Asgari ücret ile ilgili hükümetten son dakika açıklaması! 'Adımlarımızı atmaya başladık'
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yeni dönemde ekonomi politikaları ile ilgili açıklamalarda bulundu. Ayrıca Yılmaz asgari ücret görüşmeleri ile ilgili de önemli mesajlar verdi.
Asgari ücrette zam maratonu yarın başlıyor. Saat 14.00'te Çalışma Bakanlığı'nın ev sahipliğinde taraflar bir araya gelecek. Kritik gelişme öncesinde ise Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, asgari ücretle ilgili önemli bir açıklama yaptı.
Yılmaz'ın açıklamaları şu şekilde: "Önümüzdeki süreçlerde planlı bir şekilde seçim beyannamemizde ne yazdıysak her bir tedbirimizi hayata geçireceğiz. Belli bir tutarlılık içerisinde hayata geçireceğiz. 12’nci kalkınma planımız gündeme gelecek.
Önümüzdeki aylarda orta vadeli programımızı güncelleyeceğiz. 3 yıllık yol haritası niteliğinde olan program para politikası, maliye politikasını içeren çok önemli doküman olarak hazırlanacak. Konuttan, gıdaya enerjiden ulaşıma birçok alanda yeni projelerle Türkiye yüzyılını inşa etmeye devam edeceğiz.
Perşembe günü Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısı ile politikalarımızı ele alacağız. Enflasyon konusunun öncelikli olduğunu belirtmek isterim.
'AYNI YAKLAŞIMI GÖRECEĞİZ'
Asgari ücretle ilgili, çalışan emeklilerle ilgili temmuz ayında çalışmalar yapacağımızı söylemiştik. Adımlarımızı atmaya başladık. Asgari ücretle ilgili toplantılar başlayacak. Burada 3 kesim var. Çalışanlar, işverenler ve kamu kesimi var. Üç kesim arasında müzakereler yürütülecek.
Temenni ediyoruz ki bu üç kesim anlaşma sağlasınlar. Genel perspektifimizi şöyle ifade edebilirim. Sayın Cumhurbaşkanımızı iktidara geldiği günden bugüne çalışan kesimlerin enflasyon karşısında satın alma güçlerinin erimesine izin vermemiştir. Çalışanların yanında yer almıştır. Aynı yaklaşımı göreceğiz.
Rekabet gücümüz, istihdam artışı gibi hususlar da gündemimizde yer almaya devam edecek. Denge içinde değerlendirilerek bütün kesimlerin memnun olacağı şekilde devam ettireceğiz."
ASGARİ ÜCRET NE KADAR OLACAK?
Milyonlarca asgari ücretli zam oranının merak ediyor. Yüzde 40 zam mümkün mü? Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Eryılmaz ve Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Ferman zam oranları ile ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
"BEKLENTİM YÜZDER 25'LER CİVARI"
Doç. Dr. Filiz Eryılmaz: Gözler yarında olacak ve elbette zam oranında olacak. Yani bu elbette tarafların anlaşmasıyla ilgili. Dolayısıyla işçi, iş veren ve aynı zamanda hükümetin temsil edildiği bir komisyon var. Uzlaşma ne kadar erken olursa o kadar erken açıklanacak ama uzlaşma ne kadar geç açıklama da bir o kadar geç olabilir elbette. Piyasadaki beklentiye baktığımda yüzde 30 civarı bir beklenti olduğunu görüyorum. Yani bu da ne demek?
Aşağı yukarı yani net tarafta 11 bin 58 lira, brüt tarafta da 13 bin 10 liraya tekabül eden bir beklenti var. Fakat bana göre bu beklenti bir miktar yüksek gibi düşünüyorum. Çünkü özellikle ocak ayında yapılan asgari ücrete de baktığımızda 2022 yılına göre 2023 yılında bir miktar daha işveren maliyetlerinin, dolayısıyla işverenin o maliyetini artırma etkisinin de ön planda olduğunu görüyoruz.
Yani ben bu noktada beklentimi söyleyeyim. Yani enflasyon farkı + refah payı olacaktır elbette. Bu noktada yüzde 15-18 arası bir enflasyon payı gelecek. Bunun üzerinde de refah payı netlenmesiyle benim bu noktada maksimum beklentim yüzde 25'ler civarında olacağı noktasında.
Şu da var. Yani seçim öncesi dönemde 500 dolar hükümet tarafında da zikredilmişti. Eğer 500 dolar üzerinden alacaksak bu da 11 bin 699 liraya tekabül ediyor. Ama dediğim gibi yüzde 30 bir miktar bana yüksek gibi. Yüzde 25'ler civarı bir maksimum asgari ücret zammının masada olabileceği kanaatindeyim açıkçası.
"BİR HANDİKAPLA KARŞI KARŞIYAYIZ"
Prof. Dr. Murat Ferman: Bir kere her şeyden önce bu asgari ücretin belirlenmesi meselesi tam bir geçim ekonomisi veya rutin şartlar içerisinde gerçekleşmiyor. Maalesef seçim ekonomisini serbestleştirici ve elbette vaat temelli bir iklimi veya akışı içerisinde seçim sonrasında gündeme gelmesi beklenen geçim ekonomisi yani rutine dönüş konusunda önümüzdeki 2023 Mart ayındaki seçim takvimi dolayısıyla da bir farklılık var.
Yani biz seçim ekonomisinden geçim ekonomisine dönemeyecek bir durumdayız. Hal böyle olunca hem seçimden evvel, seçim ekonomisi çerçevesinde ortaya koyan vaatlerin parantez açalım örneğin bir 500 dolar ibaresi ortaya çıktı, parantezi kapatalım. Sonra elbette mart ayındaki seçimlere yönelik olarak bu beklentilerin karşılanması ve görece disipline edici iklime değil de serbestleştirici iklimin devamı gibi bir handikapla karşı karşıyayız.
Niye handikapla karşı karşıyayız? Çünkü bütün bu gelişmeler elbette milyonların, maalesef çalışan kayıtlı nüfusun, ücretli çalışanların yarısı asgari ücretten ücretlendirilmekte. Yani asgari ücret neredeyse averaj ücret ortalama ücret haline gelmiş ve maalesef gittikçe ücretliler azamide değil, asgaride buluşmak durumunda kalıyorlar. Bu çerçevede bizim yapmamız gereken şey şu. Enflasyon ateşine odun taşıyan serbestleştirici politikaları zaman içerisinde ılımlı bir şekilde mali disipline bağlamamız lazım. Ama bu gerçekleşecekmiş gibi gözükmüyor.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekip Avdagiç geçenlerde gene sadece ticaret hayatını veya ticaret aleminin bu ekonomik aktörlerin noktayı nazarından değil, bütünleştirici bir değerlendirmede bulundu. Belki bu ara zammın ki asgari ücretli biliyorsunuz bu arada değerlendirmeler de son dönemlerde ortaya çıkmış bir gelişme. Çünkü mantığına bağlı olarak asgari ücretin senede bir defa düzenlenir ve ondan sonra sene boyunca geçerli olur. Ama dediğim gibi seçim ekonomisi, enflasyonun geldiği düzey vesaire rutin dışı bir dönemdeyiz.
Başkan diyor ki 'Bunu biz dolarla değil de TÜFE'deki gelişmelerle yani enflasyondaki gidişata bağlı olarak ortaya çıkan gelir kaybına veya refah kaybına bağlı olarak gerçekleştirelim.' Ben aklı selimin bulunacağını düşünüyorum. Ancak tekrar ediyorum mali disiplin şartı yeni, görevi devralan Hazine ve Maliye Bakanı tarafından da belirlenmiştir.
Şu veya bu şekilde hem günün şartlarına ve beklentilere cevap vermek hem de orta ve uzun vadede mali disiplini tekrar tesis edilemeyecek, bozmayacak, yapısal zararlar bırakmayacak şekilde bir fiyatla ortaya çıkmak durumundayız.