Emekli ve memura büyük zam! Kök ücret ve seyyanen zam için tarih verildi

Emekliye ek zam konusunda çalışmalar hızlanırken, emekli ve memur zammı için güçlü bir ipucu daha geldi. Orta Vadeli Plan (OVP) ile tahmin edilen enflasyon beklentisine göre yeni emekli maaşı ve memur zammı hesaplama tablosu netleşti. Öte yandan seyyanen zam ile ilgili dikkat çeken detaylar ortaya çıktı. İşte emekli ve memuru ilgilendiren detaylar... Emeklilere ek zam için çalışmalar sürüyor. Öte yandan kulislerde Cumhuriyetin 100'üncü yılı sebebiyle emekliye tek seferlik üçüncü ikramiye verileceği yönünde iddialar da varMilyonlarca emeklinin gözü kulağı yapılacak olan düzenlemelere çevrildi. Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram merak edilenleri cevapladı. Bayram açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Emekliye zam düzenlemesi şu anda gündemde. Ekim ayında Meclis’in açılmasıyla birlikte ilk gelecek kanuni düzenleme de emeklilere yönelik olacaktır. Sayın Cumhurbaşkanı talimat verildiğini söyledi. Sayın Binali Yıldırım da aynı şekilde ara bir zam yapılabileceğini işaret etmişti. Burada en düşük emekli maaşları 7500 TL seviyesinde kaldı. Eski asgari ücrete emekli maaşı arasındaki oran yüzde 88 civarındaydı. Şu anda yeni asgari ücretle bakıldığında yüzde 66 oranına düştü. Yani emekli ile asgari ücretlilerin maaşı arasındaki makas açılmış oldu. Bunun yüzde 88 seviyesine gelmesi için en düşük emekli maaşının 10 bin TL seviyesine gelmesi gerekiyor. 10 bin TL’lik bir zam için seyyanen bir artış mı olacak yoksa oransal mı? Hep birlikte göreceğiz. Doğru olan şu: En düşük kök maaş şu anda 4500-5000 TL arasında. Normal şartlarda devletimiz bunu tamamlayarak 7500 TL’ye artırıyor. Ancak emeklilerin daha sonra zamlardan faydalanılabilmesi adına kök maaşlara seyyanen zam yapılmadı. 5 bin TL olan kök maaş eğer seyyanen zamla 10 bin TL’ye getirilirse bundan sonra yapılacak her oransal artış emeklinin cebine yansıyacak. Eğer oransal artışların emeklinin cebine yansımasını istiyorsak kök maaşın artması gerekiyor. Bu sene itibarıyla yüzde 70’lere varan bir enflasyon bekleniyor. Gelecek yıl için yüzde 33’ler söz konusu. 2024’ün ortasından itibaren enflasyonun düşeceğini tahmin ediyoruz. 2025 yılı itibarıyla asgari ücretin yılda tek bir sefer belirleneceği, ücretlerin dengeye oturacağı bir zamana gireceğiz. Eğer düzenleme enflasyonun hızlı bir şekilde yaşanacağı bu sene sonunda yapılırsa emeklilerin maaşına yapılacak zam doğrudan yansıyacak ve kendi lehlerine olacaktır. Ben o yüzden seyyanen zam ile beraber taban maaşların artırılması formülünün daha doğru olacağını düşünüyorum. Ara bir zamda çok yüksek beklentiye girmemek gerekiyor bu ara bir düzenleme olacaktır. Asıl zam yılbaşında yapılacak ve fazla bir zam yapılacaktır. Enflasyonun çok üzerinde bir zam yapılacaktır. Oransal bir artış ara dönemde yapılabilir. Ama kök maaşta düzenleme yapılmak isteniyorsa ara dönemde en düşük maaşın 10 bin TL’ye çıkarılması daha doğru olacaktır. Cumhuriyetin 100. yılına ilişkin emeklilere 5 bin TL ikramiye verileceğine yönelik haberler var. Ben buna ilişkin bir ikramiye verileceğini düşünmüyorum. Gönül ister ki Cumhuriyetin 100. Yılında aynı bayramda olduğu gibi ikramiye verilsin. Ancak ben 5 bin TL ikramiye verileceğini tahmin etmiyorum.Sıkı bir maliye politikası döneminden geçiyoruz. Bütçe giderleri kısılmaya çalışılıyor. Burada ben seyyanen zamdan ziyade daha kalıcı çözümlerle en düşük emekli maaşının artacağını, en düşük emekli maaşının üzerinde alanlara da oransal bir zam yansıtılmasını bekliyorum.” Memur ve memur emeklilerini ilgilendiren toplu sözleşme görüşmelerinin sonuçlanması sonrası Meclis'in açılmasıyla birlikte yeni torba yasa gündeme gelecek. Bu torba yasanın içinde Aile ve Gençlik Bankasının kurulması ve emeklilik için reform düzenlemelerinin olması bekleniyor. Emeklilik reformu kapsamında atılacak ilk adımlardan biri Bağ-Kur'lular için olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, küçük esnaf ve çiftçiler dahil 1 milyon Bağ-Kur'lunun prim şartını 9.000 günden 7.200 güne çekecek çalışmayı tamamlayacak. Emeklilik sisteminde gerçekleşecek 2. reform ise ev kadınları ve anneler için olacak. Ev kadınlarının isteğe bağlı sigorta primlerinin 3'te 1'ini devletin karşılayacağı modelin de Meclis'e sunulacak torba yasa ile hayata geçirilmesi planlanıyor. Öte yandan Türkiye'de bir kaç yıldır gündemde yer alan ikinci emeklilik düzenlemesi Orta Vadeli Program'a (OVP) da girdi. İkinci basamak emeklilik olarak yer alan sistem tamamlayıcı emeklilik olarak (TES) olarak biliniyor. Otomatik Katılımlı BES, devreye alınacak ikinci emeklilik sistemi ile daha da geliştirilecek. Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in maaş düzenlemelerinin hedef enflasyona göre yapılacağı açıklamasını değerlendiren Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, ekim ayında da yeni bir seyyanen zam yapılabileceğini vurguladı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz günlerde Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde ücret düzenlemelerinin artık hedef enflasyona göre yapılacağını söyledi. Emeklilerin tamamına yeni bir düzenleme gelmesini beklediğini ifade eden Şimşek, bu düzenlemenin ekim ayında olabileceğinin sinyallerini verdi. Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, hedeflenen enflasyon üzerinden belirlenecek olan memur ve memur emeklisinin maaşlarının yanı sıra ekim ayında emekli maaşlarında olabilecek muhtemel artışı değerlendirdi. Hürriyet'ten Noyan Doğan memur ve emeklileri ilgilendiren sorulara cevap verdi, Soru: Memurlara yapılan 8 bin 77 TL’lik seyyanen zam 31 Aralık tarihine kadar mı geçerli? Hazine ödemesi devam edecek mi? Seyyanen zam taban aylığa eklenecek mi? Memur emeklisine seyyanen zam verilecek mi? Görevdeki memurlara yapılacak zam, kök maaşa olursa bazı memurlar hiç fark almayacak mı? Cevap: Yukarıdaki soru ve benzerleri daha önce yayınladığımız; memur ve emeklilerinin 2024 ocak zamlı maaşlarını gösteren yazı dizisi sonrası okuyuculardan geldi. Böyle birçok soru var. Okuyucuların hem seyyanen zam hem toplu sözleşmeden kaynaklı zamlar konusunda merak ettikleri çok konu var. Hatta kimi okuyucuların yayınladığımız zamlı maaşları gösteren tablolara yönelik de eleştirileri var. Hepsine değineyim. 2023’ün temmuz ayında kamu çalışanlarına 8 bin 77 lira seyyanen zam yapıldı. Şöyle ki; o tarihte çıkarılan yasa ile, kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinde 01.07.2023-31.12.2023 tarihleri arasındaki dönem için enflasyon farkı dahil yapılması öngörülen artışa ek olarak (15.965) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ilave ödeme yapılması öngörüldü. Bu tutar 8 bin 77 liraya (damga vergisi kesintisi sonrası) denk geliyor. Yasa sonrası da memurlar geçen temmuz ayında önce toplu sözleşmeden kaynaklı zam, üzerine enflasyon farkından kaynaklı artış ile birlikte yüzde 17.5 zam aldılar. Zamlı maaşların üzerine de 8 bin 77 lira seyyanen zam eklendi. Seyyanen zam ilave ücret olarak ödendi. Bu ne anlama geliyor? İkramiye hesabında, tazminatta, döner sermaye ödemelerinde dikkate alınmayacak; ilave ücret olarak ödenmeye devam edecek. Seyyanen zam, 15.965 gösterge rakamı ile memur katsayısının çarpımı sonucunda hesaplanıyor. Temmuz-aralık döneminde 15.965 gösterge rakamı ile 0.509839 maaş katsayısı çarpımı sonucu 8.139 lira seyyanen zam ödendi. Damga vergisi kesildikten sonra da görevdeki memurlara yılsonuna kadar 8 bin 77 lira ödeniyor. Temmuzda çıkan yasa gereği 8 bin 77 liralık seyyanen zam ödemesi 31 Aralık 2023 tarihinde bitiyor. Bundan sonraki dönemlerde de ödenmeye devam edecek. Maaş katsayısındaki artışa göre ödenen seyyanen zam da artacak. 2024-2025 yılları için mali ve sosyal hakların belirlendiği 7. Dönem Kamu Toplu Sözleşmesi’ne göre 1 Ocak-30 Haziran 2024 arasında aylık katsayı 0.586266 olarak belirlendi. Yeni senenin başında seyyanen zam tutarı 9.360 liraya çıkacak ki, bu da yüzde 15 artış anlamına geliyor. Seyyanen zam kök maaşlara dahil değil. Ocak 2024’te memurların maaş hesaplaması; önce toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 15 zam, üzerine enflasyon farkı ve seyyanen zam eklenerek yapılacak. 3 Eylül’de yayınladığımız memur zamlarını gösteren tablo da bu hesaba göre yapılmış, zamlı maaşların üzerine seyyanen zam eklenmiştir. Nitekim Memur-Sen, bir açıklama yaparak, 2024’ün ocak ayında yüzde 15 zammın üzerine yüzde 25.6 enflasyon farkı ekledi ve yüzde 40.6’lık zam öngördü. Toplu sözleşme ikramiyesi, aile yardımı ile birlikte Memur-Sen’in hesabına göre ocak ayında maaş artışı yüzde 46.81 olacak. Temmuzda memur emeklilerine seyyanen zam yapılmadı. Ocak 2024’te emeklilere seyyanen zam yapılıp yapılmayacağı ise şimdiden bilinmiyor. Bilinen, toplu sözleşmeye göre yüzde 15 zam ve üzerine enflasyon farkı ekleneceği şeklinde. Soru: Yaş 43, sigorta giriş 1998’in Mayıs ayı. Prim gün sayısı 8250. Bu durumda EYT kapsamında 2024’ün Mayıs ayında emekli olabiliyorum. O tarihten sonra emekli olmayıp devam etsem, 9000 günü tamamlamamın bana ilave bir faydası olur mu? Erkan G. Cevap: Maaşınız yüksekse ve SGK’ya tavan ya da tavana yakın prim ödüyorsanız çalıştıkça emekli maaşınıza katkısı olur. Ancak alacağınız emekli maaşını hesaba katacak olursanız ve 9000 prim güne tamamlamak için 750 gün daha çalışacağınızı düşündüğünüzde emekli maaşına göre emekli olmanın mı yoksa çalışmaya devam etmenin mi avantaj olacağına siz karar vereceksiniz. 750 gün daha fazla çalışmanız emekli maaşınıza çok büyük bir katkı yapmayacaktır. Soru: e-Devlet’e baktığım-da genel sağlık sigortası borcum olduğunu öğrendim. Borç yapılandırmasını kaçırdım. Borcumu sildire-biliyor muyum? Yapılandırma için başvurma şansım var mı? 9 aydır çalışmıyorum, gelir testi için başvurabilecek miyim? Gülten U.Cevap: Genel Sağlık Sigortası (GSS) borç yapılandırma süresi 31 Ağustos’ta doldu. GSS primini ödeyemeyecek durumda olanlar ile geçmişte hiç gelir testine girmemiş olanların 31 Temmuz tarihine kadar gelir testine başvurmaları gerekiyordu. Dolayısıyla gelir testi süresi de geçti. Prim borcu için yapılandırmaya başvurmanıza gerek yok, SGK otomatik olarak yapılandırıyor. Ancak 31 Ağustos tarihine kadar prim borçlarının asıllarını ödemeniz halinde gecikme cezası ve gecikme zammı ödemeyecektiniz. GSS prim borcunun takibini e-Devlet üzerinden yapabilirsiniz. Emekli ve memur zammı için Ocak ayında yeniden belirlenecek. Emekliye zam düzenlemesi için de hazırlıklar sürüyor. Öte yandan emekli ve memur Ocak zammı için güçlü bir ipucu geldi. OVP'de yeni enflasyon beklentisi yüzde 65 olarak paylaşıldı. Emekli maaşı ve memur zammı için de büyük önem arz eden 6 aylık enflasyon beklentisi de yüzde 37,76 oldu. Sabah'tan Mete Dirice'nin haberine göre; Türkiye Yüzyılı'nın ekonomik temellerini atacak Orta Vadeli Plan sunumunu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz gerçekleştirdi. İş dünyası ve ekonomistler tarafından oldukça nitelikli ve gerçekçi bulunan programda 2023 yılı enflasyon beklentisi yüzde 65 olarak revize edildi. Yeni OVP'ye göre 2024 yıl sonunda TÜFE'nin yüzde 33,0, 2025 yıl sonunda yüzde 15,2, 2026 yıl sonunda ise yüzde 8,5 olması bekleniyor. 6 milyonu aşkın memur ve memur emeklisinin merakla beklediği toplu sözleşme görüşmeleri tamamlandı. Memurlar 11 iş kolunda birçok sosyal hak elde ederken, toplu sözleşme zammı da 2024 yılının ilk yarısı için yüzde 15 ikinci yarısı için yüzde 10, 2025 yılının ilk yarısı için yüzde 6, ikinci yarısı için yüzde 5 oldu. OVP'de 2023 yılı enflasyon beklentisi yüzde 65 olarak güncellendi. OVP'de açıklanan enflasyon beklentisine göre yıl sonu Tüketici Fiyat Endeksi'nin 1.861,94 seviyesine yükselmesi bekleniyor Buna göre 6 aylık enflasyon beklentisi de yüzde 37,76 oldu. Memur enflasyon farkı ise yüzde 29,96 olacak. Ocak 2024'te gerçekleşecek memur toplu sözleşme zammı da yüzde 15 oldu. OVP'de açıklanan enflasyon beklentisi ve Ocak 2024'te uygulanacak yüzde 15'lik toplu sözleşme zammına göre memur zam oranı ise Ocak ayı için yüzde yüzde 49,46 olarak hesaplandı. 2023 yılı enflasyon beklentisi: Yüzde 656 aylık enflasyon beklentisi: Yüzde 37,76Refah payı hariç SSK, Bağ-Kur emekli zammı: Yüzde 37,76 Temmuz 2023 toplu sözleşme zammı: Yüzde 6Ocak 2024 toplu sözleşme zammı: Yüzde 15Memur enflasyon farkı: Yüzde 29,96Memur zammı: Yüzde 49,46 Yüzde 15'lik toplu sözleşme zammı ve OVP enflasyon beklentisine göre yüzde 29,96'lık enflasyon farkı hesabına göre tablo tablo memur, emekli, 65 yaş, engelli ve engelli bakım maaşı hesaplarını yaptık: ŞUBE MÜDÜRÜ- (Üni. Mezunu) 1/4- 48.482MEMUR- (Üni. Mezunu) 9/1- 34 bin 265UZMAN ÖĞRETMEN 1/4-44 bin 128 ÖĞRETMEN 1/4-39 bin 819BAŞKOMİSER 1/3- 48 bin 743POLİS MEMURU 8/1- 44 bin 109 UZMAN DOKTOR 1/4- 55 bin 542HEMŞİRE- (Üni. Mezunu) 5/1- 39 bin 499 MÜHENDİS 1/4 -49 bin 485TEKNİSYEN- (Lise Mezunu) 11/1- 35 bin 160PROFESÖR 1/4- 71 bin 907 ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ 7/1- 47 bin 454VAIZ 1/4-41 bin 263AVUKAT 1/4- 47 bin 153 MÜSTEŞAR 1/1- 53 bin 673GENEL MÜDÜR 1/1- 47 bin 50ŞUBE MÜDÜRÜ (LİSANS) 1/4- 18 bin 642 MEMUR (LİSANS) 4/1-14 bin 595ÖĞRETMEN 1/4- 22 bin 107KAYMAKAM 1. SINIF 1/4 -31 bin 298 BAŞKOMİSER 1/4 - 22 bin 107POLİS MEMURU 1/4- 22 bin 107HEMŞİRE (LİSANS) 1/4- 22 bin 107 MÜHENDİS 1/4 - 22 bin 135TEKNİSYEN (LİSE) 1/4- 15 bin 892PRATİSYEN HEKİM 1/4 - 32 bin 672 PROFESÖR 1/4 - 38 bin 378İMAM HATİP- 22 bin 107AVUKAT 1/4-22 bin 107 Ocak ayında memur zammının referans olması ve SSK, Bağ-Kur emeklisi için de refah payı dahil zam oranının yüzde 45-50 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor. Öte yandan Ocak ayı gelmeden emekliye ek zam masaya geldi. Emekliye ara zam konuşulurken, bir de 100. yıla özel Cumhuriyet Bayramı emekli ikramiyesi ödenmesi de gündeme geldi. Emekli maaşları ve ikramiye için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı uzmanlarının düzenleme için hazırlık yapıyor.Emekliye ara zam ve ikramiye ödemesi için düzenlemenin Ekim ayında TBMM'nin açılması ile gündeme gelmesi bekleniyor. Cumhuriyetin 100. yılına özel bir kereye mahsus olmak üzere ödenecek ikramiye konusunda 5.000 TL rakamı öne çıkarken, son kararı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan verecek. En düşük emekli maaşı Ocak ve Nisan'da yapılan artışla beraber 3.500 TL'den yüzde 114'ü aşan zam alarak 7.500 TL'ye yükseldi. Kök maaşı bu rakamın altında kalan emeklilerin maaşları Hazine desteği ile 7500 TL'ye tamamlanarak ödeniyor.Erdoğan'ın talimatını verdiği bir diğer emekli zammı düzenlemesi de taban maaşlara olacak. Burada 10 bin TL üzerinde durulan bir diğer rakam olarak dikkat çekti.