Baş ağrısı, mide bulantısı ve kalp çarpıntısına neden oluyor! Sürekli ve aşırı yaşanıyorsa dikkat, uzmanı uyardı!
Belirsizlik, gelecek kaygısı, tehdit algısı, olası olumsuz senaryolar… Endişeyi ortaya çıkaran nedenler farklı olsa da yaşam kalitesini büyük ölçüde etkiler. Zaman zaman herkesin yaşadığı duygular arasında yer alan endişenin sürekli ve aşırı olması bir sorun. Psikiyatri Uzmanı Dr. Cemil Çelik “İnsanlar farklı nedenlerle endişe duyabilirler” diyerek endişe duygusuna ve etkilerine yönelik bilgiler verdi.
Endişeyi “Kişinin gelecek ile ilgili kaygı duyması durumu” olarak tanımlayan Psikiyatri Uzmanı Dr. Cemil Çelik, endişenin genellikle belirsizlik, gelecek hakkında kaygı, tehdit algısı, olası olumsuz senaryolar ve kontrol kaybı gibi durumlarla ilişkilendirilen bir duygu olduğunu söyledi.
Krizler endişeyi artırır
Bu durum genellikle yaşamın çeşitli alanlarında karşılaşılan beklenmedik ve yönetilemeyen durumlar sonucunda ortaya çıkar. Kontrol kaybı hissi, kişinin olayların gidişatını etkileyemeyeceği veya sonuçları üzerinde belirleyici bir rol oynayamayacağı korkusuyla ilişkilendirilir. Bu durum da özellikle stresli yaşam olayları veya beklenmeyen krizler karşısında endişenin artmasına neden olur.
Stresli yaşam olaylarının da endişeyi ortaya çıkardığını ifade eden Çelik “Stresli durumlar, insanların endişe duymasına yol açar. İş kaybı, sağlık sorunları, maddi sıkıntılar gibi yaşam olayları, endişeyi artırır.” Diyerek geçmiş deneyimlerin de endişe üzerinde etkili olduğunun altını çizdi.
Sosyal baskı da etkenler arasında
Sosyal baskı ve tehdit algısı gibi durumlarda da endişe duygusunun baskın olarak öne çıktığını aktaran Çelik, “Bir kişi kendini veya sevdiklerini etkileyebilecek potansiyel zarar veya tehlike durumlarında endişe duyar. Toplumsal beklentiler veya sosyal baskılar da tehdit algısı gibi endişe üzerinde etkilidir. Başarısızlık korkusu veya diğer insanların beklentilerini karşılayamama endişesi, endişeyi artırır.” Dedi.
Endişenin ise direkt stres ve gerginlik seviyesini arttığının altını çizen Çelik “Sürekli endişe duymak, vücudu sürekli olarak stres hormonlarıyla doldurur. Bu da gerginlik hissi, sinirlilik ve bedensel rahatsızlıklara neden olur” diyerek uykuya dalamama, düşük enerji seviyesi ve odaklanma zorluklarının da endişe kaynaklı olabileceğini ifade etti.
Huzursuzluk gibi duygusal zorluklar önemli
Sürekli endişenin duygusal dalgalanmalara da neden olabileceğini söyleyen Çelik, depresyon, çaresizlik hissi ve huzursuzluk gibi duygusal zorlukların asıl nedeninin endişe duygusuyla ilişkili olabileceğine de vurgu yaptı.
Fiziksel belirtileri de vardır
Duygusal dalgalanmalar kadar endişenin zihinsel odaklanma sorunlarına da yol açabileceğini belirten Çelik, “Sürekli endişe, odaklanmayı ve dikkati etkiler. Karar verme yeteneği azalır, zihinsel işlevlerde zorluklar yaşanabilir. Sosyal etkileşimleri ve ilişkileri olumsuz etkileyebildiği gibi etkinliklerden kaçınabilir ve kendilerini sosyal olarak geri çekebilirler.” Dedi.
Ruhsal etkileri dışında endişenin fiziksel etkileri olduğunu da hatırlatan Çelik “Endişe bedensel semptomlara yol açabilir. Baş ağrısı, mide bulantısı, kas gerginliği, kalp çarpıntısı gibi fiziksel rahatsızlıkların nedeni endişe kaynaklı olabilir” kelimelerini kullandı.