Dünyanın en kirli havasının hangi ülkede olduğu belli oldu! İşte Türkiye'nin listedeki yeri...
Dünyanın en kirli havasına sahip ülkeler belli oldu. Listedeki ülkelerin listesi tek tek belli oldu, Türkiye’nin sıralaması şaşırttı. Dünya çapında 117 ülke ve 6 bin 475 şehrin hava kirliliği değerlerinin analiz edildiği 2021 Dünya Hava Kirliliği Raporu kamuoyuna açıklandı. Avrupa’nın en kirli havasına sahip beş şehrin arasında Türkiye’den iki şehir yer alıyor. İşte dünyada havası en kirli şehirler...
İsviçre merkezli IqAir’ın hazırladığı ‘2021 Dünya Hava Kirliliği’ raporunun sonuçları açıklandı. 117 ülkede 6 bin 476 kenti büyüteç altına alan rapor, hava kalitesi izleme istasyonlarından alınan metreküp başına düşen ince parçacıklı madde (PM 2,5) yoğunluğu ölçümlerine dayanıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından geçen yıl güncellenen hava kirliliği eşik değerlerini kullananan rapora göre dünya çapında şehirlerin yüzde 97'sinde bu eşik değerler aşılmış durumda. Yani WHO standartlarına göre incelenen 6 bin 475 şehirden yalnızca 222'si 2021'de temiz hava soludu. WHO standartlarına göre bir bölgede temiz hava solunabilmesi için PM2.5 değerinin en fazla 5 μg/m olması gerekiyor.
AVRUPA'DA EN KİRLİ ÜLKELER
Buna göre Türkiye'de hava kirliliği 2021'de yıl boyunca WHO kılavuz değerlerinin 3 ila 5 katı üzerindeydi. Türkiye'de PM2.5 yoğunluğu 2021 yılında ortalama 20 μg/m olarak ölçüldü. 2020 için bu oran 18,7'ydi. Türkiye, bu oranla Avrupa bölgesindeki 42 ülke arasında havası en kirli 7'inci ülke oldu.
Raporda 2021'de İspanya'dan Türkiye'ye Avrupa genelinde görülen yoğun yangınların hava kirliliğinde artışa katkıda bulunduğu belirtiliyor.PM2.5 yoğunluğuna göre havası en kirli başkentleri sıralayan raporda Ankara, PM 17,2 yoğunluğuyla 54'üncü sırada yer alıyor.
Türkiye'nin Avrupa bölgesi dahilinde incelendiği raporda Avrupa'nın havası en kirli kentleri sıralamasında Iğdır 66 μg/m yoğunluğuyla ilk sırada. 1,588 şehir arasında ilk sıradaki Iğdır'ı 49.8 μg/m yoğunluğuyla Rusya'nın Krasnoyarsk kenti ve 47.2 μg/m yoğunluğuyla Sırbistan'ın Yeni Pazar şehri izliyor. Dördüncü sırada 46 μg/m yoğunluğuyla Bosna Hersek'in Foča kenti var ve onu 44.4 μg/m yoğunluğuyla Düzce takip ediyor.
Türkiye'nin havası en kirli kentleri sıralamasında Iğdır'ı Düzce ve Erzurum izliyor.2020'de ilk sırada yer alan Çorum ise Bursa'nın hemen önünde havası en kirli 9'uncu kent.
2021'de 5 yaşın altındaki yaklaşık 40 bin çocuk ölümüyle ilişkilendirildi
Hava kirliliğinin günlük maliyetinin 8 milyar dolarla küresel gayrisafi milli hasılanın yüzde 3 ila 4'üne karşılık geldiği tahmin ediliyor.Rapora göre hava kirliliği nüfusun en kırılgan kesimlerini daha fazla etkiliyor. 2021'de 5 yaşın altındaki yaklaşık 40 bin çocuk ölümü doğrudan PM2.5 kirliliğiyle ilişkilendirildi.
Eylül 2021'de WHO, küresel sağlık etkileri nedeniyle, hava kirliliği kılavuz değerlerini 2006 yılından bu yana ilk kez güncelledi. Buna göre tavsiye edilen PM2.5 değeri 10 μg/m'dan 5 μg/m'a indirdi.
HAVASI EN KİRLİ ÜLKELER
1 Bangladeş
2 Çad
3 Pakistan
4 Tacikistan
5 Hindistan
6 Umman
7 Kırgızistan
8 Bahreyn
9 Irak
10 Nepal
11 Sudan
12 Özbekistan
13 Katar
14 Afganistan
15 Birleşik Arap Emirlikleri
16 Karadağ
17 Endonezya
18 Nijerya
19 Ermenistan
20 Moğalistan
21 Suudi Arabistan
22 Çin
23 Kazakistan
24 İran
25 Kuveyt
26 Peru
27 Mısır
28 Bosna Hersek
29 Uganda
30 Gana
31 Myanmar
32 Lübnan
33 Sırbistan
34 Kuzey Makedonya
35 Hırvatistan
36 Vietnam
37 Etiyopya
38 Suriye
39 Güney Afrika
40 ŞiliŞ
41 Laos
42 Gürcistan
43 Madagaskar
44 Türkmenistan
45 Tayland
46 Türkiye
47 Cezayir
48 Kamboçya
49 Guatemala
50 Malezya
51 Meksika
52 Güney Kore
53 Polonya
54 Yunanistan
55 İsrail
56 Ukrayna
57 Azerbaycan
58 Sri Lanka
59 Makao
60 Ürdün
61 Bulgaristan
62 Tayvan
63 Slovakya
64 Hong Kong
65 Filipinler
66 Macaristan
67 Romanya
68 İtalya
69 Kıbrıs
70 Kosova
71 Kenya
72 Uruguay
73 Kolombiya
74 Çek Cumhuriyeti
75 Singapur
76 Brezilya
77 Malta
78 Slovenya
79 Litvanya
80 Arnavutluk
81 Rusya
82 Honduras
83 Belçika
84 Avusturya
85 Fransa
86 Hollanda
87 Angola
88 İsviçre
89 ispanya
90 Almanya
91 Amerika Birleşik Devletleri
92 Danimarka
93 Japonya
94 Lüksemburg6
95 Birleşik Krallık
96 Kanada
97 Ekvador
98 Arjantin
99 İrlanda
100 Kosta Rika
101 Norveç
102 Andora
103 Lihtenştayn
104 Trinidad ve Tobago
105 Portekiz
106 Yeni Zelanda
107 İsveç
108 İzlanda
109 Estonya
110 Avustralya
111 Bahamalar
112 Grenada
113 Finlandiya
114 Bonaire, Aziz Eustatius ve Saba
115 Yeşil Burun Adaları
116 Porto Riko
117 Amerika Birleşik Devletleri Virgin Adaları
118 Yeni Kaledonya (Kaynak: BBC Türkçe)