Az hasarlı bina, orta hasarlı ve ağır hasarlı ne demek? Riskli yapılar nasıl tespit edilir, az hasarlı binalara ne olacak?

Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgelerde hasar tespit çalışmalar aralıksız sürüyor. Bakanlığa bağlı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü, 20’nin üzerinde üniversiteden 400 profesör ve doçentin de aralarında bulunduğu 7 bini aşkın uzman ekibiyle deprem bölgelerinde çalışmalarına devam ediyor. Hasar tespit çalışmalarıyla ilgili resmî sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan Bakan Kurum, “Hasar tespit çalışmalarımız 7 bin 100 personelle sürüyor. 387 bin 346 bina incelendi. Şu ana kadarki tespitlerimize göre; acil yıkılması gereken 50 bin 576 bina var. 279 bina 655 bina az hasarlı veya hasarsız. Acil yıkılması gerekenleri hızla yıkıp güvenli konutlar inşa edeceğiz!” ifadelerini kullandı. Deprem nedeniyle binanın boyasında, sıvalarında ve duvarlarında oluşan ince çatlaklar ile duvarlardan düşen sıvaların olduğu binalardır. (Depremden önce oluşan binadaki hasarlar ve kusurlar değerlendirilmez.) Binanın kullanılmasında bir sakınca yoktur. Deprem nedeniyle herhangi bir hasar meydana gelmeyen binadır. (Depremden önce oluşan binadaki hasarlar ve Kusurlar değerlendirilmez.) Binanın kullanılmasında bir sakınca yoktur. Deprem nedeniyle binanın duvarlarındaki yarıklar ile taşıyıcı elemanlardaki ince çatlakların olduğu binalardır. Depremden önce oluşan binadaki hasarlar ve kusurlar değerlendirilmez. “Orta” hasarlı yapıda taşıma gücündeki azalma giderilmeden (yapı onarılmadan) ya da güçlendirilmeden yapı kullanılmamalıdır. Eşyaların tahliyesi gerçekleştirilebilir. Deprem nedeniyle binanın taşıyıcı elemanlarındaki geniş ve yaygın kesme kırılmalarının/ayrılmaların olduğu binalardır. “Ağır“ hasarlı yapıların onarılmaz taşıma gücü kaybı ve geri (dayanım ve ekonomik açısından) alınamaz hasarları olan binalar olarak tanımlanır. Deprem nedeniyle binanın taşıyıcı elamanlarının büyük oranda kalıcı yer değiştirerek kısmen veya tamamen yıkıldığı binalardır. Hiçbir şekilde kullanılması mümkün olmayan bu binaların içine girilemez ve eşyaların tahliyesi gerçekleştirilemez. Bakanlık, bugün itibarıyla yapılan hasar tespit çalışmalarında 387 bin 346 binada yer alan 1 milyon 856 bin 864 bağımsız birimde inceleme yaptı. Yürütülen çalışmalar kapsamında 50 bin 576 binada yer alan 224 bin 923 bağımsız birimin acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğunun tespit edildiği bildirildi. 11 bin 114 binada bulunan 71 bin 174 bağımsız birimin orta hasarlı, 99 bin 300 binadaki 640 bin 131 bağımsız birimin az hasarlı, 180 bin 355 binada yer alan 762 bin 627 bağımsız birimin ise hasarsız olduğu tespit edildi. Bakanlık depremden etkilenen bölgelerde hasar tespit çalışmalarına dair şu bilgilere yer verdi: Adana’da toplam 5 bin 797 binada 106 bin 474 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. Buna göre 46 binadaki 1074 bağımsız bölümün acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 235 binada bulunan 5 bin 755 bağımsız birimin orta hasarlı, 1342 binadaki 31 bin 465 bağımsız birimin az hasarlı, 3 bin 913 binadaki 66 bin 74 bağımsız birimin ise hasarsız olduğu tespit edildi. Adıyaman’da toplam 28 bin 766 binada yapılan çalışmada 102 bin 932 bağımsız birimin hasar tespit çalışması yapıldı. Çalışmalarda 6 bin 108 binadaki 28 bin 265 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 2 bin 285 binadaki 10 bin 195 bağımsız birimin orta hasarlı, 9 bin 859 binada bulunan 34 bin 169 bağımsız birimin az hasarlı, 7 bin 60 binada yer alan 16 bin 53 bağımsız birimin de hasarsız olduğu tespit edildi. Diyarbakır’da toplam 24 bin 314 binada 262 bin 702 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 520 binada yer alan 6 bin 69 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olarak tespit edildiği tespit edildi. 611 binadaki 9 bin 199 bağımsız birimin orta hasarlı, 5 bin 367 binada bulunan 76 bin 498 bağımsız birimin az hasarlı, 15 bin 471 binadaki 159 bin 827 bağımsız birimin ise hasarsız olduğu tespit edildi. Elazığ’da toplam 2 bin 488 binada 24 bin 734 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 587 binadaki 3 bin 675 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 129 binadaki 741 bağımsız birimin orta hasarlı, 1118 binada yer alan 12 bin 204 bağımsız birimin az hasarlı, 541 binadaki 7 bin 371 bağımsız birimin ise hasarsız olduğu tespit edildi. Gaziantep’te toplam 130 bin 331 binadaki 487 bin 814 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 11 bin 922 binadaki 27 bin 987 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 3 bin 803 binada bulunan 14 bin 552 bağımsız birimin orta hasarlı, 25 bin 187 binadaki 150 bin 472 bağımsız birimin az hasarlı, 71 bin 694 binada bulunan 252 bin 147 bağımsız birimin de hasarsız olduğu tespit edildi. Hatay’da toplam 49 bin 470 binada 183 bin 291 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 10 bin 911 binada bulunan 54 bin 468 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 1812 binadaki 13 bin 38 bağımsız birimin orta hasarlı, 13 bin 162 binadaki 49 bin 564 bağımsız birimin az hasarlı, 21 bin 51 binada bulunan 56 bin 766 bağımsız birimin de hasarsız olduğu tespit edildi. Kahramanmaraş’ta toplam 57 bin 87 binada bulunan 222 bin 863 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 10 bin 777 binada yer alan 53 bin 227 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 837 binadaki 5 bin 924 bağımsız birimin orta hasarlı, 16 bin 824 bina bulunan 86 bin 759 bağımsız birim az hasarlı, 20 bin 746 binadaki 52 bin 260 bağımsız birimin de hasarsız olduğu tespit edildi. Kilis’te toplam 3 bin 748 binada bulunan 23 bin 901 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 585 binadaki 905 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 110 binada bulunan 944 bağımsız birimin orta hasarlı, 1523 binadaki 13 bin 623 bağımsız birimin az hasarlı, 1284 bina yer alan 7 bin 897 bağımsız birimin de hasarsız olduğu tespit edildi. Malatya’da toplam 25 bin 311 binada 152 bin 688 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 6 bin 599 binada bulunan 38 bin 568 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 611 binadaki 5 bin 11 bağımsız birimin orta hasarlı, 7 bin 138 binadaki 52 bin 102 bağımsız birimin az hasarlı, 5 bin 474 binadaki 28 bin 152 bağımsız birimin ise hasarsız olduğu tespit edildi. Osmaniye’de toplam 28 bin 317 binada bulunan 91 bin 999 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 2 bin 122 binadaki 8 bin 491 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 218 binadaki 1717 bağımsız birimin orta hasarlı, 6 bin 925 binada bulunan 36 bin 518 bağımsız birimin az hasarlı, 17 bin 529 binadaki 41 bin 839 bağımsız birimin hasarsız olduğu tespit edildi. Şanlıurfa’da toplam 31 bin 717 binadaki 197 bin 466 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. 399 binada bulunan 2 bin 194 bağımsız birimin acil yıkılması gereken ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. 463 binada 4 bin 98 bağımsız birimin orta hasarlı, 10 bin 855 binadaki 96 bin 757 bağımsız birimin az hasarlı, 15 bin 592 binada yer alan 74 bin 241 bağımsız birimin de hasarsız olduğu tespit edildi.