Büyüleyici güzellikteki mavi kelebekler sadece Adana'da

Her yıl yaz döneminde fotoğraf sanatçılarının ve doğa tutkunlarının görüntülemek için ilçede gözlemlediği mavi desenleri ile endemik tür olan kelebekler doğada adeta görsel bir şölen oluşturuyor. Dünya Saimbeyli Mavisi ni ilk kez Schurian ve arkadaşlarının 1992’deki keşfiyle tanıdı. Saimbeyli’de uçan onlarca mavi kelebekten biri Polyommatus theresiae, yani Çokgözlü Saimbeyli Mavisi idi. Onu özel kılan ise Saimbeyli’ye endemik mavi kelebeklerden olmasıydı İngilizce adıyla “Teresya Mavisi” olarak anılan bu iri mavi kelebek, ünü dışında Saimbeyli’nin sahip olduğu onlarca mavi kelebek türünden sadece biridir. Çünkü Saimbeyli, ünlü Alman kelebek bilimcisi Pater Sigbert Wagener´e göre Türkiye´de 10 önemli kelebek alanın üst sıralarında bulunan nadir yerlerdendir. Hesselbarth ve arkadaşları, Saimbeyli’de 1995 yılı öncesindeki yıllarda gerçekleştirilen saha ve bilimsel çalışmalarda 121 kelebek türü listelemiştir. Türkiye kelebek biyoçeşitliliğinin yaklaşık üçte birine (%30) tekabül etmekle birlikte daha sonraki yıllarda, özellikle 2012 yılından itibaren yaz aylarında yapılan gözlemlerde tür sayısının çok daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Kendi Kelebeğini Keşfet projesi kapsamında Prf.Dr. Zeynel Cebeci, Doc.Dr. Erol Atay ve Mehmet Çelik'in özverili çalışmalarıyla Mart-Ekim 2016 arasında yapılan gözlem çalışmalarında saptanan yeni türlerle ilçenin kelebek biyoçeşitliliğinin 161 tür ile Türkiye kelebek biyoçeşitliliğinin yaklaşık %40’ına sahip olduğu ortaya konulmuştur. Saimbeyli’nin kelebek biyoçeşitliliğinin bu denli yüksek oluşu ilçenin Toros Dağları zincirinin orta kesiminde ve Anadolu Çaprazı üstünde oluşu ile yakından ilgilidir. Ancak Saimbeyli’yi kelebek gözlemcileri ve fotoğrafçıları için ayrıcalıklı kılan özelliklerden biri Mayıs-Ağustos arasında her ay en az 50 türden fazla kelebeğin gözlenebilmesi, dahası bu türlerin çoğunu birkaç yüz metrekare alan içinde bir arada gözleme olanağı sunmasıdır. Özellikle yaz aylarının herhangi bir gününde Cöbük Karaçam Ormanı açıklıkları, yol kenarları ve yamaçlarında yapılacak kısa bir saha turunda 40-50 türün gözlenmesi ve fotoğraflanması mümkün oluyor. Cöbük Ormanı dışında ilçe merkezinin hemen kuzeyinde yer alan Obruk Şelalesi civarındaki su kenarları, bahçeler ve yamaçlar, Kızılağaç Köyü’nde Pağnık Deresi kaynağı etrafındaki açıklıklar ve su kenarları, Himmetli Köyü’ndeki Cemal Dede Yatırı etrafında su kenarları ve çayırlar, Cöbük Ormanı ardındaki Süttepe, Avcıpınar, Beypınarı ve Saksağan Boğazı’nda yer alan çayırlar, yamaçlar ve su kenarları Saimbeyli’de yer alan önemli kelebek habitatlarını barındırmaktadır. Mart-Ekim 2016 arasında her ayın başında ve ortasında 3-4 gözlemciden oluşan saha ekibi ile yapılan düzenli gözlem çalışmaları ile Saimbeyli’de kelebek biyoçeşitliliği ayrıntılı şekilde çalışılmış olmasına karşın özellikle Mayıs ayının yağışlı geçmesi ve Saksağan Boğazı ardındaki Bakır Dağları uzantılarının incelenememesi Saimbeyli kelebek biyoçeşitliliği ile ilgili yeni çalışmalara gereksinim olduğunu da göstermektedir.