Dünya 2024'te neler yaşadı? Savaşlar, krizler, başarılar: İşte yılın özeti

İşte yılın en önemli haber ve fotoğraflarından oluşan 2024 zaman kapsülü... Yeni Yıl Günü'nde Japonya'nın batı kıyısı boyunca bir bölgeyi vuran 7.6 büyüklüğündeki deprem tsunami dalgasına neden oldu.Japonya'nın Ishikawa prefektörlüğü'nün Noto Yarımadası'nda bulunan Suzu şehrinin 7 km kuzeybatısındaki deprem Japonya yerel saati ile 16.10'da meydana gelen sarsıntı sonucu Japonya Denizi boyunca 6.58 metreye varan tsunami meydana meydana geldi. Deprem nedeniyle en az 475 kişi öldü. Rusya'nın siyasi muhalefetini harekete geçiren ve güçlü bir yolsuzluk karşıtı olan Alexei Navalny, Sibirya'daki bir hapishanede 47 yaşında hayatını kaybetti. Eşi ve muhalifler Navalny'yi Putin'in öldürdüğünü savundu. Kuzey Amerika'da Meksika, ABD ve Kanada kentlerini sırasıyla dolaşarak on milyonlarca kişiye unutamayacakları anlar yaşatan tam güneş tutulması yaklaşık 6500 kilometrelik bir hat üzerinden izlendi. Kuzey Amerika genelinde 30 milyondan fazla insanın nadir bir güneş tutulmasını izlediği anlar dünya basınına yansıdı. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan helikopter kazasında hayatını kaybetti. İran'ın kuzeyindeki dağlık alanda düşen helikopterin enkazını, Türkiye'nin yardım için gönderdiği AKINCI insansız hava aracı buldu. İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin düşen helikopterde öldüğünün duyurulması beklendiği gibi uluslararası medyada manşetten verdi. Claudia Sheinbaum, ezici bir zaferle Meksika'nın ilk kadın cumhurbaşkanı seçildi ve hem güvenlik krizi hem ekonomik krizle mücadele eden bir ülkeyi devraldı. Sheinbaum, seçim sonuçlarından sonra yaptığı zafer konuşmasında 200 yıllık tarihinde ilk kez, Meksika'nın ilk kadın başkanı olacağım dedi ve ekledi: Başından beri söyledim; bu sadece benim bu makama gelmemle ilgili değil, bu sonuç hepimizin buraya gelmesiyle ilgili. Sizi hayal kırıklığına uğratmayacağım. Wikileaks'ın kurucusu Julian Assange, gizli bilgileri elde etmek ve dağıtmak için komplo kurma suçunu kabul etti. Assange, ABD yetkilileriyle yaptığı anlaşmada hakkındaki yalnızca bir suçlamayı kabul ederek serbest kaldı ve böylece ülkesi Avustralya'ya dönmek üzere 24 Haziran'da İngiltere'den ayrıldı. İngiltere'deki son beş yılını cezaevinde geçiren Assange, ABD'ye iade edilmeme mücadelesi veriyordu. Sol partilerden oluşan bir koalisyon, Fransa parlamento seçimlerinde beklenmedik bir geri dönüşle en fazla sandalyeyi kazandı.İlk sonuçların açıklanmasının ardından sol ittifak destekçileri Paris'teki Cumhuriyet Meydanı'nda toplanıp sonuçları kutlamaya başladı. Başkent Paris'teki sevinç görüntüleri tüm dünyaya yansıdı. Eski Başkan Donald Trump, Pensilvanya'da bir kampanya mitinginde düzenlenen bir suikast girişiminden sağ kurtuldu. Trump'ın yüzünde kanla sahneden kaçırılırken görülmesi, zaten gergin olan Amerikan halkını şoke etti, ancak destekçilerini harekete geçirdi. Bir izleyici olan Corey Comperatore hayatını kaybederken, iki kişi ağır yaralandı. 20 yaşındaki saldırgan ise Gizli Servis tarafından öldürüldü. ABD'nin 46'ncı Başkanı 82 yaşındaki Joe Biden, felaketle sonuçlanan bir tartışma performansının ardından Demokrat Parti içinde bir isyanı bastıramadığı için başkanlık yarışından çekildi. Yerine, Demokrat Parti'nin liderlik koltuğunu devralması için Kamala Harris'i seçti. Venezuela'nın güçlü lideri Nicolas Maduro, başkanlık seçimlerinde beklenmedik bir zafer ilan etti. Muhalefet liderleri, rejimin oy sayımını sahtelediğini söyledi. Rejim protestoları bastırdı. Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino, Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nın dün düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerini kazanmasının ardından Venezuela ile diplomatik ilişkileri askıya aldı.5 AĞUSTOS: GOOGLE TEKEL DAVASINI KAYBETTİBir federal yargıç, Alphabet’e bağlı Google'ın arama motoru tekeline sahip olma uygulamalarını yasa dışı buldu. Bu, Adalet Bakanlığı için büyük bir antitröst zaferi olarak görüldü.Adalet Bakanlığı, internet aramasının yüzde 90'ından, mobil arama motoru olarak da bu kategoride yüzde 95'ten fazlasını kontrol ettiği gerekçesiyle Google'a karşı iki kez antitröst davası açmıştı. Bir federal yargıç, Alphabet’e bağlı Google'ın arama motoru tekeline sahip olma uygulamalarını yasa dışı buldu. Bu, Adalet Bakanlığı için büyük bir antitröst zaferi olarak görüldü.Adalet Bakanlığı, internet aramasının yüzde 90'ından, mobil arama motoru olarak da bu kategoride yüzde 95'ten fazlasını kontrol ettiği gerekçesiyle Google'a karşı iki kez antitröst davası açmıştı. Sicilya açıklarında aniden çıkan bir fırtına, neredeyse 73 yüksekliğindeki direğiyle yapıldığı dönemde en yüksek olan bir lüks yatın batmasına neden oldu. Teknede bulunan 22 kişi, aralarında İngiliz teknoloji milyarderi Mike Lynch de dahil olmak üzere kurtarıldı. SpaceX ile seyahat eden sivil astronotlar, şirketin ilk ticari uzay yürüyüşünü tamamlayarak Elon Musk liderliğindeki şirket adına bir ilkei imza attı. Polaris Dawn adı verilen görevde tarihteki ilk ticari uzay yürüyüşleri yapıldı. ABD'li milyarder Isaacman ve havacılık mühendisi Sarah Gillis uzay kapsülünden dışarı kısmen çıkarak tarihe geçti.Bu yürüyüş, özel uzay şirketleri için yeni olanaklar için şans yaratması ve gelecekteki ticari görevlerde daha kapsamlı uzay aracı dışı faaliyetler için de umut ışığı oldu. İsrail, binlerce Hizbullah üyesi tarafından taşınan çağrı cihazları aynı anda patladı. Saldırıda yüzlerce sivil yaralanırken 12'si sivil 49 kişi öldü. Bir gün sonra, Hizbullah tarafından kullanılan telsiz cihazları da patlatıldı.En az 1500 Hizbullah üyesinin ve 4 bin sivilin yaralandığı saldırılarla ilgili ayrıntılar ve İsrail'in dehşet planının ayrıntıları yeni ortaya çıkıyor. ABD Ulusal Kasırga Merkezi, Helene Kasırgası'nın Florida eyaletinin kuzeybatı kıyılarını yaklaşık 225 kilometre hızla vurduğunu açıkladı.Helene, ABD'nin güneydoğusundaki altı eyalette geniş bir yıkıma yol açarak milyonlarca kişiyi elektriksiz bıraktı, nehirleri ve evleri sular altında bıraktı, ekinleri yok etti ve toprak kaymalarını tetikledi. Aralık ortasına kadar en az 230 kişi öldü. Kanlı saldırılar Beyrut'ta Hizbullah'ın kalelerini hedef aldı. Ölümcül bombardıman devam etti, şehir patlama ve çığlık sesleriyle yankılandı. İsrail ordusu Nasrallah'ın öldürüldüğünü duyurdu. Hizbullah Nasrallah'ın ölümünü doğruladı.Saldırıda Hizbullah komutanı Ali Karaki de hayatını kaybetti. Lübnan hükümeti, Nasrallah için 3 günlük yas ilan etti. İran, İsrail'e yaklaşık 200 füze fırlattı. İran, İsrail’e fırlattığı balistik füzelerin fırlatıldığı anlara ilişkin görüntüleri yayınladı. İran devlet televizyonu tarafından yayınlanan görüntülerde, çok sayıda balistik füzenin ateşlendiği görüldü.ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), İran'ın İsrail'e yönelik bugün gerçekleştirdiği füze saldırısının en son 13 Nisan'daki saldırısına kıyasla sayı bakımından iki katı büyüklüğünde olduğunu bildirdi. İsrail tesadüfi bir operasyon sırasında Hamas lideri Yahya Sinvar’ı öldürdü. Sinvar'ın ölümü sonrası İsrail'in Gazze'deki katliamına devam etmesi dünyadan tepki çekti.İsrail, Gazze Şeridi'nin güneyinde düzenlediği saldırıda Hamas lideri Yahya Sinvar'ın ölmeden önceki son anlarına ait olduğunu iddia ettiği drone görüntülerini paylaştı. Görüntülerde, yaralı şekilde koltukta oturan kişinin, kendisine yaklaşan drone'a elindeki cismi fırlattığı görüldü. İsrail, İran'a karşı uzun zamandır tehdit ettiği bir saldırıyı gerçekleştirdi. Ancak saldırının İran'da etkisi fazla olmadı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise İran'ın savunma ve füze üretme kabiliyetine büyük bir darbe vurulduğunu öne sürdü. Donald Trump, Kamala Harris'i yenerek yeniden Beyaz Saray'a girdi ve bir asırdan uzun bir süredir iki dönem arayla seçilen ilk başkan oldu. Cumhuriyetçiler, Senato'nun dakontrolünü ele geçirdi ve Temsilciler Meclisi’ni korudu. Analistler, Harris'in kampanyasının seçmenlerin bakış açısını yanlış değerlendirdiği yorumunu yaptı. İspanya'nın güneydoğusundaki ani sel felaketleri 200’den fazla kişinin ölümüne yol açtıktan sonra ülke hala hasarı değerlendiriyor. Valencia'dan gelen arabaların üst üste bindiği görüntüler ise dünya gündemine taşındı. ABD Başkanı Biden'ın ATACMS izninin ardından gelen Putin'in nükleer restinden dakikalar sonra Rusya'nın Şubat 2022'de işgal ettiği Ukrayna, ilk füzeyi 115 km öteye ateşledi. Rusya ordusuna göre Kiev şu ana kadar toplam 6 ATACMS attı. Ukrayna'nın hemen ardından İngiliz yapımı Storm Shadow füzelerini de kullanması uluslararası gerilimi artırdı.Rusya ise 21 Kasım'da savaşta ilk kez kıtalararası balistik füze kullandı. Avrupa Birliği'nden ilk açıklama gelirken, Ukrayna lideri Zelenskiy Çılgın komşumuz bir kez daha gerçekte kim olduğunu gösterdi dedi. Rusya daha sonra füzenin Rus yapımı Oreşnik füzesi olduğunu açıkladı. İsrail, Hizbullah milisleriyle bir yıldan fazla süren çatışmaları sona erdirmek için Lübnan ile ateşkesi onayladı. Yıl sonuna doğru tehlikeye giren ateşkeste taraflar Hizbullah ve Lübnan topraklarında bulunan diğer tüm silahlı grupların, İsrail'e karşı herhangi bir eylemde bulunmaması, buna karşılık İsrail Lübnan'a herhangi bir askeri saldırı düzenlememesi konusunda anlaştı. Suriye’de muhalif gruplar, 27 Kasım’da başladıkları operasyonu, Şam’a girerek farklı bir boyuta taşıdı.Suriye'de 61 yıllık Baas rejimi ve Esad ailesinin 50 yıllık iktidarı, muhaliflerin 10 gün içinde başkente ulaşmasının ardından devrildi.Esad ve ailesi Moskova'ya kaçarak Rusya'ya sığındı. 21. yüzyılın en büyük konser turu olan Taylor Swift'in Eras turu sonunda Vancouver'daki bir gösteriyle sona erdi. Tur beş kıtayı kapsadı, yaklaşık 10 milyon bilet satışı yapıldı ve yaklaşık 2 milyar dolar gelir elde edildi. Son haftalarda ABD'nin New Jersey, Pennsylvania ve New York eyaletleri semalarında, askeri tesisler de dahil olmak üzere onlarca gizemli İHA belirdi. Bu durum eyalet ve federal yetkilileri şaşırtırken, sakinleri de tedirgin ediyor. Biden yönetimi, İHA'ların ulusal güvenlik tehdidi oluşturmadığını söylerken, Trump Biden yönetimini suçluyor. Bir sürücü, Almanya'nın Magdeburg kentindeki şenlikli bir Noel pazarına bir araba çarparak beş kişinin ölümüne ve 200'den fazla kişinin yaralanmasına neden oldu. Şüpheli, Suudi sürgünü ve İslam karşıtı bir aktivistti.Alman terör uzmanı Peter R. Neumann, saldırıyla ilgili Bu meslekte 25 yıl geçirdikten sonra artık hiçbir şeyin sizi şaşırtamayacağını düşünüyorsunuz. Ancak Doğu Almanya'da yaşayan, AfD'yi seven ve Almanya'nın İslamcılara karşı hoşgörüsünü cezalandırmak isteyen 50 yaşında bir Suudi eski Müslüman, bu gerçekten benim olabilecekler listemde yoktu ifadelerini kullandı.Saldırı, böyle bir profil karşısında şoke olan dünyayı ve Almanya'yı hangi derslerin çıkarılması gerektiği konusunda kararsız bıraktı. Rusya'ya doğru yola çıkan bir Azerbaycan yolcu uçağı Kazakistan'da düştüğünde en az 38 kişi öldü. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev 29 Aralık'ta uçağın, Rus hava sahasındayken yerden açılan ateşle ağır hasar aldığını ve kontrol edilemez hale geldiğini açıklayacak ve şu ifadeleri kullanacaktı:Belki de uçak darbe aldığında pilot bunu kuş çarpması sanmıştı. Çünkü dostumuz olan ülkenin, uçağımıza ateş açması kimsenin aklına gelmezdi. Fakat maalesef Rusya'da bazı çevreler bu ihtimal (kuş çarpması) üzerinde durdu. Bizi üzen ve şaşırtan şeylerden biri de Rus resmi makamlarının uçakta gaz tüpü patlaması iddiasını ortaya atmalarıydı. Bilim insanları, yakıcı sıcak uçuşu sırasında birkaç gün boyunca iletişim kuramamasının ardından Parker Solar Probe'dan ilk sinyali aldı. Sevinçle karşılanan sinyal, tarihte bir ilk oldu. Parker Solar Probe, adını Chicago Üniversitesi'nde fahri profesör olan fizikçi Eugene Newman Parker'dan alıyor. Güney Kore'de 175 yolcu ve 6 uçuş görevlisinin bulunduğu yolcu uçağı Muan Havalimanı'nda pistten çıkarak duvara çarptı. Uçaktaki herkesin öldüğü varsayılan kazadan mucize eseri olarak 2 kişi kurtulmayı başardı.Silla Üniversitesi Havacılık Bilimleri Profesörü ve eski pilot Kim Kwang-il uçağın duvara çarptığını gördüğünde oldukça üzüldüğünü söylerken Acil inişlere olanak sağlamak için bu bölgede hiçbir katı yapı olmamalıydı. Eğer o duvar orada olmasaydı hayatlar kurtarılabilirdi derken ekledi:Bu, uluslararası havacılık güvenliği standartlarına aykırıdır. Bahsi geçen yapı, uçağın çarpmasına ve alev almasına neden oldu. Yolcuların çoğu bu duvar yüzünden hayatını kaybetti ve bu gerçekten çok üzücü bir durum. Kuş çarpması, kazanın ana nedeniYDİ ve kaçınılmazdı. Ancak bu duvar, kazayı bir trajediye dönüştürdü. İsrail kadın, çocuk demeden katletmeye devam etti. 31 Aralık itibariyle Gazze'de ölü sayısı 45 bin 541'e yaklaştı. İsrail sadece bomba ve silahla da katletmedi. Gazze'de son bir haftada 7 bebek donarak hayatını kaybetti.İsrail askerleri, tek hayali Ronaldo gibi bir futbolcu olmak isteyen Hebron yakınlarındaki ormanda futbol oynayan 14 yaşındaki Naci el-Baba ve arkadaşlarına ateş açtı. Naci, arkadaşlarıyla maç yaptığı mini sahadan evine dönemedi.