Araba alacaklar dikkat! Kredi faizlerinde rüzgar tersine döndü, işte son durum...

Yılbaşı itibarıyla taşıt kredisi faizlerinde belirgin düşüşler gözlenirken, son birkaç hafta içerisinde faizlerde rüzgar terse döndü. Mart ayında yüzde 3 seviyelerine kadar gerileyen taşıt kredisi faizleri yüzde 3.25 ile yüzde 3.80 bandında seyrediyor. Peki taşıt kredisi faizleri neden yükseldi? 400 bin TL kredi çeken biri mevcut faiz oranlarıyla aylık ne kadar taksit ödüyor? Faizler düştüğünde araç fiyatları artacak mı? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye değerlendiren İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “Geçtiğimiz ay TCMB, politika faiz oranında 250 baz puan indirime gitse de finansal piyasalardaki mevcut durumu korumak ve para politikasına sadık kalmak adına gecelik borç verme faizi oranını %46’ya yükseltti. Bu sebeple süreç içerisinde yüzde 3 seviyelerine kadar inen kredi faiz oranları etkilenerek bir miktar yükselmiş oldu. Süreç içerisinde ihtiyaç dahilinde dönemsel farklılıklar yaşansa da ana hedeften şaşılmayarak faiz konusunda başlayan düşüş trendinin korunacağı kanaatindeyiz. Dolayısıyla banka faiz oranlarında yaşanan bir miktar yükselişin dönemsel ve geçici olduğunu söyleyebiliriz. Faizler konusu sektörün seyrini önemli ölçüde belirleyen argümanlardan bir tanesi. Geçtiğimiz yıl sıfır/ikinci el pazarındaki satış adetlerini korumak adına karlılık mümkün olduğunca düşürülmüş ve bu sayede yüksek faize rağmen her iki piyasada da yüksek satış adetlerine ulaşılmıştı. Ancak bu yılın mevcut maliyetleri ve düşük karlılık sebebiyle fiyatlarda daha fazla indirime gitmek pek mümkün olmuyor. Dolayısıyla satış adetleri anlamında yüksek faizin etkisinin görüldüğü bir yıl geçiriyoruz. İkinci elde veriler daha iyimser olsa da yılın ilk üç ayında sıfır otomobil piyasası %6.5 daralma kaydetti. Mart ayında bir yükseliş görülse de ABD’nin ek gümrük vergisi kararından sonra yılın kalanı için net bir öngörüde bulunmak oldukça zor. Faiz oranlarının seyri ve döviz kuru da belirleyici olacak. Ancak ihtimaller arasında sayabileceğimiz en zor koşullar yaşansa dahi sıfır satış adetlerinin bir milyon seviyesini aşacağını, ikinci elde de 10 milyon adede ulaşılabileceği düşüncesindeyiz. Taşıt kredi oranları kurumlararası farklılık gösterse de ortalama yüzde 3.40 ila 3.50 arasında kredi bulmak mümkün. Yüzde 3.50 orandan hesap edilirse 400.000 TL kredinin 36 ay vade ile geri ödemesi aylık 23.000 TL seviyesinde oluyor. Faizlerin düşmesi fiyatlara mutlaka etki etse de tek başına büyük fiyat değişimlerini beraberinde getirmeyecektir. Zira kredi büyüme oranlarında değişim olmadığı taktirde yani krediye erişimde yaşanan zorluklar devam ettiği taktirde düşük faiz tek başına fiyatlara büyük oranda etki göstermeyecektir. Düşük faizle birlikte krediye erişimin kolaylaştığı bir ortamda fiyatlara etki edecek boyutta talep artışından söz edebiliriz. Kredi büyüme oranlarının yanı sıra, beklenmedik global gelişmeler gibi dış etkenler yaşanmadığı ve döviz kurunda farklılıklar olmadığı taktirde 2025 yılı otomobil fiyatlarında kayda değer artış ya da mevcut maliyetler itibarıyla fiyat düşüşleri beklemiyoruz. Dolayısıyla otomobil almayı düşünen vatandaşlarımız mevcut dönemden faydalanarak sıfır veya ikinci el fiyatlarını değerlendirebilirler.” Ancak tüm bu koşullara rağmen sıfır otomobil fiyatları belirli oranda tutulduğu taktirde ikinci el piyasasındaki durağanlık etkisini yıl sonuna kadar sürdürecektir. Çin menşeli markaların fiyat stratejileri ve oluşturduğu rekabet, diğer markaların da fiyatlarını belirleyen önemli unsurlardan bir tanesi. Çin menşeli markalarda beklenen %30 oranında fiyat artışı, Avrupalı markaların üzerindeki rekabet kaynaklı fiyat baskısını rahatlatacaktır. Genel olarak markaların liste fiyatlarını düşürmediği, bu liste fiyatları üzerinden kampanyalarla fiyatları desteklediği göz önünde bulundurulursa, rahatlayan fiyat baskısı sonucu kampanyalar sonlandırılabilir veya oranı düşürülebilir. Öte yandan yüksek mevduat oranları ve kredi faizleri gibi sebeplerle tüketici yöneliminin otomobilde olmadığını görüyoruz. Bu sebeple yaşanan daralmaya istinaden tüm markalar düşük fiyatları ve satış ivmesini korumak adına kampanyaları yıl sonuna kadar sürdürebilir. Kampanyaların seyri konusunda daha sağlıklı yorum yapabilmek için markaların Temmuz ve Ağustos ayı satış adetleri ve buna bağlı belirleyecekleri yeni fiyat politikalarını gözlemlemek doğru olacaktır. Şu an fiyatlar konusunda sabit kalacağı ya da yükseliş trendine gireceği hakkında her iki görüşte öngörü olarak belirtiliyor. Her iki seçenekte doğru öngörüler. Domino etkisiyle fiyatları belirleyecek pek çok farklı faktör söz konusu. Ek gümrük vergisi veya GSR’nin yanı sıra markaların yeni fiyat politikaları ile mevduat ve kredi oranları da oldukça önemli. Gelecek dönemde faiz oranlarında alınacak kararlar bugün öngörülmeyen bambaşka koşulları getireceği gibi döviz kuru ya da talepte yaşanacak değişimlerde farklı öngörüler konuşulacaktır. Daha sağlıklı yorum yapabilmek için yaz sonuna kadar piyasanın gözlemlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ancak mevcut koşullarda bir değişiklik olmadığı takdirde, markaların yakalanan satış ivmesini korumak adına fiyatları belirli oranlarda tutacağı ve yeni uygulamaların 2025 yılı fiyatlamalarına etki edeceği kanaatindeyiz. Sıfır fiyatlarında artış yaşandığı takdirde mevcut ikinci el fiyatları oldukça avantajlı konumda olacağından, talep önemli ölçüde ikinci el otomobile kayacaktır. Yükselen talebe istinaden ikinci elde fiyat artışları görülebilir. Ancak bu noktada yükselen talebi korumak ikinci el piyasası için oldukça önemli. Zira bu durum yaşandığı takdirde yakalanan ivmeyi kaybetmemek adına mevcut fiyatları korumak, yakalanan ivmenin dönemsel değil kalıcı olmasını sağlayacaktır. Öncelikle otomobil satıcısı meslektaşlarımızın ve otomobil sahiplerinin ticaretleri esnasında mümkün olduğunca var olan fiyatları korumaya gayret göstermelerini tavsiye ediyoruz. 7 Temmuz öncesi GSR’ye uymayan otomobil stoklarının eritilmesi ve düşen satış ivmesinin tekrar yükselmesi adına markalar son iki aydır önemli indirimler uyguladı. Bu sayede Nisan ayında düşen ve tüm yıl etkisi beklenen satış adetleri, Mayıs ayında yükselişle kayda geçti. 800 ila 850 bin olan yıllık beklentimiz yakalanan bu ivme ile 1 milyon adede revize olmuş durumda. Haziran ayında da benzer bir yükseliş bekliyoruz. Fiyatlar korunduğu takdirde yakalanan ivme yıl sonuna kadar devam edecektir.”