. İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan tarım işçileri (2925 sayılı kanuna tabi), 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün koşulunu yerine getirmeleri şartıyla EYT’den emekli olabilecekler.

1984 tarihinde yapılan bir düzenlemeyle tarım işinde çalışanlara kendi istekleriyle sosyal sigorta kapsamına girme imkânı verilmişti. Tarım işinde çalışanlara, 15 yıllık sigortalılık süresi, 3600 prim gün sayısını doldurduklarında; kademeli yaşa göre emekli olma hakkı tanındı.

Yaş şartı da kadınlarda 40 ila 54, erkeklerde 44 ila 58 olarak belirlendi. Sosyal güvenlik reformu ile 2008 yılında tarım SSK uygulaması son buldu. Ancak 2008 tarihinden önce tarım sigortası olanların geçen süre içinde herhangi bir çıkış yapmamaları halinde 3600 prim gün, 15 yıllık sigorta süresi ve kademeli yaş şartıyla emeklilik hakları devam etti.

KADIN ÇALIŞANLAR
İşte, EYT düzenlemesiyle bu kişilere de emeklilik hakkı tanındı. Buna göre 8 Eylül 1999 öncesi tarım sigortalı olanlar, 15 yıl sigortalılık sürelerini ve 3600 prim gün sayısını doldurmaları halinde yaş şartı aranmadan, EYT’den yararlanıp emekli olabilecek.

Daha açık bir anlatımla, 8 Eylül 1999 öncesi tarım sigortalısı olan kadın çalışan –ki, tarım sigortası daha çok tarımda çalışan kadınların yaptırdığı bir sigortaydı- 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü doldursa bile 54 yaşında emekliliğe hak kazanıyordu. EYT’den yaş şartı kalktığı için emekli olabilecekler.

KISMİ EMEKLİLİK HAKKI
Peki, yanlış anlaşılma nereden kaynaklanıyor? Onu da anlatayım. Halk arasında 3600 prim gün ile kısmi emeklilik olarak bilinen durum, aslında yaş şartından dolayı emeklilik.

Buna göre 8 Eylül 1999 öncesi sigortalılık tescili olanlardan kadın çalışanlar 15 yıl, 3600 prim gün ve 50 yaş; erkekler ise yine 15 yıl sigortalılık, 3600 prim gün ve 55 yaş ile yaştan, yani kısmi emekli olabiliyorlar.

Sonrasında yaş nedeniyle emekli olacaklara da kademeli yaş şartı getirildi. Beklenti, bu durumda olanların da EYT düzenlemesinden yararlanıp, emekli olabilmeleri yönündeydi ama düzenleme bu yönde çıkmadı ve işçi statüsünde (4/A) çalışanlara 3600 prim günle emeklilik hakkı tanınmadı.

SGK’nın yayınladığı EYT düzenlemesinde 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlara 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün koşulunu yerine getirmeleri şartıyla 1 Mart 2023 tarihinden sonra başvurmaları halinde EYT’den emekli olabilecekleri yer alınca, kısmi emeklilik hakkı elde edenlerde, bu haktan yararlanacaklar kanısı oluştu. Özetle, bu haktan sadece tarım işçileri yararlanacak.