Eski kiracılara kötü haber! Kiranın tansiyonu düştü ama...
Piyasadaki yeni kiralık dairelerde fiyatlar yavaşlarken, eski kiracılara sözleşme yenilemelerinde yapılan artışlar son 1 yılda yeni kiralarda yaşanan artışları solladı.
Piyasada yeni kiralık dairelerdeki yıllık fiyat artışları baz alınarak yapılan bir araştırma neticesinde son 1 yılda kiralık ilan fiyatları yüzde 42 artarken, TÜİK tarafından açıklanan ve devam eden kira kontratları Şubat 2025’te yüzde 97 artış gösterdi. Yani piyasada kiralık daireyi yeni tutan vatandaşların eski kiracılara göre daha ucuza oturduğu söylenebilir.
‘SON 4 YILDA KİRALAR YÜZDE BİN ARTTI’
Peki bunun sebebi ne? İlerleyen süreçte kira fiyatları nasıl seyreder? İstanbul, Ankara ve İzmir’de ortalama kira fiyatları ne kadar oldu? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye değerlendiren Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Kiralık daire tarafında yasal bir düzenleme getirilmiş ve iki yıl süre ile kiralar yüzde 25’i aşmayacak şekilde sabitlenmişti. 1 Temmuz 2024 itibarıyla yüzde 25’lik kira zam sınırı kaldırıldı. Yüzde 25’i uygulayan birçok kiracının yeni dönemdeki artışlar nispeten piyasadaki kira artışlarının üstünde oldu diyebiliriz.
Son 4 yılda piyasadaki kiralar neredeyse yüzde 1000 arttı. Şunu söyleyebilirim ki Şubat 2021’de İstanbul’da bir dairenin kirası 100 metrekarede 2.500 TL ise, bu Şubat 2022’de 5 bin TL oldu. Şubat 2023’te 12 bin TL oldu. Şubat 2024’te 19 bin TL oldu. Şimdi de yani, Şubat 2025’te 27 bin TL oldu. Piyasada ilanlardaki fiyatlarda böyle yüksek artışlar yaşandı.
‘1-2 YIL ÖNCE DAİRE KİRALAYANLARIN, KİRA ARTIŞLARI EMSALLERİN ÜZERİNE ÇIKTI’
Eski kiracıların birçok yerde kiraları geçmiş dönemdeki yoğun artışa rağmen yükselmedi. Son 4 yılda belki 2-3 kat arttı. Yüzde 100 artış yapanlar bile piyasadaki rayiçlerle örtüşmedi. Şu duruma ben de katılıyorum: Son 1-2 yılda daire kiralayanların kira artışlar piyasadaki emsallerin üzerine çıktı.
Geçen yıl diyelim ki bir kişi 20 bin TL’ye ev tutmuş olsun. Kirası bugün enflasyona göre 30 bin 766 TL olur. Piyasada belki emsalindeki daireler kiralık olarak 25 bin TL, 27 bin TL olabilir. 2 yıl ve üstü kiracılar için kiracıların TÜFE’ye göre yaptığı artışlar bile piyasadaki gerçeklere yaklaşmadı. O nedenle kiralarda bu kadar farkı görüyoruz.
KİRALAR NE ZAMAN DENGELENECEK?
Özellikle kiracılar değiştikçe, yenilenen kontratlar yapıldıkça kira farkı dengeyi bulacak. Yüzde 25 zam sınırı ile 2 yıl içinde bozulan bu dengenin toparlanma sürecinin ben toplamda önümüzdeki 4-5 yıla yakın bir zaman süreceğini düşünüyorum.
İstanbul’dan örnek vermek gerekirse 1 Kasım 2021 tarihinde 4 bin TL’den kiraya verilen bir taşınmaz 2 yılda yüzde 25’lik artışlarla 6 bin 250 TL olmuş. Sonraki yüzde 60’a yakın TÜFE ile 10 bin TL olmuş. Bu yasal olarak kiracının ödediği rakamlardır.