BES’te 20 gün detayı! Kredi almak isteyene BES zorlaması yasal değil, nakit para ihtiyacına yeni imkan!

Vatan Özel Bireysel Emeklilik Sistemi, bireylerin geleceğe yönelik finansal güvence sağlamak amacıyla tercih ettiği bir sistem. Ancak, sistemden erken çıkmak isteyenlerin sayısı ise yadsınamaz bir oranda. Sözleşmelerin bankadan bankaya farklılık göstermesi ve çıkış prosedürlerindeki karmaşıklıklar, bazı katılımcıların mağduriyet yaşamasına sebep olabiliyor. Öte yandan, kredi almak isteyen müşterilere, bazı bankaların Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) katılmayı dayatması hala gündemde. Bu durum, müşterilerin erken çıkış taleplerinin reddedilmesine neden olurken, TÜKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez'e göre, bu uygulamalar yasal dayanağa sahip değil. Bankaların kredi taleplerini karşılama sürecinde BES'e yönlendirme çabaları, finansal tüketiciler arasında tepki topluyor. Ölmez, BES katılımcılarının haklarını korumak adına önemli bilgilendirmelerde bulundu. TÜKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez de Bireysel Emeklilik Sistemi’nin çalışma yaşamındaki tasarrufları uzun vadeli yatırıma dönüştürerek, emeklilik döneminde gelir elde etmelerini sağlayan bir sistem olduğunu hatırlatarak “Katılımcı, Bireysel Emeklilik Sistemine giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşuluyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır” açıklamasında bulundu. Bankaların tüketicileri BES katılımına zorlayamayacağını belirten Ölmez, “Bankaların, Finansal Tüketicilerden Alınabilecek Ücretler Hakkında Usul ve Esaslar Tebliğe bağlı olarak yayınlanan hiçbir TCMB tebliğinde böyle bir düzenleme yoktur. Ancak; bankanın faiz dışı gelir temin etme güdüsü ve bu güdüye bağlı çalışanına verdiği hedefler, tüketicinin krediye ulaşmasının zorluğu ile birleşince, zorunlu ikna yoluyla, kredi talep eden müşterisini BES’e katılıma zorlamaktadır” ifadelerini kullandı. BES katılımcısının sözleşmeye göre istediği zaman sistemden çıkma hakkının olduğunu da dile getiren Ölmez, “BES katılımcısına, ödediği katılım parası ve paranın değerlendirildiği menkul kıymetlerden gelen getiri, çıkış müracaatından 20 gün sonra katılımcıya ödenir. Ancak BES’e teşvik olarak verilen devlet katkısının; sistemde en az 3 yıl kalırsa yüzde 15’i, en az 6 yıl kalırsa yüzde 35’i, sistemde en az 10 yıl kalırsa yüzde 60’ı, emekli olması, vefat etmesi ya da sakatlığını halinde ise yüzde 100’ü ödenir” dedi. Ölmez, son günlerde deprem bölgesinde, sayıları sınırlı da olsa BES katılımcılarının, hak mağduriyetine uğradıkları şikayetlerinin olduğuna dikkat çekerek emeklilik sözleşmesinin sona erdirilmesi halinde katılımcının, BES’ten kaynaklanan haklarını kaybedeceğinin altını çizdi ve “Katılımcı ilgili mevzuat düzenlemelerine göre temin edilmesi gereken tüm evrak ile ayrılma bilgi ve talep formunu; imzalayarak posta yoluyla veya onaylayarak elektronik iletişim araçlarıyla eksiksiz olarak şirkete ulaştırır ve ilgili bilgi ve belgelerin şirkete ulaştığı tarihten itibaren yirmi iş günü içinde bireysel emeklilik hesabındaki birikim ve devlet katkısı hesabındaki varsa hak kazanılan tutarlar şirket tarafından katılımcının belirttiği hesaba ödenir. Daha sonra intikal eden devlet katkısı tutarlarından katılımcının varsa hak kazandığı tutarlar da intikal tarihini takip eden beş iş günü içinde katılımcının belirttiği hesaba ödenir” dedi. Sistemden ayrılma işlemlerinin geciktirilmesinden kaynaklanan zararın şirket tarafından fon getiri kaybı hesaplanarak karşılanacağını belirten Ölmez, “e-Devlet kimlik doğrulama hizmeti kullanılarak erişilen güvenli alan üzerinden cayma, aktarım, ayrılma ve emeklilik işlemlerine dair talep, bilgi ve belgelerin başvuru sahipleri ile şirketler arasında iletilmesine ve hak sahiplerince aranmayan paralara ilişkin bilginin şirketler adına ilgililere iletilmesine aracılık edebilir şeklinde konuştu. Öte yandan Bireysel Emeklilik Sistemi'nde geçen yıl mart ayı itibarıyla yeni dönem başlamıştı. Buna göre; BES katılımcılarının nakit para ihtiyacı sebebiyle için sözleşmelerini sonlandırmak isteyenlere ucuz ve avantajlı kredi imkanı tanındı. Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bireyler BES birikimlerini alacağın devri sözleşmesi ile bankaya devredip daha ucuz kredi alabilecek. Değişiklikler 6 ay sonra devreye girecek. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan sektör temsilcisi Gökhan Uçar, BES'te kredi kolaylığıyla ilgili merak edilen detaylar hakkında bilgi verdi. BES'e yeni katılacak ve bilgi sahibi olmak isteyenlerin kafalarındaki soru işaretlerini gideren Gökhan Uçar, Bireysel emeklilik sistemi bireylere aktif çalışma dönemlerinde devlet teşviki ile tasarruf yapma imkânı sunan, yapmış oldukları bu tasarrufları uzun vadeli yatırımlara yönlendirilerek gelecekte ortaya çıkabilecek finansal ihtiyaçlarını gidermek adına toplu bir birikim veya emekli olduklarında ikinci bir maaş elde etmelerini sağlayan özel bir emeklilik sistemidir” diyerek bu sistemle tasarruf etmek isteyen herkes %30 devlet katkısı avantajı ile tasarruf yapabilir ve sistemden dilediği zaman birikimlerini geri alabilir” ifadelerini kullandı. Uçar “Fakat sistemde 10 yılını ve 56 yaşını dolduran katılımcılar devlet katkısı ve birçok avantajdan maksimum oranda faydalanırken ikinci emeklilik hakkını da elde etmiş olurlar. hatırlatmasında bulundu. 2003 yılından beri Bireysel Emeklilik Sistemi'ne 8.3 milyon kişisini katıldığını belirten Gökhan Uçar, BES'in güvenli yatırım aracı haline geldiğinin altını çizdi ve Bireysel emeklilik sisteminin kurulduğu 2003 yılından bugüne yapılan en önemli değişiklik 2013 Ocak ayı itibariyle sisteme getirilmiş olan Devlet Katkısı uygulamasıdır. 2012 yılı sonu itibariyle 2.6 milyon olan katılımcı sayısı bu uygulama etkisi ile 2013 yılı sonu itibariyle 4 milyon katılımcı sayısına ulaşmıştır” dedi. Bireysel emeklilikte sistem kurulduğu günden bugüne devlet tarafından katılımcı lehine alınan tüm kararların sistem kesintilerinin en aza indirgenmesi, fon çeşitliliği, devlet katkısı vb.) ile Türkiye’de en çok tercih edilen ve en güvenli yatırım aracı halini aldığını da ifade eden Uçar, “2023 yılına geldiğimizde ise 8.3 milyon gibi çok önemli sayıda katılımcının bulunduğu bir sistem olmuştur. İfadesini kullandı. BES katılımcılarının fon seçerken dikkat etmesi gerekenlere de dikkat çeken Uçar, Bireysel emeklilikte katılımcılar tüm emeklilik şirketleri aracılığı ile kendilerine sunulan risk iştahları ve yatırım eğilimlerini ölçen risk analiz anketlerine katılarak, kişisel eğilimlerine göre kendilerine en uygun fonu tercih etmelidirler.” Dedi ve şu şekilde ekledi:“Bunun yanında orta ve uzun vadede sistemde kalmayı düşünen katılımcılar sermaye piyasası araçlarından oluşan fon karmalarına yönelim göstererek yüksek getiriyi hedefleyebilirler. Paraya ihtiyacı olan BES katılımcılarına ucuz ve uygun fiyattan kredi verileceğinin de altını çizen Uçar, açıklamasını şu şekilde sürdürdü: Mart 2023 döneminde yapılan değişiklik kapsamında bireysel emeklilik sisteminde bulunan katılımcılara avantajlı kredi imkânı hakkı uygulaması hayatımıza girmiştir. Bu uygulama ile nakit ihtiyacı olan katılımcılar alacağın devri sözleşmesi ile bireysel emeklilik hesaplarındaki birikimlerini bankalara teminat göstererek çok daha avantajlı ve kolay şekilde kredi temin edebileceklerdir.